[b]– Prowadzę działalność gospodarczą. Zamierzam złożyć wspólne z żoną zeznanie PIT za 2008 r. Z zeznania wynika nadpłata. Czy urząd skarbowy może bez zgody żony i mojej zaliczyć ją na poczet mojej zaległości w VAT? Czy może zamiast tego zająć egzekucyjnie tę nadpłatę?[/b] – pyta czytelnik DF.
Termin zwrotu nadpłaty PIT, zgodnie z art. 77 § 1 pkt 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=76B7331378460854E75C9E3F731F6B8B?id=176376]ordynacji podatkowej (dalej op)[/link], wynosi trzy miesiące od dnia złożenia zeznania podatkowego lub jego korekty. Jeżeli organ podatkowy przekroczy ten termin, podatnikowi należą się od niezwróconej w terminie nadpłaty odsetki za zwłokę naliczone od dnia złożenia zeznania podatkowego.
[b]Podatnik może jednak nie otrzymać zwrotu nadpłaty, jeżeli ma zaległości podatkowe. Wówczas nadpłata z urzędu jest zaliczana na poczet tych zaległości (art. 76 op).[/b]
Jeżeli małżonkowie, stosownie do art. 6 ust. 2 ustawy o PIT, wybiorą łączne opodatkowanie, to zgodnie z art. 92 § 3 op ich należność z tytułu nadpłaty podatku będzie należnością solidarną. Na podstawie art. 92 § 4 ordynacji podatkowej do solidarności tej mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego regulujące solidarność wierzycieli. Oznacza to, że do zwrotu nadpłaty opodatkowanych łącznie współmałżonków znajdzie zastosowanie art. 367 k.c. (por. B. Brzeziński, M. Kalinowski, A. Olesińska, M. Masternak, J. Orłowski, „Ordynacja podatkowa. Komentarz”, Toruń 2007, s. 663). Zgodnie z nim kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób, że dłużnik może spełnić świadczenie do rąk jednego z nich, i przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich. Zatem gdy organ podatkowy zwróci nadpłatę jednemu z małżonków wspólnie opodatkowanych, dług organu podatkowego z tytułu nadpłaty wygasa wobec obydwojga małżonków. Moim zdaniem można z tego wyciągnąć wniosek, że dług organu podatkowego z tytułu nadpłaty PIT wspólnie rozliczających się małżonków wygasa także w razie zaliczenia tej nadpłaty – z urzędu – na poczet zaległości jednego z małżonków w VAT.
Jeżeli chodzi o egzekucję z nadpłaty, to co do zasady, zgodnie z art. 26 i 29 § 1 op, w wypadku osób pozostających w małżeńskiej wspólności majątkowej odpowiedzialność za podatki obejmuje nie tylko majątek odrębny podatnika, ale także majątek wspólny podatnika i jego małżonka. W konsekwencji uprawnione jest, na mocy art. 89 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zajęcie egzekucyjne nadpłaty w PIT łącznie rozliczających się małżonków na poczet zaległości podatkowych jednego z małżonków, oparte na wystawionym na tego małżonka tytule wykonawczym (tak [b]pismo Ministerstwa Finansów z 10 marca 2005 r., SP2/1024/033-300/1991/04/ DO, Biuletyn Skarbowy 2/2005[/b]).
