Trybunał Konstytucyjny (sygnatura akt SK 20/11) orzekł wczoraj, że art. 3941 § 1 pkt 2 kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu do 2 maja 2012 r. jest niezgodny z ustawą zasadniczą w zakresie, w jakim nie przewiduje zażalenia na postanowienie sądu drugiej instancji odmawiające pełnomocnikowi z urzędu przyznania kosztów pomocy prawnej za drugą instancję.
Ta luka w przepisach została dostrzeżona już wcześniej i obecnie k.p.c. przewiduje takie zażalenie, ale stary przepis miewa jeszcze zastosowanie do starszych procesów. Kwestia dopuszczalności zaskarżenia postanowienia dotyczącego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej w pierwszej instancji została przesądzona przez Sąd Najwyższy w uchwale III CZP 14/11 („Pomoc prawna z urzędu", „Rz" z 24 maja 2011 r.).
Trybunał potwierdził to stanowisko także w zakresie II instancji. Nie miał wątpliwości, a wyrok zapadł na posiedzeniu niejawnym.
Zwrot kosztów pomocy prawnej z urzędu jest jednym z elementów wynagrodzenia za usługi wykonywane przez radcę prawnego (adwokata), ma więc on interes prawny w ich dochodzeniu od Skarbu Państwa.
– To prawo powinno podlegać ochronie właściwej dla praw majątkowych, a więc w dwuinstancyjnym postępowaniu sądowym –powiedział w uzasadnieniu sędzia Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Wróbel.
