Podatki trzeba płacić osobiście

Zapłata podatku przez inną firmę nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Jest to bowiem obowiązek o charakterze osobistym, a porozumienia cywilnoprawne nie są skuteczne wobec organów podatkowych

Aktualizacja: 27.05.2008 09:21 Publikacja: 27.05.2008 02:41

Podatki trzeba płacić osobiście

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Tak wynika z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2008 r. (I FPS 8/07)

Z wnioskiem o rozstrzygnięcie tego zagadnienia prawnego wystąpił do NSA sąd orzekający w sprawie spółki Rafin. W deklaracji VAT za październik 2004 r. wykazała ona zobowiązanie podatkowe w wysokości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Odpowiednia kwota wpłynęła w terminie na rachunek urzędu skarbowego. Szkopuł w tym, że na mocy umowy cywilnoprawnej wpłaciła ją inna spółka, informując na przelewie, że jest to kwota przekazana w imieniu firmy Rafin. Urząd zwrócił się do niej z pytaniem, dlaczego przekazała podatek za inną firmę. Nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi. W konsekwencji uznał, że zobowiązanie podatkowe spółki Rafin nie wygasło, bo wpłata przez osobę trzecią nie powoduje takiego skutku.

Sprawa trafiła więc do Izby Skarbowej we Wrocławiu. Ta podtrzymała stanowisko urzędu skarbowego. Podkreśliła, że obowiązek zapłaty podatku ma charakter osobisty – wpłaty powinien więc dokonać podatnik. Tak samo uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu.

W skardze kasacyjnej spółka Rafin zwróciła uwagę, że z art. 59 § 1 pkt 1 ordynacji podatkowej nie wynika, że podatek musi być zapłacony przez podatnika. Jej zdaniem do wygaśnięcia zobowiązania wystarczy więc, że podatek wpłynie na konto urzędu. Nie ma natomiast znaczenia, kto przekaże odpowiednią kwotę.

Rozpatrujący tę sprawę skład NSA stwierdził rozbieżności w orzecznictwie. Zwrócił się więc o ich rozstrzygnięcie w poszerzonym składzie. Ten przyznał rację organom podatkowym. Sąd wskazał, że zapłata podatku przez osobę trzecią nie powoduje wygaśnięcia zobowiązania. Jako argumenty wskazał między innymi podstawowe definicje zawarte w ordynacji podatkowej.

NSA podkreślił, że zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego. Z tego wyraźnie wynika, że jest to obowiązek o osobistym charakterze. Za taką interpretacją przemawia istota stosunku zobowiązaniowego w prawie podatkowym.

Sąd zwrócił uwagę na art. 60 ust. 1 pkt 2 ordynacji podatkowej. Zgodnie z nim za termin zapłaty podatku w obrocie bezgotówkowym uważa się dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika na podstawie polecenia przelewu. Jest więc w nim wyraźnie mowa o koncie podatnika. Wskazuje to, że pieniądze nie mogą być przekazane przez osobę trzecią.

NSA podkreślił jednak, że takie same zasady obowiązują, gdy płaci się gotówką. Przemawia za tym wykładnia systemowa, przede wszystkim regulacje dotyczące nadpłaty. Nie przewidują one bowiem możliwości jej zwrotu osobom trzecim. Na taką interpretację wskazują także przepisy o odpowiedzialności podatnika. To przecież on odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe.

NSA podkreślił jednak, że uchwała nie wyklucza możliwości faktycznej zapłaty podatku przez tzw. posłańca. Chodzi o sytuację, w której ktoś wpłaca jako podatek powierzone mu w tym celu pieniądze. Typowy przykład to wpłacenie przez pracownika podatku w imieniu firmy. W takiej sytuacji nie ma wątpliwości, że zobowiązanie podatkowe wygasa. W sensie prawnym należy wtedy bowiem uznać, że wpłaty dokonał podatnik.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora

k.pilat@rp.pl

Tak wynika z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 maja 2008 r. (I FPS 8/07)

Z wnioskiem o rozstrzygnięcie tego zagadnienia prawnego wystąpił do NSA sąd orzekający w sprawie spółki Rafin. W deklaracji VAT za październik 2004 r. wykazała ona zobowiązanie podatkowe w wysokości kilkudziesięciu tysięcy złotych. Odpowiednia kwota wpłynęła w terminie na rachunek urzędu skarbowego. Szkopuł w tym, że na mocy umowy cywilnoprawnej wpłaciła ją inna spółka, informując na przelewie, że jest to kwota przekazana w imieniu firmy Rafin. Urząd zwrócił się do niej z pytaniem, dlaczego przekazała podatek za inną firmę. Nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi. W konsekwencji uznał, że zobowiązanie podatkowe spółki Rafin nie wygasło, bo wpłata przez osobę trzecią nie powoduje takiego skutku.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów