Przedłużenia dzierżawy na właścicielu wymusić nie można

Dotyczy to także nieruchomości rolnych wydzierżawianych przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Potwierdził to [b]Sąd Najwyższy w wyroku kończącym spór między Januszem C. a tą agencją (sygn. V CSK 289/09)[/b].

Janusz C. zawarł w 1994 r. umowę dzierżawy państwowej nieruchomości rolnej o pow. 472 ha na dziesięć lat. W umowie przewidziano możliwość przedłużenia jej na następne dwadzieścia lat. Janusz C. wystąpił o to w 2003 r., ale strony nie doszły do porozumienia co do nowych warunków i nowej umowy nie zawarły.

Umowa z 1994 r. uległa rozwiązaniu 1 maja 2004 r. W grudniu 2004 r. agencja uzyskała wyrok zobowiązujący Janusza C. do wydania nieruchomości. Nie został on jednak wykonany.

W lipcu 2007 r. weszła w życie nowelizacja [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=15C8535FFF75303BD34F25DDF77D5F9C?id=248488]ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa[/link], zobowiązująca agencję do przedstawienia nowych warunków dzierżawy wszystkim kontrahentom, którzy wcześniej złożyli oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia, ale nie otrzymali od agencji żadnych propozycji i nadał użytkują nieruchomości.

Także Januszowi C. agencja przedstawiła dokument „Analiza aktualnie obowiązujących warunków dzierżawy”, zawierający propozycje zmian w przyszłej umowie. Dotyczyły m.in. dzierżawionych powierzchni. Agencja chciała wyłączenia z nich 20 proc. gruntów w związku z objęciem ich uchwałą rady miejskiej ze stycznia 2007 r. o przeznaczeniu ich na cele pozarolnicze, w tym publiczne. Janusz C. zaproponował ograniczenie wyłączeń do 5 proc.

W październiku 2007 r. agencja wycofała się z tej propozycji, uznając, że nowelizacja z 2007 r. Janusza C. nie dotyczy.

W tym stanie rzeczy Janusz C. wystąpił do sądu m.in. o zobowiązanie jej do zawarcia umowy dzierżawy. Wyrok uwzględniający takie żądanie zastępuje oświadczenie woli, słowem, umowa dzierżawy zawiązuje się z mocy wyroku (art. 64 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=54EBE757A85E09E59AD67B97DA21E889?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] i art. 1047 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=50FA63B93480137D3BECE8E12C1994A1?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link]). Sąd I instancji oddalił żądania Janusza C., a sąd II instancji zaakceptował ten wyrok. Sądy uznały, że do zawarcia umowy w trybie ofertowym nie doszło, bo strony nie uzgodniły jej przedmiotu, tj. powierzchni nieruchomości i konkretnych działek.

[wyimek]Przed zawarciem umowy trzeba uzgodnić wszystkie jej istotne warunki [/wyimek]

Janusz C. przegrał też przed SN. Ten zgodził się z agencją, że nowelizacja nie dotyczy Janusza C. Nie jest on bowiem osobą, która nie otrzymała propozycji zawarcia nowej umowy dzierżawy. Przeciwnie, w 2003 r. propozycję taką uzyskał, ale jej nie przyjął. Również w ocenie SN [b]„Analiza aktualnie obowiązujących warunków dzierżawy” nie była, jak twierdził Janusz C., ofertą, ale tylko zaproszeniem do rokowań[/b]. W odpowiedzi złożył nową ofertę co do dzierżawionej powierzchni, ale kwestii tej, należącej do nieodzownych elementów treści umowy dzierżawy [i](essentialia negotii)[/i], nie uzgodniono. Do jej zawarcia więc nie doszło.

SN zaznaczył, iż przepisów wskazanych ustaw nie można tłumaczyć tak, że Skarb Państwa obowiązany jest zawrzeć umowę dzierżawy państwowych gruntów rolnych z dotychczasowym dzierżawcą na dalszy okres i ten sam przedmiot dzierżawy. Nie ma też przepisów, które by miały ograniczać nowe warunki dzierżawy w razie jej przedłużania tylko do wysokości czynszu i czasu trwania umowy.

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autorki