Uwaga na gospodarkę strefy euro

Rz: Jak pan ocenia ostatnie dane GUS dotyczące tempa wzrostu PKB w drugim kwartale? Okazało się, że gospodarka rosła w tempie 5,8 proc., szybciej od prognoz ekonomistów.

Andrzej Sławiński:

Dane są korzystne, co odnosi się do tempa wzrostu PKB i jego struktury. Na dane te pada jednak cień rosnącego ryzyka silnego spowolnienia w strefie euro, a więc i dalszego pogorszenia się koniunktury także w naszej gospodarce. Niepokojące jest nie tylko obniżanie się ogólnego poziomu aktywności gospodarczej w strefie euro, ale także znaczące słabnięcie jej eksportu, na którego potrzeby przeznaczona jest produkcja znacznej części naszych przedsiębiorstw.

Co może być szczególnie niepokojącego w gospodarce strefy euro?

Jednym z takich zjawisk jest równoczesne pogarszanie się sytuacji we wszystkich dużych gospodarkach strefy euro. Są one wzajemnie dla siebie najważniejszymi partnerami handlowymi. Dlatego pogarszanie się koniunktury w strefie euro może nabrać charakteru kumulatywnego, ulegając przyspieszeniu. Do niedawna ważnym motorem wzrostu strefy euro był niemiecki eksport. Teraz wyraźnie słabnie pod wpływem mniejszego popytu nie tylko w USA i Wielkiej Brytanii, ale właśnie w strefie euro. Dlatego koniunktura w Niemczech słabła pomimo dobrej wciąż sytuacji finansowej niemieckich przedsiębiorstw.

Jak to wszystko wpłynie na tempo wzrostu w strefie euro i w Polsce?

Prognozowanie zmian tempa wzrostu jest szczególnie trudne, gdy dotyczy punktów zwrotnych koniunktury. Bardzo trudno jest dzisiaj określić, do jakiego poziomu obniży się tempo wzrostu w strefie euro i w Polsce, zanim zacznie ponownie rosnąć. U nas tempo wzrostu pozostanie relatywnie wyższe niż w strefie euro ze względu na silny wciąż popyt krajowy, broniący się nadal eksport, a przede wszystkim wyższe niż w strefie euro tempo wzrostu wydajności, co jest konsekwencją zachodzącego w polskiej gospodarce procesu realnej konwergencji.

Czy relatywna poprawa sytuacji w gospodarce amerykańskiej polepszy perspektywy wzrostu w Europie?

W jakimś stopniu może tak będzie, ale prognozy dla strefy euro są wciąż obniżane. Europa ma własne problemy. Głównym jest niższe niż w gospodarce amerykańskiej tempo wzrostu wydajności. Dlatego w Europie trudniej będzie o miłe niespodzianki.

W ostatnim komunikacie Rady Polityki Pieniężnej nie było już zdania, że umocnienie kursu walutowego przewyższało tempo umocnienia kursu równowagi. Dlaczego?

Złoty osłabł. Kurs naszej waluty powrócił w pobliże kursu równowagi. Jeśli jednak nastąpi wyraźny spadek popytu na polski eksport i wyraźne pogorszenie się bilansu handlowego, to obniży się także kurs równowagi.