Zadziwiająca łatwość, z jaką rządy bądź parlamenty europejskie (i nie tylko) tworzą deficyty, czyli zaciągają długi, często za granicą, wynika z kilku powodów.
Po pierwsze, jest chęć przypodobania się wyborcom czy klientom politycznym i pozyskania ich przychylności skutkującej utrzymaniem się przy władzy. Tu rzadko który rządzący wykazuje wstrzemięźliwość. Po drugie, rządzący nie muszą sami kłopotać się spłatą tego długu. Zajmą się tym kolejne rządy i kolejne pokolenia. Dla przypomnienia, dopiero teraz Polska kończy spłacanie długów zaciąganych w epoce Edwarda Gierka.
Kolejny powód to powszechne wśród polityków przekonanie, że państwo poradzi sobie z obsługą długu bądź to zwiększając obciążenia fiskalne i obcinając wydatki, bądź rolując historyczny dług, czyli emitując obligacje, co umożliwia odsunięcie płatności w czasie. Politykom na ogół nie przeszkadza fakt, że obsługa długu publicznego ogranicza wydatki bieżące budżetu.
Kreując corocznie deficyt budżetowy, politycy wykazują krótkowzroczność i brak wyobraźni. Instynkt samozachowawczy bądź zdrowy rozsądek powinny kazać ograniczać deficyt i tworzyć nadwyżki budżetowe (zapomniane słowo w finansach publicznych) podczas dobrej koniunktury, aby w powtarzających się cyklicznie recesjach mieć bufor umożliwiający utrzymanie wydatków na wcześniejszym poziomie.
Politycy zapominają, że deficyt budżetowy ma cechy śnieżnej kuli, raz powiększony wykazuje tendencję do niekontrolowanego wzrostu. Jak pokazuje współczesna historia gospodarcza, przed nadmiernym zadłużaniem finansów publicznych polityków nie powstrzymuje nawet groźba doprowadzenia do niewypłacalności państwa. W ostatecznym rachunku wierzyciele zagraniczni umorzą część długu, a resztę uda się jakoś spłacić.
