Projekt ustawy o ochronie lokatorów

Autorami projektu są posłowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, którzy nie pozostawiają suchej nitki na dotychczasowych rozwiązaniach prawnych dotyczących praw lokatorów. W ich opinii, już sama nazwa obowiązującego aktu prawnego – ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie Kodeksu cywilnego – jest niefortunna i niezrozumiała, a jej poszczególne człony nie mają z sobą nic wspólnego. Dlatego proponują prostą nazwę „Ustawa o ochronie lokatorów", gdyż taką nazwę miała ustawa z 1924 roku. Autorzy twierdzą bowiem, iż ustawa nie chroni praw lokatorów, sprawdzając się do ochrony ustanowionego prawa bez względu na to, czy prawo to chroni we właściwy sposób lokatorów, czy nie.

Lokal na czas remontu

Posłowie zwracają uwagę, że w obowiązującej ustawie brakuje regulacji dotyczących lokali zastępczych. Sprawia to, że w wielu przypadkach następuje łamanie prawa i nadużywanie różnych przepisów administracyjnych, np. podczas remontu kapitalnego budynku lokatorzy powinni otrzymać lokal zastępczy, a otrzymają lokal zamienny, co sprowadza się do tego, że po remoncie nie mają prawa do poprzedniego lokalu. Dlatego w projekcie zaproponowano wprowadzenie nowego pojęcia „lokal zastępczy". Taki lokal były przeznaczony na ściśle określony czas np. remontu, klęsk żywiołowych czy oczekiwania na przydział innego lokum. Projekt ustawy wyklucza eksmitowane na tzw. bruk bez uzyskania stosownego lokalu czy pomieszczenia.

W projekcie wprowadzono również zapis, zgodnie z którym umowy na czas określony zawierane będą tylko w wyjątkowych przypadkach i to za zgodą lokatorów, a pozostałe umowy na czas nieokreślony. Ponadto lokale powinny być wyposażone we wszystkie urządzenia sanitarne oraz znajdować się w budynkach o niezagrożonym stanie technicznym. Takie zapisy posłowie tłumaczą faktem, iż obecnie obowiązujące regulacje dotyczące zawierania umów tylko na czas określony w żaden sposób nie zapewniają w jakim lokalu socjalnym będzie zamieszkiwała dana osoba po wygaśnięciu umowy,  a także określają bardzo niskie metraże np. 5 m

2

na osobę, które nie znajdują potwierdzenia w wybudowanych lokalach o takich metrażach (na osoby 10 m

2

).

Pomieszczenie dla marginesu

W ustawie znalazło się nowe pojęcie „pomieszczenia ochronnego". Do niego miałyby trafiać osoby nie kwalifikujące się do pozostałych kategorii, jak np. osoby znęcające się nad członkami rodziny, osoby zakłócające spokój publiczny czy z marginesu społecznego. W przypadku tych ostatnich, autorzy proponują ograniczenie metrażu na jednego członka rodziny do 5 m

2

, a na osobę samotną 10 m

2

z tym, że dopuszcza się zamieszkiwanie w lokalach samodzielnych lub w lokalach wieloosobowych.

Nowością jest też rozwiązanie czynszów, które miałby nie jak dotychczas być naliczane od 1 m

2

, ale od osobistych dochodów. Jak tłumaczą bowiem autorzy projektu, likwidacja czynszów regulowanych doprowadziła do bezkarności i niesprawiedliwości w ich ustalaniu. Z praktyki wynika, że w wielu wspólnotach mieszkaniowych czynsz wynosi od 3 do 5 zł za 1 m

2

, w gospodarce komunalnej to już około 10 zł, a w prywatnych budynkach 20 zł.