Co mogę wybudować bez pozwolenia na własnej posesji? Kiedy wymagane jest zgłoszenie budowy?

Na przestrzeni ostatnich kilku lat w prawie budowlanym i wodnym nastąpiła liberalizacja co do powierzchni i rodzajów obiektów niewymagających pozwolenia budowlanego. W większości przypadków należy dokonać jedynie zgłoszenia do urzędu.

Pozwolenie na budowę oczka wodnego. Jak duże oczko można wybudować bez pozwolenia?

Zgodnie z prawem budowlanym nie musisz mieć pozwolenia na budowę ani też zgłoszenia na wybudowanie przydomowego basenu i oczka wodnego. Aby z tego skorzystać twoje oczko nie może przekraczać powierzchni 50 m². W poprzednim stanie prawnym było to 30 m². Maksymalna głębokość powinna przy tym wynosić maksymalnie do 3 m głębokości. Zwiększenie tej powierzchni wynikało m. in. z wprowadzenia nowej ustawy prawa wodnego oraz zwiększenia motywacji do samodzielnej retencji wody.

Czytaj więcej:

Administracja

Decyzję o pozwoleniu na budowę można zmienić

Wniosek o zmianę decyzji o pozwoleniu...

Pro

Czy muszę zgłosić budowę oczka wodnego?

Pamiętaj, że sama zgodność z prawem budowlanym nie wystarczy. W przypadku zbiorników wodnych mają zastosowanie obowiązujące przepisy prawa wodnego.

Przekonanie właściciela oczka wodnego o zgodności z prawem budowlanym nie będzie wystarczające. Argumentowanie o zbieraniu deszczówki w oczku wodnym też nie zwolni cię z odpowiedzialności — przyczyną jest obowiązujące prawo wodne. Musisz także wystąpić ze zgłoszeniem bądź wnioskiem do organów wodnych jeszcze przed rozpoczęciem prac budowlanych. Nie warto budować na tzw. „oko” bez dokładnych pomiarów. Miejscowy dyrektor zlewni wodnej może wszcząć wobec ciebie postępowanie o wykonanie oczka wodnego lub basenu bez wymaganego pozwolenia.

Za duże oczko wodne. Co gdy oczko wodne przekracza dozwolony rozmiar?

Jeżeli masz już wykopane oczko (staw), to możesz „naprawić” ten stan zwracając się do organu. Innymi słowy możesz bez obaw zalegalizować samowolę wodną. Prawo wodne daje ci możliwość naprawy tej sytuacji. Możesz złożyć wniosek o zalegalizowanie samowoli wodnej. Będzie się to wiązało z opłatą. W innym przypadku Dyrektor Zlewni w decyzji administracyjnej może nakazać ci zlikwidowanie oczka wodnego z wyznaczeniem odpowiedniego terminu. W praktyce koszt usunięcia z wysokim prawdopodobieństwem przewyższy wartość opłaty legalizacyjnej, która obecnie wynosi około 5 tysięcy złotych.

Czy budowa zadaszenia, wiaty wymaga pozwolenia?

Po pierwsze należy rozróżnić dwie sytuacje: czy nasze zadaszenie, wiata będzie znajdowała się przy domu, czy też na wolnej powierzchni. Więcej wątpliwości może powstać w pierwszym przypadku. Chodzi o kwestię ingerencji zadaszenia w konstrukcję domu. Gdy podczas budowy będziesz mocno ingerował w konstrukcję domu, to musisz uzyskać pozwolenie na budowę. Tak samo będzie przy zwiększeniu powierzchni użytkowej budynku. Przy istnieniu ryzyka w stabilność budynku będzie musiał, to ocenić ekspert, który sporządzi opinię. Natomiast samo zadaszenie nieingerujące w konstrukcję domu do powierzchni 35 m2 , to musisz zgłosić do starostwa. Możesz wybudować dwa takie obiekt na 500 m2 działki.

Czy muszę zgłosić budowę wolnostojącego garażu?

Tak, w powierzchni do 35 m². W przypadku przekroczenia będzie wymagane pozwolenie na budowę. Istnieją ograniczenia co do ilości takich obiektów na powierzchni działki. Łącznie liczba tego typu obiektów (altan, oranżerii, przydomowych ganków czy innych wolno stojących budynków gospodarczych) nie może przekroczyć dwóch na każde 500 m² powierzchni działki. Nie ma przy tym znaczenia rodzaj materiału (drewno, metal) oraz kwestia trwałego związania z gruntem czy też utwierdzeniu obiektu na bloczkach.

Czytaj więcej:

Prawo w firmie

Zgłoszenie budowy - kto powinien podpisać

Zgłoszenie budowy pochodzić powinno o...

Pro

Czy budowa pergoli wymaga zgłoszenia?

Pergola, czyli drewniana konstrukcja wolnostojąca nie wymaga zgłoszenia pod warunkiem powierzchni do 35 m². Przy większej powierzchni pergoli ogrodowej musisz zgłosić ten fakt w starostwie.

Zgłoszenie zaś będzie wiązało się z poinformowaniem o samym fakcie urzędu. W praktyce samo zgłoszenie wiąże się z mniejszymi formalnościami i szybszym rozpoczęciu prac budowlanych.

Czy mogę mieć saunę w ogrodzie? 

Tak. W tym zakresie będzie także istotna kwestia powierzchni sauny, która powinna wynosić do 35 m². W przypadku tej powierzchni należy dokonać zgłoszenia w starostwie wraz z przedstawieniem planów. W urzędzie upewnij się czy montaż sauny jest zgodny z warunkami zabudowy.

Opłata za zgłoszenie budowy. Czy muszę płacić za zgłoszenie budowy?

Nie, wniosek jest bezpłatny.

W jaki sposób zgłosić budowę? Jakie są formalności przy zgłaszaniu budowy?

Formularz papierowy możesz pobrać ze strony internetowej urzędu lub pobrać druk na miejscu. Możesz złożyć wniosek papierowy we właściwym starostwie lub u prezydenta miasta w mieście na prawach powiatu. Oczywiście możesz wysłać takie zgłoszenie pocztą. Od kilku lat istnieje także możliwość złożenia wniosku drogą elektroniczną w portalu e-Budownictwo. Warunkiem skutecznego złożenia wniosku jest podpisanie go za pomocą profilu zaufanego.

Co zrobi urząd po otrzymaniu zgłoszenia budowy? Sprzeciw urzędu przy zgłoszeniu

W terminie 21 dni urząd może wnieść sprzeciw, jeżeli nie zgadza się na budowę tego obiektu. Może też wezwać cię do uzupełnienia braków formalnych wniosku. Wtedy 21-dniowy termin będzie biegł od początku. W przypadku sprzeciwu możesz się od niego odwołać w terminie 14 dni od jego doręczenia. Natomiast w przypadku pozytywnego rozstrzygnięcia nie otrzymasz żadnej informacji od urzędu. Upływ tego terminu będzie oznaczał tzw. milczącą zgodę organu. Wtedy możesz bez obaw rozpocząć prace budowlane.

Budowa przed zgłoszeniem do urzędu. Co jeżeli rozpoczniesz prace budowlane przed zgłoszeniem?

Należy pamiętać, że procedura zgłoszenia i zgoda musi poprzedzić wszelkie prace budowlane. W innym przypadku ryzykujesz utworzeniem tzw. samowoli budowlanej i karami finansowymi. W kodeksie wykroczeń kara grzywny za samowolę budowlaną może wynosić od 20 do 50 000 zł. Biorąc pod uwagę karę i trwające postępowanie wykroczeniowe, koszty te mogą nawet przekroczyć wartość, np. zadaszenia, garażu. Po drugie koszt opłaty „zalegalizowania” samowoli budowlanej przed organami nadzoru budowlanego może się wahać od 2500 zł do 5000 zł.