[b]Kilka lat temu zostałem zmuszony do sprzedaży działki rolnej na rzecz Skarbu Państwa pod groźbą wywłaszczenia ze względu na budowę drogi. Cena sprzedaży była bardzo niska. Niedawno jednak Agencja Budowy Autostrad przeprowadziła inwentaryzację zakupionych terenów i okazało się, że owa nieruchomość nie była niezbędna agencji do prowadzenia budowy odcinka. Czy mogę domagać się zwrotu tej nieruchomości?[/b]
[i][b]Odpowiada Andrzej Grzesik z kancelarii prawniczej Magnusson[/b][/i]
Gdy wywłaszczona nieruchomość staje się zbędna do celu określonego w decyzji wywłaszczającej, jej były właściciel ma prawo żądać zwrotu tej nieruchomości lub jej części. Ponadto jeżeli wywłaszczony właściciel sprzedał Skarbowi Państwa czy też jednostce samorządu terytorialnego część nieruchomości, a ta w skutek wywłaszczenia stała się bezużyteczna, może również domagać się zwrotu tej części nieruchomości.
Ponadto organ administracji publicznej jest zobowiązany do zawiadomienia wywłaszczonego właściciela nieruchomości o zamiarze użycia nieruchomości na inny cel niż określony w decyzji wywłaszczeniowej. Organ ten jest również zobowiązany poinformować wywłaszczonego właściciela o możliwości zwrotu tej nieruchomości.
Jeżeli wywłaszczeni właściciele nie złożą wniosku o zwrot nieruchomości w terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia o możliwości jej zwrotu, uprawnienie to wygasa. W każdym przypadku wywłaszczony właściciel zobowiązany jest zwrócić odszkodowanie jak również nieruchomość zamienną.W przypadku sprzedaży całej nieruchomości w wyniku rokowań poprzedzających postępowanie wywłaszczeniowe mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego. Prawo pierwokupu zbywcy może być wprowadzone między innymi przez postanowienia umowy sprzedaży nieruchomości.