Oddać mieszkanie bankowi czy lepiej sprzedać na rynku

Powstały założenia do ustawy o odwróconym kredycie hipotecznym. Nowe przepisy miałyby umożliwić osobom po 60. roku życia oddanie bankowi swojego mieszkania (do którego mają prawo własności albo wieczystego użytkowania nieruchomości lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu). W zamian bank wypłaci im pieniądze – albo w ratach, albo jednorazowo. Czy to opłacalne rozwiązanie dla emerytów?

Publikacja: 04.05.2010 01:44

Oddać mieszkanie bankowi czy lepiej sprzedać na rynku

Foto: Rzeczpospolita, Paweł Gałka

[srodtytul]Łukasz Dajnowicz, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego[/srodtytul]

– Idea stworzenia ram prawnych odwróconej hipoteki zasługuje na poparcie, ale trzeba zabezpieczyć interesy klientów i ograniczyć ryzyka systemowe. Przede wszystkim należy dołożyć wszelkich starań, aby nowe przepisy nie zapewniły instytucjom finansowym nieuzasadnionych korzyści kosztem osób starszych. Z oczywistych względów historycznych pokolenie obecnych seniorów w większości nie czuje się pewnie w świecie usług finansowych.

Dlatego na poziomie regulacji prawnych trzeba zminimalizować ryzyko, że banki czy SKOK w nieuprawniony sposób wykorzystają przewagę wiedzy i doświadczenia nad starszymi klientami zainteresowanymi odwróconą hipoteką. Chodzi np. o sytuację, w której rzeczywiste koszty usługi byłyby ukryte pod tak „czytelnymi” pojęciami jak „opłata manipulacyjna” itp. Jeśli regulacje na to pozwalają, to instytucje finansowe tak konstruują ofertę, aby trudno było nieprofesjonalnemu klientowi porównać poziom kosztów i wybrać ofertę obiektywnie najtańszą.

[srodtytul]Halina Kochalska, Gold Finance[/srodtytul]

– Choć nie spodziewam się, aby odwrócona hipoteka zrobiła w Polsce furorę, to jest pożądanym rozwiązaniem. Duże znaczenie będzie miało samo istnienie takiej możliwości. Jestem przekonana, że przede wszystkim przyniesie korzyści w wymiarze społecznym. Zwiększy finansowe poczucie bezpieczeństwa osób starszych, ale i w większym stopniu skłoni dorosłe już dzieci czy wnuki do pomocy finansowej starszemu pokoleniu. Nie będzie już przekonania, że przekazanie mieszkania dzieciom jest sprawą oczywistą.

Z drugiej strony można się też spodziewać, że dzieci będą namawiać rodziców na odwróconą hipotekę, aby jeszcze za ich życia skorzystać z jednorazowej wypłaty, jaką będzie dawał bank w przypadku sprzedaży mieszkania. Odwrócona hipoteka będzie z pewnością szansą na realizację marzeń odkładanych na później, na które bardzo często emeryt nie ma już pieniędzy. Obawiałabym się jednak, że banki będą wybredne w doborze mieszkań, które zgodzą się zakwalifikować do odwróconej hipoteki. To może wywołać spore rozczarowanie.

[srodtytul]Sylwester Góreczny, Comperia.pl[/srodtytul]

– Projekt ustawy o odwróconej hipotece budzi kontrowersje, lecz bez wątpienia jest ważnym krokiem w rozwoju polskiego rynku bankowego. W krajach Europy Zachodniej i w USA odwrócony kredyt hipoteczny funkcjonuje już od wielu lat, więc formalne wprowadzenie tego produktu w Polsce było tylko kwestią czasu.

Odwrócona hipoteka ma kilka zalet. Jest to rodzaj kredytu, o który można ubiegać się nawet bez posiadania jakiejkolwiek zdolności kredytowej – nie wiąże się ze spłatą rat, jedynym zabezpieczeniem kredytu jest nieruchomość. Po podpisaniu umowy klient nie traci prawa własności do swojego mieszkania, w każdej chwili może spłacić zobowiązanie wobec banku, np. ze środków ze sprzedaży tej nieruchomości.

Odwrócona hipoteka nie jest jednak wolna od wad. Przede wszystkim jest kredytem, a więc wiąże się z koniecznością zwrotu pożyczonego kapitału wraz z odsetkami. W konsekwencji przy obliczaniu wysokości świadczenia bank weźmie pod uwagę jedynie część wartości nieruchomości (30 – 70 proc.). Okres trwania wypłaty świadczeń ma swój limit, więc „zbyt długo” żyjący klient może doczekać się końca wypłat i zostać z niespłaconym kredytem. W takiej sytuacji zawsze może sprzedać nieruchomość i spłacić kredyt, lecz skąd następnie wziąć pieniądze na nowe lokum? A może lepiej po prostu od razu sprzedać mieszkanie i kupić lub wynajmować coś mniejszego?

Odwrócona hipoteka nakłada na klienta obowiązek ubezpieczenia mieszkania, samodzielnego odprowadzania podatków oraz utrzymania odpowiedniego stanu technicznego nieruchomości, co pociąga za sobą dodatkowe koszty.

Najwięcej kontrowersji wzbudza sytuacja, w której zaraz po podpisaniu umowy odwróconego kredytu hipotecznego umiera właściciel mieszkania.

[srodtytul]Jarosław Sadowski, Expander Advisors[/srodtytul]

– Nie znamy jeszcze warunków, na jakich będą wypłacane tego rodzaju świadczenia. Trudno więc ocenić atrakcyjność oferty. Wiele wskazuje na to, że płatności nie będą jednak zbyt wysokie. Wiadomo bowiem, że wypłacone pieniądze będą stanowiły jedynie 30 – 40 proc. wartości nieruchomości. Przyczyną tego faktu są oczywiście odsetki, które powiększą wypłacony kapitał. Ponieważ do śmierci właściciela mieszkania może minąć kilkanaście czy kilkadziesiąt lat, to wysokość odsetek może przewyższyć wypłacony kapitał. Tymczasem kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości musi wystarczyć i na spłatę kapitału, i odsetek. Poza tym bank musi uwzględnić fakt, że w ciągu tak długiego okresu wartość nieruchomości może się istotnie zmienić – może wzrosnąć, ale może również spaść. Te dwie przyczyny powodują, że otrzymane kwoty nie mogą być zbyt wysokie. W przypadku osób, które posiadają nieruchomość o stosunkowo dużej wartości, bardziej opłacalna może okazać się zamiana mieszkania na tańsze. Dla przykładu w mieście, w którym cena mkw. wynosi 5 tys. zł, po zamianie 60-metrowego mieszkania na 40-metrowe w kieszeni seniora zostanie 100 tys. zł. Przy założeniu, że te pieniądze zostałyby wpłacone na lokatę o oprocentowaniu 4 proc. oraz że 60-latek dożyje do 80. roku życia, to miesięcznie taka osoba mogłaby wypłacać sobie ze swoich oszczędności ok. 600 zł. A jeśli założymy że przeżyje do 70. roku życia, to byłoby to ok. 1000 zł. Poza tym taka osoba wciąż posiadałaby nieobciążone mieszkanie.

Z drugiej jednak strony należy pamiętać o tym, że osoby starsze są zwykle bardzo przywiązane do swojego mieszkania. W rezultacie, jeśli będą do tego zmuszone sytuacją materialną, mogą wybrać ofertę odwróconej hipoteki, mimo że będzie ona mało atrakcyjna, gdyż pozwoli im mieszkać do śmierci w swoim starym mieszkaniu. Ponadto jeśli senior posiada małe mieszkanie, to zwykle nie będzie miał możliwości jego zamiany na jeszcze tańsze.

[srodtytul]Łukasz Dajnowicz, Urząd Komisji Nadzoru Finansowego[/srodtytul]

– Idea stworzenia ram prawnych odwróconej hipoteki zasługuje na poparcie, ale trzeba zabezpieczyć interesy klientów i ograniczyć ryzyka systemowe. Przede wszystkim należy dołożyć wszelkich starań, aby nowe przepisy nie zapewniły instytucjom finansowym nieuzasadnionych korzyści kosztem osób starszych. Z oczywistych względów historycznych pokolenie obecnych seniorów w większości nie czuje się pewnie w świecie usług finansowych.

Pozostało 92% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Prawo dla Ciebie
PiS wygrywa w Sądzie Najwyższym. Uchwała PKW o rozliczeniu kampanii uchylona
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Dane osobowe
Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawnicy
Ewa Wrzosek musi odejść. Uderzyła publicznie w ministra Bodnara