Reklama

Bezskuteczna sprzedaż nieruchomości: Hipoteka nie jest środkiem egzekucji

Wierzyciel nie może obciążyć hipoteką przymusową nieruchomości, której sprzedaż została uznana za bezskuteczną. Nie jest to środek egzekucyjny.

Publikacja: 23.08.2013 09:00

SN: Nieruchomości bezskutecznie sprzedanej wierzyciel nie można obciążyć hipoteką przymusową

SN: Nieruchomości bezskutecznie sprzedanej wierzyciel nie można obciążyć hipoteką przymusową

Foto: www.sxc.hu

Wierzyciel powinien raczej przystąpić do egzekucji i zlicytować nieruchomość. Sama hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym – stwierdził Sąd Najwyższy (sygn. akt: II CSK 17/13).

Orzeczenie to ma szczególne znaczenie dla wierzycieli poszkodowanych przez dłużników, którzy dla pozoru wyzbywają się majątku.

Szansa na zapłatę

Wierzyciel, który ma wierzytelność nadającą się do egzekucji, może – na podstawie tytułu wykonawczego – uzyskać na wszystkich nieruchomościach dłużnika hipotekę przymusową. Dzięki niej może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i to z pierwszeństwem przed wierzycielami aktualnego właściciela nieruchomości. Jest  to skuteczne zabezpieczenie roszczeń pieniężnych. Czy można jednak go użyć do obciążenia nieruchomości, którą dłużnik zbył, unikając spłacenia długu, ale wierzycielowi udało się skutecznie zaskarżyć transakcję skargą pauliańską? Życie pokazuje, że dłużnicy nieraz wyzbywają się majątku, w szczególności na rzecz rodziny czy bliskich.

Ściąganie długów ma służyć wierzycielowi, ale musi mieć swoje granice

Uwzględnienie przez sąd skargi, czyli uznanie sprzedaży za bezskuteczną, oznacza, że wierzyciel może przystąpić do egzekucji tej rzeczy, tak jakby jej właścicielem nadal był dłużnik (choć należy ona już do innego właściciela).

Reklama
Reklama

Co dalej po skardze

Taki wyrok uzyskała spółka MW-GHM, której Przemysław Z. z Poznania winien był (z tytułu poręczeń) ok. 3 mln zł, co stwierdzało prawomocne orzeczenie sądu. Spodziewając się egzekucji, sprzedał jednak teściowej udział w nieruchomości. Sąd uznał jednak transakcję za bezskuteczną.

Wierzyciel nie przystąpił bezpośrednio do egzekucji z nieruchomości, ale o ustanowienie na niej hipoteki przymusowej (na 3 mln zł). Sąd rejonowy odmówił ustanowienia hipoteki, uznając, że nie jest ona środkiem egzekucyjnym, z kolei sąd okręgowy (oba z Poznania) zgodził się na wpis. Dodajmy, że nawet orzecznictwo Sądu Najwyższego nie dopracowało się w tej kwestii wyraźnego stanowiska.

Pełnomocnik ostatniej właścicielki nieruchomości, mec. Przemysław Przerywacz, przekonywał SN, że wierzyciel z korzystnym wyrokiem na podstawie skargi pauliańskiej może przystąpić do egzekucji z danego mienia, a przepisy o egzekucji, choć przewidują szereg środków, nie wymieniają hipoteki.

Mecenas Piotr Trojan, pełnomocnik wierzyciela, był przeciwnego zdania:

– Jeżeli wierzyciel może przystąpić do egzekucji nieruchomości, to tym bardziej ma prawo obciążyć ją hipoteką. Nie zawsze bowiem wierzyciel ma pieniądze na wszczęcie egzekucji.

Sędzia SN Henryk Pietrzkowski przyznał w uzasadnieniu, że nie jest to łatwe zagadnienie, a orzecznictwo nie jest jednolite. W ostatnim czasie przeważa, a ten skład SN stwierdza to zdecydowanie, że hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym i  nie mogła być nakazana w tej sprawie.

Zawody prawnicze
Notariusze zwalniają pracowników i zamykają kancelarie
Spadki i darowizny
Czy darowizna sprzed lat liczy się do spadku? Jak wpływa na zachowek?
Internet i prawo autorskie
Masłowska zarzuca Englert wykorzystanie „kanapek z hajsem”. Prawnicy nie mają wątpliwości
Prawo karne
Małgorzata Manowska reaguje na decyzję prokuratury ws. Gizeli Jagielskiej
Nieruchomości
Co ze słupami na prywatnych działkach po wyroku TK? Prawnik wyjaśnia
Materiał Promocyjny
Lojalność, która naprawdę się opłaca. Skorzystaj z Circle K extra
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama