Bezskuteczna sprzedaż nieruchomości: Hipoteka nie jest środkiem egzekucji

Wierzyciel nie może obciążyć hipoteką przymusową nieruchomości, której sprzedaż została uznana za bezskuteczną. Nie jest to środek egzekucyjny.

Publikacja: 23.08.2013 09:00

SN: Nieruchomości bezskutecznie sprzedanej wierzyciel nie można obciążyć hipoteką przymusową

SN: Nieruchomości bezskutecznie sprzedanej wierzyciel nie można obciążyć hipoteką przymusową

Foto: www.sxc.hu

Wierzyciel powinien raczej przystąpić do egzekucji i zlicytować nieruchomość. Sama hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym – stwierdził Sąd Najwyższy (sygn. akt: II CSK 17/13).

Orzeczenie to ma szczególne znaczenie dla wierzycieli poszkodowanych przez dłużników, którzy dla pozoru wyzbywają się majątku.

Szansa na zapłatę

Wierzyciel, który ma wierzytelność nadającą się do egzekucji, może – na podstawie tytułu wykonawczego – uzyskać na wszystkich nieruchomościach dłużnika hipotekę przymusową. Dzięki niej może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i to z pierwszeństwem przed wierzycielami aktualnego właściciela nieruchomości. Jest  to skuteczne zabezpieczenie roszczeń pieniężnych. Czy można jednak go użyć do obciążenia nieruchomości, którą dłużnik zbył, unikając spłacenia długu, ale wierzycielowi udało się skutecznie zaskarżyć transakcję skargą pauliańską? Życie pokazuje, że dłużnicy nieraz wyzbywają się majątku, w szczególności na rzecz rodziny czy bliskich.

Ściąganie długów ma służyć wierzycielowi, ale musi mieć swoje granice

Uwzględnienie przez sąd skargi, czyli uznanie sprzedaży za bezskuteczną, oznacza, że wierzyciel może przystąpić do egzekucji tej rzeczy, tak jakby jej właścicielem nadal był dłużnik (choć należy ona już do innego właściciela).

Co dalej po skardze

Taki wyrok uzyskała spółka MW-GHM, której Przemysław Z. z Poznania winien był (z tytułu poręczeń) ok. 3 mln zł, co stwierdzało prawomocne orzeczenie sądu. Spodziewając się egzekucji, sprzedał jednak teściowej udział w nieruchomości. Sąd uznał jednak transakcję za bezskuteczną.

Wierzyciel nie przystąpił bezpośrednio do egzekucji z nieruchomości, ale o ustanowienie na niej hipoteki przymusowej (na 3 mln zł). Sąd rejonowy odmówił ustanowienia hipoteki, uznając, że nie jest ona środkiem egzekucyjnym, z kolei sąd okręgowy (oba z Poznania) zgodził się na wpis. Dodajmy, że nawet orzecznictwo Sądu Najwyższego nie dopracowało się w tej kwestii wyraźnego stanowiska.

Pełnomocnik ostatniej właścicielki nieruchomości, mec. Przemysław Przerywacz, przekonywał SN, że wierzyciel z korzystnym wyrokiem na podstawie skargi pauliańskiej może przystąpić do egzekucji z danego mienia, a przepisy o egzekucji, choć przewidują szereg środków, nie wymieniają hipoteki.

Mecenas Piotr Trojan, pełnomocnik wierzyciela, był przeciwnego zdania:

– Jeżeli wierzyciel może przystąpić do egzekucji nieruchomości, to tym bardziej ma prawo obciążyć ją hipoteką. Nie zawsze bowiem wierzyciel ma pieniądze na wszczęcie egzekucji.

Sędzia SN Henryk Pietrzkowski przyznał w uzasadnieniu, że nie jest to łatwe zagadnienie, a orzecznictwo nie jest jednolite. W ostatnim czasie przeważa, a ten skład SN stwierdza to zdecydowanie, że hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym i  nie mogła być nakazana w tej sprawie.

Wierzyciel powinien raczej przystąpić do egzekucji i zlicytować nieruchomość. Sama hipoteka przymusowa nie jest środkiem egzekucyjnym – stwierdził Sąd Najwyższy (sygn. akt: II CSK 17/13).

Orzeczenie to ma szczególne znaczenie dla wierzycieli poszkodowanych przez dłużników, którzy dla pozoru wyzbywają się majątku.

Pozostało 90% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów