Jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać rzeczoznawcą majątkowym

Chętnych do zawodu rzeczoznawcy nie brakuje. 1 stycznia zmieniły się zasady uzyskiwania uprawnień wykonywania tej profesji. Wprowadziła je ustawa deregulacyjna. Przez ponad dwa miesiące brakowało jednak przepisów szczegółowych. W końcu Ministerstwo Rozwoju i Infrastruktury je opracowało. Weszły one w życie 18 marca. Dzięki temu pierwsze postępowanie kwalifikacyjne dla kandydatów odbędzie się za cztery dni – 28 marca.

Podstawowe wymagania

Obecnie zasady dotyczące nadawania uprawnień zawierają art. 174–178 ustawy ?o gospodarce nieruchomościami oraz dwa rozporządzenia ministra infrastruktury ?i rozwoju z 11 marca 2014 r. Pierwsze w sprawie nadawania uprawnień zawodowych ?w zakresie szacowania nieruchomości oraz drugie dotyczące opłaty za postępowanie kwalifikacyjne i wysokości wynagrodzenia członków Państwowej Komisji Kwalifikacyjnej (DzU z 17 marca ?2014 r., poz. 328 i 329).

Zgodnie z tymi przepisami kandydat do zawodu rzeczoznawcy majątkowego powinien koniecznie posiadać wykształcenie wyższe. Do ?1 stycznia potrzebny był tytuł magistra, teraz wystarczy uzyskanie licencjatu.

Uprawnienia zawodowe rzeczoznawcy majątkowego może uzyskać nadal tylko osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Nie może też być karana za przestępstwa przeciwko mieniu, dokumentom, za przestępstwa gospodarcze, fałszowanie pieniędzy, papierów wartościowych, znaków urzędowych, za składanie fałszywych zeznań oraz za przestępstwa skarbowe.

Uwaga! Ustawa o gospodarce nieruchomościami nadal przewiduje wymóg ukończenia studiów podyplomowych. Nie dotyczy on jednak osób, które ukończyły studia wyższe i których program uwzględniał co najmniej minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości.

Stwierdzenie, że program studiów wyższych uwzględnia minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości, następuje na podstawie zaświadczenia uczelni.

Zdobywanie doświadczenia

Przyszły rzeczoznawca również musi odbyć praktykę zawodową w zakresie wyceny nieruchomości. Nie może ona trwać krócej niż pół roku (przed 1 stycznia była dłuższa i wynosiła 12 miesięcy). Praktyka musi się odbyć u rzeczoznawcy majątkowego wpisanego na listę prowadzonych praktyk lub w innej formie.

Za organizację praktyki odpowiada jej prowadzący. On też ustala harmonogram praktyki zawodowej, zapewniający kandydatowi na rzeczoznawcę majątkowego zrealizowanie programu praktyki oraz możliwość wykonywania czynności wchodzących w jej zakres.

W ramach praktyki kandydat na rzeczoznawcę majątkowego m.in. samodzielnie sporządza minimum sześć (do ?1 stycznia było 15) projektów operatów szacunkowych, ?w których określa wartość nieruchomości przy zastosowaniu różnych podejść, metod i technik wyceny.

Ponadto zapoznaje się ze sposobem korzystania z rejestrów i ewidencji prowadzonych przez sądy, gminy oraz starostów, a także z innych dokumentów znajdujących się w posiadaniu urzędów i instytucji, zawierających niezbędne dane wykorzystywane przy szacowaniu nieruchomości.

Przyszły rzeczoznawca powinien prowadzić dziennik ?w czasie praktyk. Wzory dzienników praktyki zawodowej dla kandydatów na rzeczoznawcę majątkowego określają załączniki do wspomnianego wyżej rozporządzenia.

Praktyka zawodowa rozpoczyna się w dniu dokonania ?w dzienniku praktyki zawodowej pierwszego wpisu, a kończy się w dniu dokonania ostatniego wpisu. Następnie prowadzący praktykę potwierdza w dzienniku praktyki zawodowej zrealizowanie jej programu, a organizator praktyki zawodowej sprawdza oraz potwierdza spełnienie warunków jej odbycia poprzez złożenie podpisów.

Dokumentami potwierdzającymi odbycie praktyki zawodowej jest wypełniony przez kandydata dziennik praktyki zawodowej, podpisany przez prowadzącego, jej organizatora, a także samodzielnie sporządzone przez kandydata sześć projektów operatów szacunkowych.

Uwaga! Maksymalna wysokość opłaty za praktykę zawodową wynosi 50 proc. kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z kwartału poprzedzającego, kwartał, ?w którym prowadzący praktykę dokonał wpisu w rejestrze wydanych dzienników praktyk. Ogłasza je prezes GUS. Obecnie jest to 4004 zł, praktyki będą więc kosztowały 2002 zł.

Praktyk nie muszą odbywać osoby, które przeszły praktyki studenckie realizowane na podstawie umowy zawartej między uczelnią a organizacją zawodową rzeczoznawców, a także mające dwuletnie doświadczenie związane z wyceną.

Uwaga! Brakuje definicji, co oznacza dwuletnie doświadczenie zawodowe.

Sprawdzanie wiedzy

Egzaminy na rzeczoznawcę są dwuetapowe, przeprowadza je Państwowa Komisja Kwalifikacyjna. Postępowanie kwalifikacyjne realizuje się ?w terminie i miejscu wyznaczonym przez ministra rozwoju i infrastruktury.

Składa się ono z etapu wstępnego i egzaminu. Wcześniej jednak kandydat do zawodu rzeczoznawcy powinien złożyć w ministerstwie wniosek wraz z niezbędnymi dokumentami. Nie może tego jednak zrobić później niż 40 dni przed wybranym terminem etapu wstępnego.

Wnioskiem i dokumentami zajmuje się następnie Państwowa Komisja Kwalifikacyjna. Sprawdza ona dokumenty kandydata na rzeczoznawcę majątkowego, przede wszystkim interesuje ją, czy spełnia on warunki dopuszczenia do egzaminu i czy projekty operatów szacunkowych spełniają wymagania stawiane przez przepisy.

Z przeprowadzonego etapu wstępnego sekretarz zespołu kwalifikacyjnego komisji sporządza odrębny dla każdego kandydata protokół, który podpisują wszyscy członkowie zespołu kwalifikacyjnego. ?W protokole potwierdza się, że kandydat spełnia warunki dopuszczenia do egzaminu, lub wskazuje się warunki, których kandydat nie spełnił ?i z powodu których nie może być do niego dopuszczony.

Następnie minister zawiadamia kandydatów o dopuszczeniu do egzaminu, który obejmuje część pisemną ?i ustną.

Egzamin przeprowadza się, jeżeli na podstawie wyników etapu wstępnego do części pisemnej zostało dopuszczonych co najmniej 30 kandydatów. W przypadku braku wymaganej liczby kandydatów ci dopuszczeni do egzaminu przystępują do jego części pisemnej w kolejnym terminie drugiego etapu postępowania kwalifikacyjnego.

W tym przypadku kandydatów zawiadamia się o terminie i miejscu egzaminu, nie później niż 14 dni przed jego przeprowadzeniem. Trzeba zdać obie części egzaminu. Przewodniczący zespołu kwalifikacyjnego przekazuje ministrowi protokoły z przeprowadzonego postępowania kwalifikacyjnego wraz z jego dokumentacją. Na tej podstawie wydaje się świadectwa nadania uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości albo decyzje odmawiające nadania tych uprawnień.

Jakie dokumenty

Do wniosku o nadanie uprawnień zawodowych dołącza się:

- ?oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych;

- ?oświadczenie o niekaraniu za przestępstwa: przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, wiarygodności dokumentów, mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwa skarbowe;

- ?dokumenty potwierdzające posiadanie wyższego wykształcenia oraz ukończenie studiów podyplomowych w zakresie wyceny nieruchomości, czyli dyplomy;

- ?dwie fotografie o wymiarach 35 x 45 mm przedstawiające wizerunek kandydata;

- ?dziennik praktyki zawodowej lub inny dokument potwierdzający praktyczne przygotowanie do wykonywania zawodu;

- ?sześć samodzielnie sporządzonych projektów operatów szacunkowych, gdy na części ustnej kandydat będzie omawiał procedury wyceny nieruchomości zastosowanych w projektach operatów szacunkowych;

- ?dowód wniesienia opłaty za postępowanie kwalifikacyjne.

W przypadku składania kopii dokumentów wymagane jest poświadczenie zgodności z oryginałem dokonane przez notariusza.