TSUE: konsument ma prawo wiedzieć, jak automat ocenił, czy stać go na raty

Najnowsze orzeczenie TSUE dotyka istotnej kwestii: na nasze życie coraz bardziej wpływa ocena, jaką wystawiają nam algorytmy na potrzeby różnych instytucji i prywatnych firm. W spornych przypadkach nasze interesy przegrywają zaś z tajemnicą handlową profilerów.

Nie dostała telefonu, bo automat uznał, że nie ma zdolności kredytowej

Operator telefonii komórkowej w Austrii odmówił klientce zawarcia umowy wiążącej się z koniecznością zapłaty co miesiąc 10 euro. Powodem była niewystarczająca zdolność kredytowa kobiety. Decyzja operatora była oparta na ocenie zdolności kredytowej, której dokonała w sposób zautomatyzowany austriacka spółka Dun & Bradstreet, specjalizująca się w takich usługach.

Klientka bezskutecznie próbowała dowiedzieć się, co dokładnie Dun & Bradstreet brano pod uwagę do oceny  jej zdolności kredytowej. Spór trafił na wokandę. W prawomocnym orzeczeniu sąd stwierdził, że spółka naruszyła ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO), ponieważ nie udzieliła klientce „istotnych informacji o zasadach” zautomatyzowanego podejmowania rozpatrywanej decyzji i nie uzasadniło w wystarczający sposób, dlaczego nie mogło udzielić tych informacji.

Czytaj więcej

Dane osobowe

Zakaz profilowania także przez firmy prywatne. Stanowisko rzecznika TSUE

Rzecznik generalny TSUE twierdzi, że ocenianie zdolności kredytowej oparte na algorytmach narusza...

Profilowanie: nie wystarczy pokazać konsumentowi algorytm, który ocenił jego zdolność kredytową

Sąd, do którego klientka wniosła sprawę w celu uzyskania egzekucji tego orzeczenia, postanowił zapytać TSUE o wykładnię RODO i dyrektywy w sprawie ochrony tajemnic przedsiębiorstwa, bo chciał ustalić, jakie konkretnie działania powinna w tej sprawie podjąć spółka Dun & Bradstreet. 

- Osoba, której dane dotyczą, ma prawo do uzyskania wyjaśnienia, w jaki sposób podjęto w stosunku do niej decyzję w drodze zautomatyzowanej oceny kredytowej - orzekł Trybunał Sprawiedliwości.

Zdaniem Trybunału,  administrator powinien konkretnie opisać procedurę i zasady, jakie zastosował. Tak, aby osoba, której dane dotyczą, mogła zrozumieć, które z jej danych i w jaki sposób zostały wykorzystane do zautomatyzowanego podejmowania decyzji. Nie wystarczy jednak przekazanie konsumentowi samego algorytmu.

- W celu spełnienia wymogów przejrzystości i zrozumiałości właściwe może być  poinformowanie osoby, której dane dotyczą, o tym, w jakim zakresie zmiana uwzględnionych danych osobowych doprowadziłaby do odmiennego rezultatu – wskazał TSUE. 

Czytaj więcej

Rzecz o prawie

Rozwadowski, Sotowski: AI i zakazane praktyki. A potem kary

Dla tych, którzy myśleli, że jest jeszcze dużo czasu na dostosowanie się do aktu w sprawie sztucz...

Co jednak w sytuacji, gdy w ocenie administratora informacje, które należy przekazać, zawierają chronione dane osób trzecich lub tajemnice przedsiębiorstwa? 

- W takim przypadku administrator musi przekazać je właściwemu organowi nadzorczemu lub właściwemu sądowi. Na nich spoczywa obowiązek wyważenia rozpatrywanych praw i interesów w celu ustalenia zakresu prawa dostępu do wspomnianych informacji przysługującego osobie, której dane dotyczą  – wyjaśnił Trybunał.