Dlaczego Europa potrzebuje czasu, jaki daje jej wojna w Ukrainie?

Mimo krótkich dni i coraz niższych temperatur robotnicy uwijają się w środku Puszczy Rudnickiej, 45 kilometrów na południe od Wilna. To tu do 2027 r. ma ulokować się 45. niemiecka brygada pancerna („Litauenbrigade”). Pięć tysięcy żołnierzy będzie strzegło oddalonej stąd o około 30 km granicy z Białorusią, czyli de facto granicy rosyjskiego imperium. W okolicy do tej pory usianej przez zapomniane wioski i poprzecinanej przez wąskie drogi powstaje ogromny zespół hangarów, budynków mieszkalnych, magazynów i obiektów infrastruktury wojskowej. 

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Iwan Krastew: Dla Donalda Trumpa Wenezuela jest ważniejsza od Ukrainy

Polska prawica liczy, że przede wszystkim zabezpieczy ją Ameryka. Problem polega na tym, że dla t...

Skala przedsięwzięcia robi wrażenie. To najpoważniejszy dowód zaangażowania Niemiec w obronę wschodniej flanki NATO. Ale czy wystarczający? 

Budowa kompleksu zbiega się z coraz intensywniejszą kampanią administracji Donalda Trumpa na rzecz zakończenia wojny nawet kosztem podstawowych interesów Ukrainy. – Wojna w Ukrainie daje Europie czas na przygotowanie się do konfrontacji z Rosją. To się może wkrótce skończyć – ostrzega prezes IISS Bastian Giegerich.

Wydatki na obronność w państwach NATO

Foto: PAP

Rosja do tej pory produkowała tyle samo broni co europejscy alianci.

Na tym nie koniec niepokojących wiadomości. W najbliższym czasie powinny być w końcu znane wyniki przeglądu przez Pentagon rozlokowania sił amerykańskich za granicą Powszechna jest obawa, że Ameryka wycofa część swoich jednostek z Europy aby skoncentrować się na starciu z Chinami. Na razie wiadomo, że zredukowane mają zostać o blisko połowę siły USA w Rumunii.

IISS ostrzega, że Europie potrzeba będzie 10 lat i biliona dolarów aby wypełnić lukę jaką pozostawiłoby całkowite wycofanie się Amerykanów. Na długiej liście brakujących aktywów wojskowych można by wówczas znaleźć systemy wywiadu, transportu sił lądowych, obrony powietrznej czy pocisków dalekiego zasięgu. Dziś w Europie stacjonuje ok. 130 tys. amerykańskich żołnierzy, w tym ok. 10 tys. w naszym kraju.

Skala strat Rosji na froncie ukraińskim jest zatrważająca. Poza bezmiarem zabitych i rannych, Moskwa pogrzebała przynajmniej 5 tysięcy czołgów i 12 tysięcy bojowych wozów piechoty, choć straty lotnictwa i marynarki wojennej są już dużo mniejsze. Tyle, że jak podaje IISS, Kreml te straty w zasadzie uzupełnia na bieżąco. Ma więc dziś podobny arsenał co w lutym 2022 roku. Na razie jest w pełni zaangażowany w wojnę z Ukrainą. Ale co się stanie, kiedy się ona skończy?

– Nie wolno lekceważyć Rosji. Wyciąga wnioski ze swoich błędów. Putin zbudował gospodarkę wojenną, która jest dziś w stanie wyprodukować od 800 do 1800 dronów dziennie. Tak, dziennie! – mówi „Rz” Iwan Krastew, wybitny politolog.

Co prawda rosyjski dochód narodowy stanowi dziś jedynie 1/9 unijnego. Jeśli jednak uwzględni się realną moc nabywczą walut narodowych, to okazuje się, że uzbrojenie, jakie w minionym roku wyprodukowała Rosja jest porównywalne z tym, jakie w tym czasie wyszło z europejskich fabryk broni.

Czytaj więcej

Modernizacja Sił Zbrojnych

UE zwiększa wydatki na obronność. Państwa i tak zapłacą lwią część

Choć Komisja Europejska angażuje się w poprawienie mobilności wojskowej, pieniądze UE na obronnoś...

Ten korzystny dla Putina układ, który wynika z dramatycznego spadku nakładu na zbrojenia w Europie po zakończeniu zimnej wojny, przechodzi stopniowo w przeszłość. W tym tygodniu Sztokholmski Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) opublikował raport ukazujący bonanzę, jaka stała się udziałem przemysłu zbrojeniowego. Sto największych koncernów tej branży w ubiegłym roku zarobiło 679 mld dol., o 5,9 proc. więcej, niż rok wcześniej. Na tej liście znalazło się co prawda 39 grup z USA, ale wolna Europa z 26 firmami wcale źle reprezentowana nie jest. Jedyna polska firma w tym zestawieniu, PGZ, awansowała z 62. na 54. miejsce.

Innym sygnałem, że Europejczycy zaczynają traktować poważnie obronę, jest unijny program preferencyjnych kredytów na wzmocnienie potencjału zbrojnego (SAFE). Wylansowany w maju i wart 150 mld euro, spotkał się ze sceptyczną reakcją wielu ekspertów. Jednak w chwili zamknięcia wniosków o te środki okazało się, że pulę wykorzystano do ostatniego euro. Sięgnęło po nią aż 19 z 27 krajów UE. Samej Polsce przyznano niemal 44 mld euro. Co istotne, środki mogą być wykorzystane tylko po utworzeniu konsorcjum firm z przynajmniej trzech krajów UE. To powinno pomóc przełamać jedną z głównych przeszkód dla budowy skutecznej, europejskiej obrony: braku koordynacji działań przez kraje Unii.

Jeśli Władimir Putin zaatakuje Europę, kto będzie celem ataku?

W podobny sukces przekształca się inicjatywa Brukseli dotycząca zwolnienia z włączenia do deficytu budżetowego do 1,5 proc. PKB wydatków na obronę przez 4 lata. Skorzystało z niej 16 państw, w tym dotychczasowi obrońcy ścisłych reguł oszczędnościowych – Niemcy. Dzięki temu takie kraje, jak Polska unikną procedury nadmiernego deficytu. Potencjalnie można w ten sposób uruchomić dodatkowo 650 mld euro wydatków na zbrojenia.