Programy komputerowe bez patentów

Software nie powinien być szeroko objęty opatentowaniem – takie stanowisko zajmie Polska, gdy na forum europejskim dojdzie do prac legislacyjnych w tej sprawie

Aktualizacja: 23.02.2009 06:48 Publikacja: 23.02.2009 00:08

Programy komputerowe bez patentów

Foto: ROL

Takimi pracami ma się zająć wybrany w czerwcu tego roku nowy skład Parlamentu Europejskiego. Problem opatentowania tego rodzaju utworów rozpalił emocje na konferencji „Programy komputerowe a prawo patentowe i autorskie”.

Jednym z patronów medialnych konferencji była „Rzeczpospolita”.

– Nierzadko system patentowy pomaga, ale czasem też przeszkadza rozwojowi gospodarczemu – podkreślał prof. Jerzy Buzek, europarlamentarzysta, który w 2005 r. przyczynił się do zablokowania projektu dyrektywy, która miała wprowadzić szerokie opatentowanie m.in. algorytmów (są one podstawą programów komputerowych).

Profesor Aurelia Nowicka z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu zwracała uwagę, że różna jest praktyka udzielania patentów stosowana przez polskich urzędników, a także ich kolegów w krajowych instytucjach patentowych i Europejskim Urzędzie Patentowym (EPO). W Polsce obowiązuje wyłączenie z patentowania programów do maszyn cyfrowych (a więc oprogramowania komputerowego). Urząd Patentowy wydał już kilka odmów w takich sprawach.

– Były już z tego powodu spory przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie – przyznaje Alicja Adamczak, prezes urzędu.

„Nie oznacza to jednak, że nie mogą być patentowane wynalazki wspomagane programem realizowanym przy użyciu komputera” – czytamy w poradniku dla wynalazców wydanym przez Urząd Patentowy. Zgodnie z tym polscy urzędnicy dopuszczają opatentowanie wynalazku, którego wprowadzenie wymaga użycia urządzenia dającego się zaprogramować.

Profesor Elżbieta Traple z Uniwersytetu Jagiellońskiego przypomina, że patent nie jest jedynym rodzajem ochrony. Programy komputerowe chroni ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=181883]DzU z 2006 r. nr 90, poz. 631 ze zm.[/link]). Wprost przewiduje, że programy komputerowe są utworami. Co więcej, ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie jego formy, poza tym trwa dłużej. Nie są natomiast chronione prawem autorskim idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego. Autorskie prawa majątkowe do programu obejmują również – z niewielkimi wyjątkami określonymi w art. 75 prawa autorskiego – tłumaczenie, przystosowanie, zmianę układu.

Także prof. Adam Gierek, poseł do Parlamentu Europejskiego, jest zwolennikiem ochrony programów komputerowych prawem autorskim.

– Obecnie prawo autorskie można obejść, nie oznacza to jednak, że ten kierunek jest zły. Lepiej więc legislacyjnie wzmacniać taką ochronę, poprawiać ją – przekonywał prof. Gierek.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku