Reklama

Współtwórca ma prawo do swojej części z ZAiKS

Współtwórcy, których utworami zarządza ZAiKS, powinni zadbać o zarejestrowanie swych udziałów. Inaczej mogą mieć problem z wypłatą tantiem

Publikacja: 15.02.2011 03:40

Współtwórca ma prawo do swojej części z ZAiKS

Foto: Fotorzepa, Seweryn Sołtys

Kłopoty z otrzymaniem przez twórcę należnych tantiem mogą powstać szczególnie wtedy, gdy któryś ze współtwórców umrze. ZAiKS wymaga wtedy wskazania spadkobierców i ich praw, co może trwać latami i na lata zablokować wypłatę honorariów.

[srodtytul]Wykaż udział w utworze[/srodtytul]

Z takim problemem spotkał się Zbigniew Gajzler, współautor scenariusza i dialogów filmu dokumentalnego „Eduard Julius Vortheil – sny i marzenia pioniera kinematografii“, wyemitowanego trzykrotnie w TVP Łódź w 2002 r. Drugim współautorem jest zmarły 31 grudnia 2007 r. Andrzej Perz. Kiedy Zbigniew Gajzler wystąpił o tantiemy, ZAiKS przyznał, że z tytułu emisji tego filmu „zarezerwował na jego nazwisko” 1143 zł., ale odmówił wypłaty, żądając podpisu spadkobierców współautora.

Zmarły kolega nie zostawił żadnych spadkobierców (dodajmy, że wtedy spadek przypada gminie), ale Zbigniew Gajzler nie miał żadnej wiedzy o postępowaniu spadkowym. W związku z tym domagał się tylko swojej części, czyli połowy zebranych przez ZAiKS tantiem.

– Nauczono mnie szanować pieniądze, a teraz chodzi także o zasady – powiedział „Rz“ Zbigniew Gajzler.

Reklama
Reklama

Mecenas Anna Biernacka z ZAiKS powiedziała z kolei „Rz“, że stowarzyszenie musi mieć pewność, jaki konkretnie udział ma współautor, żeby spadkobiercy tego nie kwestionowali, a pieniądze i tak nie przepadną. Równie ważna jest zgoda na wykorzystywanie utworu wszystkich współautorów (spadkobierców).

[srodtytul]Prawo po stronie współtwórcy[/srodtytul]

[b]Wszystko wskazuje jednak na to, że działania ZAiKS są bezprawne. [/b]Potwierdza to adwokat Elżbieta Traple, prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego.

– Rozumiem, że ZAiKS nie wpłaca tantiem spadkobiercy, gdy nie jest pewien jego praw czy spadkobiercy nie mogą dojść do porozumienia. [b]W odniesieniu do współtwórcy powinien korzystać z domniemania z art. 9 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2000/DU2000Nr%2080poz%20904.asp]prawa autorskiego[/link] („współtwórcom przysługuje prawo autorskie wspólnie, domniemywa się, że wielkości udziałów są równe”) i wypłacać należną mu część[/b] – wyjaśnia.

[wyimek][b]20 mln[/b] utworów podlega zarządowi ZAiKS[/wyimek]

Jeszcze dalej idzie prof. Bogudar Kordasiewicz, konsultant w kancelarii prawnej K&L Gates.

Reklama
Reklama

– Na korzyść współtwórcy działa nie tylko wspomniane domniemanie, z czego wynika, że [b]to ZAiKS powinien szukać spadkobierców i udowodnić inne udziały w utworze, jeśli je kwestionuje.[/b] Orzecznictwo Sądu Najwyższego z ostatniego okresu pozwala współwłaścicielowi rzeczy (a do autorskich praw majątkowych stosuje się odpowiednio te zasady) egzekwować korzyści płynące z całej rzeczy (utworu), a rozliczenia są kwestią wtórną.

[wyimek][b]26 tysięcy[/b] polskich twórców i ich spadkobierców chroni Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych[/wyimek]

ZAiKS jest jedną z kilkunastu organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w Polsce, swoim zarządem (ochroną) obejmuje 90 proc. polskich utworów. Zarządza utworami ok. 5 tys. swoich członków i ich spadkobierców, 7 tys. twórców, którzy o to się do niego zwrócili, oraz utworami 14 tys. twórców chronionych z mocy ustawy: emisje radiowe i telewizyjne w kablówkach. Wreszcie chroni 3 mln zagranicznych twórców na podstawie 130 umów zawartych z zagranicznymi odpowiednikami ZAiKS.

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autora

[mail=m.domagalski@rp.pl]m.domagalski@rp.pl[/mail][/i]

[ramka][b]Czytaj też:[/b]

Reklama
Reklama

- [link=http://www.rp.pl/artykul/64143,73934_Prawa-majatkowe-tworcy-wygasaja-dopiero-po-siedemdziesieciu-latach-od-jego-smierci.html]Prawa majątkowe twórcy wygasają dopiero po siedemdziesięciu latach od jego śmierci[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/75858.html]Spór z ZAiKS najpierw do Komisji Prawa Autorskiego[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/64143,265384_Tworcy-w-dotkliwej-luce-prawnej.html]Twórcy w dotkliwej luce prawnej[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/64143,186266_ZAiKS-traci-monopol.html]ZAiKS traci monopol[/link]

- [link=http://www.rp.pl/artykul/64143,76116_Artysci-nie-beda-juz-skazani-tylko-na-ZAiKS.html]Artyści nie będą już skazani tylko na ZAiKS[/link]

Reklama
Reklama

Kłopoty z otrzymaniem przez twórcę należnych tantiem mogą powstać szczególnie wtedy, gdy któryś ze współtwórców umrze. ZAiKS wymaga wtedy wskazania spadkobierców i ich praw, co może trwać latami i na lata zablokować wypłatę honorariów.

[srodtytul]Wykaż udział w utworze[/srodtytul]

Pozostało jeszcze 92% artykułu
Reklama
Matura i egzamin ósmoklasisty
Nadchodzi najpoważniejsza zmiana w polskiej ortografii od kilkudziesięciu lat
Nieruchomości
Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok ws. zasiedzenia służebności przesyłu
Dobra osobiste
Dziennikarka TVP ofiarą pomówień wspomaganych przez AI. Jak walczyć z oczernianiem?
Prawo w Polsce
Jest pierwsze weto. Karol Nawrocki mówi o „szantażu wobec społeczeństwa"
Matura i egzamin ósmoklasisty
CKE podała terminy egzaminów w 2026 roku. Zmieni się też harmonogram ferii
Materiał Promocyjny
Firmy coraz częściej stawiają na prestiż
Reklama
Reklama