Tak wynika z wyceny prac domowych, którą oszacował GUS. Policzył ją dla wartości rynkowej pracy w maju 2023 r. GUS dokonał do tej pory trzy razy – w odstępach co dziesięć lat – wyceny wartości nieodpłatnej pracy w gospodarstwach domowych. Według ostatnich badań, dotyczących 2023 r., przeciętnie prace, które wykonywała w domu co tydzień kobieta, warte były 1057,52 zł, a mężczyzny 679,07 zł. W miesiącu było to prawie 4,6 tys. zł dla zajęć pań i niespełna 3 tys. – panów. Urząd oszacował także roczną rynkową wartość: na ponad 56,7 tys. wycenił pracę wykonaną przez kobiety i 36,4 tys. zł – przez mężczyzn.
Czytaj więcej
Wielu Polaków ma choroby cywilizacyjne, o których nie wie, np. cukrzycę. Lub nie traktuje swojego...
Miesięczna wartość pracy domowej jednej osoby wynosiła niespełna 3,9 tys. zł, co stanowiło ponad połowę (ok. 54 proc.) przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw w maju 2023 r. Panie wykonywały prace warte prawie 66 proc. średniej płacy, a panowie 42 proc. Jeśli założymy, że nie zmieniły się przyzwyczajenia i obowiązki domowników i odniesiemy to do aktualnej przeciętnej płacy, to wartość domowej pracy kobiet warta byłaby ponad 5,72 tys. zł, a mężczyzn – 3,64 tys. zł.
Jest to jednak o tyle ryzykowny szacunek, że, jak pokazują badania GUS, w ciągu dekady zmieniają się rodzinne zwyczaje, ale także wartość prac wykonywanych w domu przez poszczególnych domowników. Na przestrzeni lat wartość prac domowych, procent zaangażowanych w nią mężczyzn oraz wartość pracy panów wzrosły szybciej niż w przypadku pań. Relacja wartości pracy domowej w przeliczeniu na jedną osobę (bez podziału na płeć) w maju 2014 r. do średniego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw wynosiła ponad 45 proc., a dziesięć lat wcześniej – 44 proc.
Zmiany obyczajowe i cywilizacyjne w rodzinie
GUS zwraca także uwagę na to, że na przestrzeni dwudziestu lat zmniejszały się proporcje pomiędzy wartością pracy kobiet i mężczyzn. O ile w maju 2003 r. przeciętna wartość pracy domowej oszacowana dla kobiety była o prawie 74 proc. wyższa niż wartość pracy dla mężczyzny, to w maju 2023 r. było to nieznacznie więcej niż połowa. Co ciekawe, nie tylko rośnie czas zaangażowania mężczyzn, ale też coraz więcej z nich angażuje się w prace domowe. GUS porównał różne badania, w których pytano o obowiązki domowe. W 1969 roku w domu pracowało 96 proc. kobiet i 58 proc. mężczyzn, w 1984 r. odpowiednio: 97 proc. i 64 proc. Tak jak stały jest udział pań, tak od lat dwutysięcznych znacząco ponad 80 proc. panów ma domowe zajęcia – dwa lata temu 89 proc. powiedziało, że je wykonuje i opiekuje się innymi członkami rodziny.
