Reklama

Poprawia się sytuacja materialna Polaków. Ile i na co wydają?

Więcej w zeszłym roku mieliśmy pieniędzy, ale też więcej wydawaliśmy. Sytuacja materialna rodzin przeciętnie poprawiła się w porównaniu do tego, jak żyło im się wcześniej.

Publikacja: 29.05.2025 14:02

Poprawia się sytuacja materialna Polaków. Ile i na co wydają?

Foto: Damian Lemanski/Bloomberg

O jedną siódmą wzrosły w zeszłym roku realnie dochody gospodarstw domowych, a wydatki o jedna dziesiątą - wynika z informacji GUS. Urząd podał, że sytuacja materialna poprawiła się w porównaniu do 2023 r. Zmniejszył się również wskaźnik Giniego do poziomu 0,3. Mierzy on nierówności dochodowe.

Czytaj więcej

Polacy chcą szybko przejść na emeryturę i cieszyć się życiem

Uczestnicy badania w większości lepiej ocenili swoją sytuację materialną niż rok wcześniej. Subiektywnie zadowolonych jest prawie 58 proc. Rolnicy są jedyną grupą, w której mniej było osób określających sytuację materialną jako dobrą lub raczej dobrą w zeszłym roku w porównaniu do sytuacji sprzed dwóch lat. GUS zaznaczył, że poprawa sytuacji materialnej wynika między innymi z podwyżek płac (w tym płacy minimalnej), wzrostu świadczeń społecznych i rodzinnych oraz niższej inflacji niż w 2023 r.

Przeciętnie rodziny w Polsce miały o realnie 14 proc. wyższe dochody rozporządzalne (czyli po zapłaceniu podatków i składek) w porównaniu do sytuacji sprzed dwóch lat. Wydatki były zaś realnie wyższe prawie o 11 proc. Udział wydatków w dochodzie rozporządzalnym zmalał z 61,1 proc. w 2023 r. do 59,3 proc. w 2024 r. Dziesięć lat temu było to aż ponad 80 proc. To, że systematycznie zmniejsza się udział wydatków w dochodach, obrazuje wzrost zamożności społeczeństwa.

Kto miał najwięcej, a kto najmniej pieniędzy?

Reklama
Reklama

Foto: GUS

Z analizy GUS wynika, że dochód z pracy to niespełna 55 proc. kwot, które mają rodziny, a z emerytur i rent – ponad 30 proc. W porównaniu do sytuacji z 2023 r. zmniejszył się udział pieniędzy z pracy, a wzrósł z ubezpieczeń społecznych.

Pomimo że renciści mieli najniższe dochody, to ich wydatki były jednymi z najwyższych. Wydali miesięcznie na osobę przeciętnie tylko o niespełna 250 zł mniej niż przedsiębiorcy, ale o 43 zł więcej niż pracownicy. Ich wydatki to 1,9 tys. zł miesięcznie przy średniej dla wszystkich 1,88 tys. zł. Najmniej wydawali rolnicy – nieco ponad 1,3 tys. zł. Renciści, podobnie jak emeryci, co dwunastą złotówkę wydawali na zdrowie (co dwudziestą na leki). Dla ich budżetów poważniejszym obciążeniem (1/4 wszystkich wydatków) były opłaty związane z użytkowaniem mieszkań (przy przeciętnym koszcie niespełna 19 proc. wydatków).

Czytaj więcej

Rosną obawy przed bezrobociem. Polacy budują finansowe poduszki

W tej grupie w zeszłym roku, tak jak w latach wcześniejszych, najwyższy był udział wydatków w dochodach (77,7 proc.) i najniższa kwota nadwyżki dochodów rozporządzalnych na osobę nad średnimi wydatkami na osobę (546 zł). Odwrotna proporcja istniała w rodzinach rolników. Niespełna 50 proc. wyniósł udział wydatków w dochodach i prawie 2 tys. wyniosła średnia kwota nadwyżki dochodu nad wydatkami.

GUS podał, że rozpiętość wskaźnika przeciętnych miesięcznych dochodów wśród grup społeczno-ekonomicznych nieznacznie zmalała do 42,4 p. proc. (w 2023 r. – 43,0 p. proc.), zaś rozpiętość wskaźnika przeciętnych miesięcznych wydatków zwiększyła się do 44,7 p. proc. (w 2023 r. – 37,7 p. proc.). Zróżnicowanie dochodów na osobę w gospodarstwach domowych, mierzone współczynnikiem Giniego, zmalało do poziomu 0,3. Stało się tak po okresie spadku w latach 2014-2017, wzrostu w latach 2020 i 2021 oraz, znowu, stabilizacji – w latach 2022-2023 utrzymywało się na poziomie 0,314, a w 2024 r. zmalało do poziomu 0,300.

Reklama
Reklama

Foto: GUS

Przy czym w zeszłym roku zróżnicowanie dochodów na wsi było nieznacznie mniejsze niż w miastach.

Jak dochód dzieli społeczeństwo?

W niespełna co piątej rodzinie w zeszłym roku na jedną osobę przypadało mniej niż 2 tys. zł. Najwięcej (prawie 53 proc) miało od 2 do 4 tys. zł dla każdego. Więcej niż w 2023 r. gospodarstw dysponowało dochodem 6 tys. zł lub więcej na osobę – niespełna co jedenasta rodzina (5,5 proc. w 2023 r.).

W gospodarstwach 20 proc. osób znajdujących się w najlepszej sytuacji dochodowej skumulowanych było 38 proc dochodów wszystkich gospodarstw domowych. Zaś w gospodarstwach 20 proc. osób pozostających w najgorszej sytuacji – 7,2 proc.

Czytaj więcej

Polacy pożyczają w bankach coraz więcej. Skąd ten boom?

Przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w grupie 20 proc. osób o najwyższych dochodach (V grupa kwintylowa) wyniósł 6071 zł i był 5,3 razy wyższy (w 2023 r. – 6,4 razy wyższy i wyniósł 5269 zł) od analogicznego dochodu 20 proc. osób uzyskujących najniższe dochody (I grupa kwintylowa) – 3167 zł.

Reklama
Reklama

W przypadku osób z najwyższymi dochodami (V grupa kwintylowa) wydatki stanowiły niespełna 50 proc. dochodów. Zaś w I gr. kwintylowej przewyższały je o 13 proc.

Przeciętnie rodziny w miastach miały o jedną czwartą dochód rozporządzalny wyższy niż na wsi (nieco mniej niż w 2023 r. - 26,6 proc.). Wynika to, jak podał GUS z różnicy w wysokości dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa domowe oraz z większej liczby osób w gospodarstwach domowych zamieszkujących wieś. Różnica w wydatkach pomiędzy mieszkańcami miast i wsi była jeszcze wyraźniejsza – prawie 37 proc.

Czytaj więcej

Ubóstwo Polaków mniejsze niż w bogatszych państwach UE

Na co wydajemy pieniądze?

Najwięcej – ponad jedną czwartą - Polacy wydają na żywność i napoje bezalkoholowe. Istotną pozycję w stanowiły kwoty na użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii – 18,8 proc., mniej o 1,1 p. proc. w stosunku do roku poprzedniego.

Na transport przeciętnie wydaliśmy tyle co na nośniki energii w mieszkaniach i w domach (ponad 10 proc.). Zróżnicowane były wydatki na zdrowie (od 4,6 proc. w przypadku pracowników do 8,2 proc. wydawanych przez emerytów) oraz rekreację i kulturę (od 10 proc. przez osoby pracujące na własny rachunek do niespełna 4 proc. przez rolników).

O jedną siódmą wzrosły w zeszłym roku realnie dochody gospodarstw domowych, a wydatki o jedna dziesiątą - wynika z informacji GUS. Urząd podał, że sytuacja materialna poprawiła się w porównaniu do 2023 r. Zmniejszył się również wskaźnik Giniego do poziomu 0,3. Mierzy on nierówności dochodowe.

Uczestnicy badania w większości lepiej ocenili swoją sytuację materialną niż rok wcześniej. Subiektywnie zadowolonych jest prawie 58 proc. Rolnicy są jedyną grupą, w której mniej było osób określających sytuację materialną jako dobrą lub raczej dobrą w zeszłym roku w porównaniu do sytuacji sprzed dwóch lat. GUS zaznaczył, że poprawa sytuacji materialnej wynika między innymi z podwyżek płac (w tym płacy minimalnej), wzrostu świadczeń społecznych i rodzinnych oraz niższej inflacji niż w 2023 r.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Gospodarka
Na stole w Brukseli 88 miliardów euro dla Ukrainy
Gospodarka
Trump ogłasza decyzję w sprawie ceł. Wyższe taryfy na towary z UE i Meksyku
Gospodarka
Rumunia zapłaci cenę za rozrzutność
Gospodarka
Czy grozi nam powódź? Na razie nie, ale sytuacja może się zmienić
Materiał Promocyjny
Sprzedaż motocykli mocno się rozpędza
Gospodarka
Czy USA nadal są gwarantem globalnej stabilności?
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama