Pomysły polityków na ograniczenie spreadów

Dziś sejmowa podkomisja zajmie się projektami ustawy antyspreadowej.

– Będziemy pracować nad propozycjami zawartymi w trzech projektach złożonych przez  PO, PSL i SLD, a z podkomisji wyjdzie jeden projekt. Jest zgoda co do tego, żeby przepisy umożliwiały spłatę  kredytu bezpośrednio w walucie, bez dodatkowych kosztów, ale rozważamy też propozycję, by banki wpisywały do umów maksymalną wysokość spreadu – mówi Sławomir Neumann, poseł PO. Dodaje, że zmiany będą głosowane na najbliższym posiedzeniu Sejmu.

Raty kredytów zaciągniętych w szwajcarskiej walucie rosną wraz z błyskawicznie drożejącym frankiem, a spready, czyli różnice w kursach, po jakich banki wypłacają kredyt i naliczają raty, dodatkowo zawyżają koszt obsługi takich pożyczek. Co więcej, banki ustalają swoje wewnętrzne kursy w dowolny sposób i spready wynoszą od około 5 do ponad 12 proc.

Propozycje polityków dotyczące ich ograniczenia są różne – od najbardziej prawdopodobnego, pozwalającego na spłatę kredytu w walucie pożyczki bez dodatkowych kosztów, do możliwości czasowej spłaty rat po stałym kursie, znacznie niższym od rynkowego. Ten ostatni pomysł jest najmniej realny – według ministra finansów Jacka Rostowskiego polskie władze nie mogą zamrozić kursu franka szwajcarskiego.

1. Propozycja PO

To najbardziej prawdopodobne rozwiązanie, które może wejść w życie już na początku września. Przewiduje możliwość spłaty kredytu bezpośrednio w walucie, w której jest zaciągnięta pożyczka, bez dodatkowych opłat i prowizji, czyli np. frankami czy euro zakupionymi w kantorze lub innym banku.

W takim wariancie bank nie mógłby obciążać klienta dodatkowymi kosztami, np. opłatą za aneks do umowy czy opłatą za prowadzenie konta walutowego, które służy do obsługi kredytu.

Skutki zmian:

Przy kredycie 300 tys. zł, zaciągniętym na 30 lat w styczniu 2008, spłata według średniego kursu w kantorze (zamiast średniego kursu sprzedaży w bankach) dałaby oszczędność 35 zł na jednej racie, a w całym okresie kredytowania ponad 11 tys. zł.

2. Propozycje PSL

Politycy tej partii proponowali dwa rozwiązania, spośród których mógłby wybierać kredytobiorca. Pierwsze, podobnie jak w przypadku PO, zakłada możliwość spłacania rat w walucie obcej, bez dodatkowych opłat. Drugie polega na ograniczeniu wysokości spreadu poprzez wprowadzenie rozliczeń po średnim kursie NBP. Jednak w wyniku kompromisu między PO i PSL  na razie odstąpiono od wprowadzenia drugiego wariantu. Jednym z powodów były obawy o niekonstytucyjność takiego rozwiązania.

Skutki zmian:

W pierwszym wariancie, analogicznie jak dla propozycji PO. Natomiast przy spłacie według kursu NBP  oszczędność na jednej racie wyniosłaby 50 zł, a w całym okresie kredytowania ponad 15 tys. zł.

3. Propozycje PIS

PiS chciałby wprowadzić możliwość wielokrotnego przewalutowania kredytów we frankach po pobraniu maksymalnej opłaty 100 zł, z marżą kredytu jak w dotychczasowej walucie. Przewalutowanie byłoby możliwe raz na sześć miesięcy, a bank nie mógłby odmówić klientowi. Drugi pomysł polega na stworzeniu  korytarza walutowego dla osób, które pozostałyby przy franku. Pozwalałoby to na spłatę kredytu po kursie dnia, ale nie wyższym niż 3,95 zł i nie niższym niż 2,95 zł.

Skutki zmian:

To rozwiązanie byłoby korzystne dla kredytobiorcy jedynie wtedy, gdy kurs franka przekroczyłby 3,95.

4. Propozycja SLD

Każdy bank byłby zobowiązany do wpisania do umowy kredytowej wysokości maksymalnej stawki spreadu. Wcześniej Sojusz chciał, aby ustawowo określić maksymalny pułap na poziomie  10 proc. Ostatnio SLD wycofało się jednak z pomysłu określenia maksymalnego spreadu na tym poziomie.

Skutki zmian:

Na pierwotnie proponowanym maksymalnym spreadzie  w wysokości  10 proc. skorzystaliby jedynie klienci Getin Banku, w którym jest on wyższy.

5. Propozycja PJN

Porozumienie  rządu z bankami, aby posiadacze kredytów we frankach mogli spłacać raty po stałym kursie do 2015 roku. Jeszcze w czerwcu PJN proponował to rozwiązanie, sugerując wówczas stały kurs 2,75 zł za franka. Przedstawiciele PJN zastrzegają, że był to kurs zaproponowany w połowie czerwca. Obecnie można by brać pod uwagę kurs w granicach 2,90 – 3 zł – mówi Paweł Poncyljusz z PJN. Różnicę w kursie pokrywałby Skarb Państwa, a po 2015 roku zwracałby ją kredytobiorca.

Skutki zmian:

Przy obecnym kursie franka spłata rat na warunkach pierwotnie proponowanych przez PJN oznaczałaby, że rata przez 4,5 roku byłaby o 370 zł niższa, ale każda rata od 2016 roku byłaby powiększona o  76 zł. Wdrożenie tego planu mogłoby zachęcić osoby spłacające kredyty złotowe do domagania się podobnej pomocy po podwyżkach stóp.

Dwugłos Rafała Antczaka i Andrzeja Sadowskiego >B16

Firmy pożyczają na inwestycje