Polska: zakontraktowane 85 proc. funduszy spójności

Korespondencja z Brukseli

– Według danych z marca 2013 roku kwoty przypisane do zakontraktowanych już projektów sięgają 85 procent przyznanych Polsce funduszy – poinformowała „Rz" Shirin Wheeler, rzeczniczka unijnego komisarza ds. polityki regionalnej.

Ponad połowa pieniędzy w kraju

Programy zakontraktowane oznaczają te zaakceptowane i spełniające wymogi, ale nie każdy z nich jest już realizowany. Na ten sam moment Komisja Europejska przekazała polskiemu budżetowi 51 procent z blisko 67,2 mld euro przyznanych nam na okres 2007–2013. To oznacza, że taka część projektów została zakończona, a rachunki zaakceptowane przez urzędników w Brukseli.

Komisja Europejska przedstawiła wczoraj raport o polityce spójności, który pokazuje, jak ten instrument unijnej polityki sprzyja rozwojowi gospodarczemu i jak poszczególne kraje wykorzystują fundusze. Według danych na koniec 2011 roku (na ten moment KE dysponuje liczbami dla wszystkich 27 państw UE) Polska miała wypłaconych 46 procent pieniędzy. Na dwa lata przed końcem obecnego okresu budżetowego dawało nam to miejsce w środku stawki. Zdecydowanie najgorzej radziła sobie Rumunia, słabo szło także wykorzystywanie unijnych funduszy w Bułgarii, Czechach i na Malcie. KE podkreśla, że przyspieszenie w wykorzystaniu funduszy następuje zawsze pod koniec okresu budżetowego, dlatego na razie nie należy jeszcze mówić o straconych pieniądzach. Ale zaleca ostrożność na ostatniej prostej, aby obiecane pieniądze nie przepadły.

Przyspieszenie na finiszu

W przypadku Polski Bruksela ocenia, że jesteśmy na dobrej drodze do pełnego wykorzystania funduszy i nie ma wielkiego ryzyka, że pieniądze przepadną. – Szczególnie zwracamy uwagą na konieczność przyspieszenia w kilku dziedzinach: kolejnictwie, ochronie środowiska, a szczególnie ochronie przed powodzią, Internecie szerokopasmowym oraz usługach elektronicznych – wymienia Shirin Wheeler. Za pozytywny uważa fakt, że Polsce udaje się wydawać pieniądze na dziedziny, w których tradycyjnie była słabsza, jak badania i rozwój.

13,9 procent funduszy unijnych przypadających Polsce przeznaczono na innowacje oraz badania i rozwój.

– Dzięki funduszom stworzono miejsca pracy dla 2,5 tysiąca naukowców w Polsce – powiedziała rzeczniczka. Na tę dziedzinę wydajemy jednak ciągle mało. Z przyznanych nam pieniędzy pula na innowacje, badania i rozwój wynosi zaledwie 13,9 procent.

Najlepiej ten wskaźnik wygląda w Luksemburgu, Austrii i krajach nordyckich – od 25 do 35 proc. Najgorzej w Bułgarii i Rumunii – odpowiednio 5 i 6 proc. Widać wyraźnie, że te nowoczesne wydatki są funkcją poziomu rozwoju gospodarczego danego kraju. W przypadku Polski Komisja Europejska za szczególnie ważne uważa tworzenie związków między światem nauki i biznesu.

W sumie w latach 2007–2013 Unia Europejska przeznaczyła na politykę spójności 347 mld euro, co stanowi 35 procent całego unijnego budżetu. Zdecydowanie największym beneficjentem w tej kategorii jest Polska – 67,2 mld euro. Na drugim miejscu z kwotą prawie dwukrotnie mniejszą (34,7 mld euro) ulokowała się Hiszpania.

Nierówne wyniki

Komisja w swoim raporcie chwali się także osiągnięciami. Wynika z niego, że dzięki unijnym funduszom 1,9 mln osób uzyskało szerokopasmowy dostęp do Internetu, 2,6 mln osób podłączonych zostało do sieci wodociągowej, 5,7 mln osób objęto projektami dotyczącymi ścieków, a 2,4 mln znalazło zatrudnienie dzięki wsparciu w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Urzędnicy z Brukseli przyznają jednak, że wyniki są nierówne i państwa członkowskie muszą jeszcze się postarać. Według unijnego think tanku Bruegel polityka spójności przynosi efekty tam, gdzie nie ma korupcji i jest skuteczna administracja. Rzeczniczka KE potwierdziła, że istnieje związek, ale nie postawiła sprawy tak bezpośrednio. – Na pewno lepsza administracja ułatwia dobre wykorzystanie funduszy. I apelujemy do państw członkowskich, aby o to zadbały – powiedziała.

Dziś o 10.05 Artur Osiecki z „Rz" weźmie udział w programie Polsat Biznes.