Oppenheimer, ojciec bomby atomowej, na ekranach kin. Plejada gwiazd

„Oppenheimer”, thriller biograficzny Christophera Nolana, oparty na biografii fizyka, który odegrał kluczową rolę w opracowaniu broni atomowej, wchodzi na ekrany kin.

Aktualizacja: 21.07.2023 10:10 Publikacja: 20.07.2023 11:44

Cillian Murphy wcieli się w rolę Oppenheimera

Cillian Murphy wcieli się w rolę Oppenheimera

Foto: AFP

Ten film jest ważny przede wszystkim dlatego, że opowiada o początku atomowego wyścigu zbrojeń, który od dekad, także w czasie wojny w Ukrainie, jest naszą zmorą. Dla reżysera nie było to bez znaczenia.

Julius Robert Oppenheimer urodził się w 1904 roku w rodzinie niemieckich żydowskich imigrantów w Nowym Jorku. Studiował na Uniwersytecie Harvarda i w Berkeley.

W 1942 roku Oppenheimer został zatrudniony do pracy nad Projektem Manhattan, a w 1943 roku mianowany dyrektorem Los Alamos Laboratory w Nowym Meksyku, którego zadaniem było opracowanie pierwszej broni jądrowej, cztery lata po rozpoczęciu niemieckiego programu. To jego inwencja przyczyniła się do sukcesu. 16 lipca 1945 roku był obecny na teście pierwszej bomby atomowej. W sierpniu 1945 roku broń została użyta w bombardowaniach Hiroszimy i Nagasaki w Japonii, co praktycznie zakończyło II wojnę światową w Azji, ale wywołało też burzę kontrowersji i pacyfistycznych protestów, które trwają do dziś.

Julius Robert Oppenheimer - twórca broni atomowej, który stał się jej przeciwnikiem

Po wojnie fizyk lobbował za międzynarodową kontrolą energii jądrowej, aby zapobiec wyścigowi zbrojeń ze Związkiem Radzieckim. Sprzeciwiał się rozwojowi bomby wodorowej podczas rządowej debaty na ten temat w latach 1949–1950. Z powodu wcześniejszych powiązań z członkami Komunistycznej Partii USA – sam napisał z przesadą, że był związany z wszystkimi inicjatywami komunistycznymi na Zachodnim Wybrzeżu – w czasach McCarthy'ego był śledzony, podsłuchiwany, przesłuchiwany, cofnięto mu też certyfikaty bezpieczeństwa w 1954 roku.

W 1963 roku prezydent John F. Kennedy przyznał mu nagrodę Enrico Fermi jako symbol politycznej rehabilitacji. W 2022 roku rząd USA odstąpił od decyzji z 1954 roku, twierdząc, że proces był tendencyjny. Warto dodać, że wybitny fizyk nie był w codziennym życiu dobrze zorientowany. Z opóźnieniem dowiadywał się o przełomowych wydarzeniach, nie czytał gazet, jego odkrywcze publikacje uważano za niekomunikatywne.

Czytaj więcej

„Stałem się śmiercią”: kim był Robert Oppenheimer, bohater filmu Chrisa Nolana?

Uwagę przykuwają odtwórcy głównych ról - Cillian Murphy wciela się w tytułową postać, a Emily Blunt w żonę Oppenheimera. Matt Damon gra generała Leslie Grovesa, zaś Robert Downey Jr. - Lewisa Straussa, starszego członka Komisji Energii Atomowej Stanów Zjednoczonych. Inni członkowie obsady to Florence Pugh, Josh Hartnett, Casey Affleck, Rami Malek i Kenneth Branagh. Obsada, która jest jak magnes.

Punktem wyjścia jest biografia fizyka „American Prometheus” z 2005 roku, napisana przez Kai Birda i Martina J. Sherwina. Jako pierwszy był zainteresowany adaptacją książki Sam Mendes. Książka trafiła również do Nolana, który otrzymał gwarancje budżetu 100 milionów dolarów.

Cillian Murphy wciela się w tytułową postać, a Emily Blunt w żonę Oppenheimera

„Oppenheimer” - film obiektywny i subiektywny zarazem

„Oppenheimer” to pierwszy scenariusz napisany przez niego w pierwszej osobie, ponieważ chciał, aby narracja była przekazywana z perspektywy Oppenheimera. Zdecydował się również na przemienne sceny barwne i czarno-białe, wyjaśniając, że chce, aby film był przekazywany zarówno z perspektywy obiektywnej, jak i subiektywnej.

Reżyser chciał też zwizualizować koncepcje Oppenheimera dotyczące świata kwantowego i fal energii, połączyć „królestwo kwantowe, wibracje energii i osobistą podróż Oppenheimera”, a także problemy życia seksualnego. Ważny jest wątek wieloletniego romansu z Jean Tatlock, psychiatrką i komunistką, które budziły podejrzenia FBI i wywiadu wojskowego. Schadzki pary odbywały się pod czujnym okiem agentów. Jean dwukrotnie odrzuciła oświadczyny uczonego, nie była pewna swojej tożsamości erotycznej. Popełniła samobójstwo z powodu depresji, a dzięki podsłuchowi jako jeden z pierwszych dowiedział się o tym szef FBI, J. Edgar Hoover.

Na produkcję złożyło się  użycie prawdziwych materiałów wybuchowych do odtworzenia próby jądrowej Trinity bez grafiki generowanej komputerowo. Stworzono specjalny zestaw z benzyną, propanem, proszkiem aluminiowym i magnezem. Na potrzeby filmu zbudowano również od podstaw miasto w stylu lat czterdziestych XX wieku. Sceny kręcono także w oryginalnej kabinie laboratoryjnej Oppenheimera, która została odrestaurowana.

Film wchodzi na ekrany tego samego dnia co „Barbie”, komedia fantasy w reżyserii Grety Gerwig. Tę rywalizację komentuje filmowy świat.

Ten film jest ważny przede wszystkim dlatego, że opowiada o początku atomowego wyścigu zbrojeń, który od dekad, także w czasie wojny w Ukrainie, jest naszą zmorą. Dla reżysera nie było to bez znaczenia.

Julius Robert Oppenheimer urodził się w 1904 roku w rodzinie niemieckich żydowskich imigrantów w Nowym Jorku. Studiował na Uniwersytecie Harvarda i w Berkeley.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Film
#Dzień 2 - Na szlaku Wilsona
Film
Rusza 17. edycja Międzynarodowego Festiwalu Kina Niezależnego Mastercard OFF CAMERA
Film
Gala Otwarcia Mastercard OFF CAMERA
Film
Marcin Dorociński z kolejną rolą w Hollywood. W jakiej produkcji pojawi się aktor?
Film
Rekomendacje filmowe na weekend: Sport i namiętności
Materiał Promocyjny
Co czeka zarządców budynków w regulacjach elektromobilności?