Portfele akcyjne uszczuplone

Bogatsi Polacy, którzy korzystają z usług firm zarządzających aktywami na zlecenie, nie mogą zaliczyć ostatniego roku do udanych. Średnia roczna stopa zwrotu ze strategii akcyjnych wyniosła minus 20,1 proc. Wynik ten jest wprawdzie lepszy niż zmiana WIG20 w tym okresie (minus 21,9 proc.) czy przeciętny rezultat akcyjnych funduszy inwestycyjnych (minus 22,6 proc.). Gdy uwzględnimy prowizje za zarządzanie i pobierane w wielu przypadkach prowizje maklerskie, strata poniesiona przez klientów firm asset management jest jeszcze większa.

Trudno się zatem dziwić, że  – jak wynika z ankiet „Rz" –  liczba klientów w ciągu ubiegłego roku spadła o kilkanaście procent.

Niekonwencjonalne podejście popłaca

W trudnym dla zarządzających roku najlepsze wyniki wypracowywali ci, którzy wyszli z niestandardowymi pomysłami na zagospodarowanie pieniędzy klientów. Wyróżnia się m.in. surowcowa strategia Trigon Domu Maklerskiego, dzięki której inwestorzy zarobić mogli w skali roku 17,2 proc. brutto.

Niewielkie zyski mają klienci, którzy wybrali najlepsze strategie stabilnego wzrostu (udział akcji do 40 proc.). Zarządzający Ipopema Asset Management pomnożyli pieniądze swoich klientów o 4 proc.

– Dobre wyniki zawdzięczamy aktywnej alokacji. Staramy się przewidywać trendy rynkowe i korzystać z nadarzających się okazji do zakupów. Cały czas dostosowywaliśmy nasz portfel do zmieniającej się sytuacji – wyjaśnia Arkadiusz Bogusz, dyrektor Biura Papierów Dłużnych Ipopema Asset Management.

Niekonwencjonalne strategie dawały także relatywnie dobre wyniki w przypadku strategii akcyjnych. W 2011 r. okazało się, że lepiej wyjść można było na lokowaniu środków w zagraniczne walory niż papiery polskich spółek. Celowali w tym m.in. zarządzający Caspar Asset Management. Ich portfel akcyjny wschodni w samym czwartym kwartale pozwolił zarobić 5,3 proc. Przeciętny w tym okresie wynik dla całego segmentu akcyjnego to minus 1,2 proc. (WIG20 spadł w czwartym kwartale o 2 proc.).

– Staramy się szeroko patrzeć na rynki. Oprócz Polski szukamy okazji także za granicą – tłumaczy Błażej Bogdziewicz, wiceprezes i dyrektor inwestycyjny Caspar AM.

Fundamenty są dobre

Najmniejsze straty w całym roku ponieśli ci, którzy powierzyli pieniądze zarządzającym BDM Domu Maklerskiego. Strategia fundamentalna przyniosła 5,1 proc. straty brutto, agresywna – 9,8 proc.

– Taki wynik to efekt doboru spółek na podstawie fundamentów i reagowania na zmiany koniunktury – wyjaśnia Cezary Cerowski, dyrektor Wydziału Zarządzania Portfelami Inwestycyjnymi tego brokera. – Mamy do czynienia z kryzysem zaufania, a nie fundamentów. Spółki wciąż pokazują przyzwoite wyniki. Naszym zdaniem styczniowe tempo wzrostu jest jednak nie do utrzymania.

Od początku roku WIG20 zyskał już 8 proc. Inni zarządzający też są optymistami. – Staramy się klientom doradzać, w którym momencie stopniowo zwiększać udział akcji, wykorzystując mieszane produkty inwestycyjne. Wszystko wskazuje na to, że taki moment właśnie nastąpił – mówi zarządzający Pioneer Pekao Investment Management.

Zmienne zaangażowanie nie zawsze się sprawdza

Z nagłymi spadkami kursów w sierpniu nie poradzili sobie zarządzający portfelami total return; dobór walorów zależy tu od oceny sytuacji na rynku. Portfele te teoretycznie powinny najszybciej reagować na zmianę koniunktury. W tej grupie najszybciej pogorszyły się wyniki portfeli w Trigon DM (roczna strata to 2,6 proc.).

Słaby rynek akcji oznaczał jednocześnie, że najpewniejszy zysk przyniosły inwestycje w obligacje. Najlepsze strategie tego typu pozwoliły zarobić 8 proc. w skali roku.

Firmy asset management, które ujawniają takie dane, zarządzały na koniec roku aktywami indywidualnych klientów sięgającymi niemal 5 mld zł. Jeżeli uwzględnić, że część podmiotów nie odpowiedziała na pytanie o wielkość środków, kwota ta może być o kilkadziesiąt procent wyższa. Wartość aktywów spadła w 2011 r. o około 27 proc., więcej niż WIG, co sugeruje odpływ części gotówki klientów.

Zarządzający przekonują jednak, że efekty inwestowania w akcje za ich pośrednictwem powinny być oceniane w dłuższym horyzoncie. W latach 2008 – 2011 korzystający ze strategii akcyjnych zarobili średnio 40,5 proc. Najlepsze firmy asset management, BDM DM i Pioneer Pekao IM, uzyskały stopy zwrotu zbliżone do

80 proc. To znacznie więcej niż w przypadku najlepszych portfeli dłużnych (około 30 proc.).

W horyzoncie pięcioletnim średnie wyniki strategii akcyjnych – z uwagi na spadek indeksów w 2007 r. – już nie prezentują się tak różowo. Średnia stopa zwrotu była ujemna, wyniosła 5 proc.

Oferta dla bogatych

- Usługi zarządzania portfelem skierowane są do osób, które chcą zainwestować większe kwoty (dolna granica waha się od 50 tys. do nawet 2 mln zł), a nie chcą tego robić same.