Co zrobić z Lotosem

Na początku lat 90. XX w. rafineria gdańska wprowadziła na rynek markę olejów silnikowych Lotos, od której wzięła nazwę późniejsza grupa kapitałowa. W pierwszej połowie 1992 r. należąca do koncernu Du Pont firma Conoco złożyła Skarbowi Państwa propozycję założenia z nim spółki joint ventures, której działalność opierałaby się na rafinacji ropy naftowej. Rafineria przerabiała wówczas 3 mln ton ropy naftowej i nie posiadała ani jednej stacji benzynowej.

W ciągu ostatnich 16 lat w gdańską rafinerię zostało zainwestowanych ponad 3 mld dolarów (bez uwzględnienia wartości pieniądza w czasie). Aktualizując tę wielkość o siłę nabywczą pieniądza na koniec 2010 r., wartość dokonanych inwestycji wyniosła ponad 4 mld dolarów. W tym czasie zdolność przerobowa rafinerii wzrosła z 3 do 10,5 mln ton ropy naftowej rocznie, rozwinięta została sieć stacji paliw (prawie 350).

Przez te wszystkie lata byliśmy świadkami powolnego, ale konsekwentnego rozwoju rafinerii gdańskiej (grupy Lotos), czemu sprzyjał m.in. brak karuzeli kadrowej w zarządzie.

[srodtytul]Cenę się płaci, wartość otrzymuje[/srodtytul]

Według giełdowej wyceny na dzień ogłoszenia przetargu cały pakiet akcji grupy Lotos wart był ok. 4 mld zł (nie licząc premii za przejęcie pakietu większościowego). Rozpatrując przypadek prywatyzacji grupy Lotos, warto popatrzeć na prywatyzację, a następnie wezwanie na akcje kopalni Bogdanka. Bogdanka poniosła duże koszy inwestycyjne, których efekty będą widoczne za 1,5 – 2,5 lat.

Grupa Lotos, podobnie jak Bogdanka, ma koszty związane z poniesionymi nakładami inwestycyjnymi oraz duże zadłużenie. Nie widać natomiast pełnych efektów po stronie przychodów i zysków operacyjnych wynikających z dopiero przeprowadzonych inwestycji. Jednym z ukrytych walorów grupy Lotos jest ropa naftowa i paliwa gotowe przechowywane w magazynach jako zapasy obowiązkowe. Wartość zgromadzonej w formie zapasów ropy naftowej na koniec 2010 roku wynosi ok. 3 mld zł, a więc 75 proc. wartości giełdowej całej grupy Lotos. Zapasy te, zgodnie z projektowanym dzisiaj przez Ministerstwo Gospodarki prawem, które ma wejść w życie w 2012 r., mają być odkupione przez państwo w ciągu dziesięciu lat.

Szacowana roczna wielkość spłat zobowiązań grupy Lotos to kwota między 520 a 600 mln zł. Po zmianie ustawy o zapasach grupa Lotos, sprzedając systematycznie na rzecz Skarbu Państwa swoje zapasy obowiązkowe, będzie otrzymywać rocznie przez dziesięć lat ok. 300 mln zł. Tym samym na spłatę zadłużenia GL pozostanie do uzupełnienia z bieżących strumieni pieniężnych od 220 do 300 mln zł rocznie. Mając na uwadze wysoką amortyzację i obecne marże, spłata taka nie powinna stanowić dla spółki z Gdańska większego problemu.

[srodtytul]Nasz los w naszych rękach[/srodtytul]

PKN Orlen cztery lata temu za rafinerię w Możejkach zapłacił bardzo wysoką cenę. Po zakupie rafinerii w Możejkach i zainwestowaniu w nią 900 mln dolarów wobec braku dostaw ropy naftowej za pośrednictwem rurociągu oraz braku możliwości szybkiego zorganizowania sprawnej i możliwie taniej logistyki morskiej swoich produktów płocki koncern znalazł się w trudnej sytuacji. Na tej sytuacji niewątpliwie skorzystała grupa Lotos, rozbudowując swoją rafinerię w Gdańsku. Gdyby rafineria w Możejkach została przejęta przez rosyjskie koncerny Rosnieft czy Łukoil, to naturalnym rynkiem zbytu dla przynajmniej części produktów z Możejek oprócz państw nadbałtyckich byłaby Polska północna i wschodnia. W pierwszej kolejności produkty z Możejek byłyby transportowane do Polski poprzez bazę paliw w Chruścielu koło Braniewa znajdującą się ok. 80 km w linii prostej od Gdańska i morską bazę w Dębogórzu znajdującą się 10 km na północ od Gdyni.

[srodtytul]Rosjanie mają swoje cele[/srodtytul]

Gdyby któraś ze spółek rosyjskich przejęła rafinerię na Litwie, podaż paliw w Polsce północnej, północno-wschodniej i częściowo centralnej niewątpliwie wzrosłaby, co skutkowałoby obniżką cen paliw i co za tym idzie również zysków gdańskiej rafinerii. Niższe marże i zyski zwiększyłyby niewątpliwie ryzyko operacyjne grupy Lotos, która miałaby jeszcze większe problemy z uzyskaniem kredytów na realizację Programu 10+.