Badania: Strach przed matematyką paraliżuje uczniów

Co czwarty uczeń tak boi się porażki z matematyki, że nawet nie próbuje rozwiązywać zadania – pokazują analizy.

Aktualizacja: 13.03.2024 08:38 Publikacja: 13.03.2024 03:00

Badania: Strach przed matematyką paraliżuje uczniów

Foto: Adobe Stock

Z matematyką na egzaminach uczniowie zwykle radzą sobie najsłabiej. W ubiegłym roku maturę z matematyki oblało 12 proc. zdających, czyli nie uzyskało z niej nawet wymaganych 30 proc. Średni wynik z tego przedmiotu to 71 proc.

Dlaczego uczniowie boją się matematyki?

Gorzej poszło na egzaminie ósmoklasisty, gdzie kończący szkołę podstawową uzyskali średnio 53 proc. To był najniższy wynik ze wszystkich obowiązkowych przedmiotów. Skąd taki problem ze zdawaniem?

Czytaj więcej

Piotr Zaremba: Uczeń ma być mniej Polakiem?

To nie, jak się wielu osobom może wydawać, brak matematycznego talentu, ale często skutek strachu, który powoduje, że uczniowie nawet nie podejmują prób rozwiązywania zadań. Taki wniosek płynie z Ogólnopolskiego Badania Postrzegania Matematyki przeprowadzonego przez EduNav.

W badaniu tym wzięło udział łącznie 3048 uczniów oraz 1081 rodziców z 75 szkół z całej Polski. Okazało się, że aż 92,7 proc. ankietowanych na myśl o matematyce odczuwa lęk. A stąd już krok do tego, by się poddać. Badacze ustalili, że prawie 44 proc. ankietowanych uczniów szkół podstawowych, którzy mają trudności z rozwiązywaniem zadań matematycznych, nie próbuje samodzielnie poradzić sobie z problemem. Więcej niż co czwarty (26 proc.) z nich odczuwa takie zaniepokojenie, że mają trudności ze skupieniem się. Zaledwie 8 proc. decyduje się poszukać pomocy w jego rozwiązaniu w internecie. Co ciekawe, co piąty badany twierdzi, że matematyka nie przydaje się w życiu.

Zmarnowane talenty

– Zalewa nas fala wyuczonej bezradności intelektualnej. To stan, który pojawia się, gdy człowiek wielokrotnie próbuje rozwiązać nierozwiązywalne zadanie. Jeżeli w takiej sytuacji uczeń nie otrzymuje właściwego dla siebie wsparcia, jego motywacja do nauki drastycznie spada – komentuje badania dr Zuzanna Jastrzębska-Krajewska z Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej.

– To nie tak, że dzieci nie mają zdolności matematycznych. Badania przeprowadzone w młodszych klasach pokazują talenty w tej dziedzinie u co drugiego ucznia. Potem jest już gorzej – dodaje w rozmowie z „Rzeczpospolitą” Wojciech Majeran, pedagog i szef projektu badawczego.

W jego opinii są tego dwie przyczyny. – To wpajanie ludziom, że liczą się zdolności matematyczne – co mówiono kiedyś zwłaszcza dziewczynkom. Ponadto sposób, w jaki w szkole uczy się dzieci matematyki – tłumaczy Majeran.

Zdaniem Wojciecha Majerana, całkowita rezygnacja z prac domowych z matematyki może być ryzykowna.

Dorośli też czują strach przed królową nauk

Badania pokazują, że aż blisko co trzeci ankietowany uważa, że ludzie dzielą się na humanistów i matematyków. 72,2 proc. rodziców twierdzi, że spotkało się z takim stwierdzeniem. Co piąty uczeń podkreśla, że kilka razy zdarzyło mu się usłyszeć, że matematyka nie jest nauką dla niego.

Czytaj więcej

Pożegnanie "Syzyfowych prac". Które lektury chce wykreślić MEN?

Ale lęki przenoszone przez rodziców na dzieci to jedno (badania pokazują, że strach przed matematyką odczuwają nawet osoby dorosłe), a sposób uczenia matematyki w szkołach to drugie. – Z nauką matematyki jest jak z łapaniem pokemonów, im więcej ich złapiemy, tym większe mamy zasoby – mówi Majeran. Czyli, by umieć matematykę, trzeba rozwiązywać zadania. – Korepetycje tego nie załatwią, bo rzecz nie w tym, że uczeń nie rozumie, ale że nie wyćwiczył. Niestety, w szkole nie ma na to zbyt wiele czasu. Często też brakuje nauczycieli tego przedmiotu. A jeśli już są, to nie zawsze potrafią dotrzeć do młodzieży. Dziś, by dziecko zrozumiało, trzeba uczyć je z wykorzystaniem praktycznych przykładów, wskazywaniem, gdzie uczeń popełnia błędy, i podpowiadaniem, w jaki sposób ich uniknąć. Nasz system stawiania ocen cyfrowych nie jest odpowiedzią na te potrzeby – zaznacza ekspert. Dlatego też jego zdaniem całkowita rezygnacja z prac domowych z matematyki może być ryzykowna.

Z matematyką na egzaminach uczniowie zwykle radzą sobie najsłabiej. W ubiegłym roku maturę z matematyki oblało 12 proc. zdających, czyli nie uzyskało z niej nawet wymaganych 30 proc. Średni wynik z tego przedmiotu to 71 proc.

Dlaczego uczniowie boją się matematyki?

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Edukacja
Warszawski Uniwersytet Medyczny nie wybierze rektora 23 kwietnia
Edukacja
Klucz odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z Chemii z Wydziałem Chemii UJ 2024
Edukacja
Próbna Matura z Chemii z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego 2024
Edukacja
Sondaż: Co o rezygnacji z obowiązkowych prac domowych myślą Polacy?
Edukacja
Koniec obowiązkowych prac domowych. Prezes ZNP mówi: Za szybko