Helsińska Fundacja Praw Człowieka zwróciła się do Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego z apelem o ujednolicenie wewnątrzkościelnych przepisów odnoszących się do zasad przetwarzania danych osobowych adoptowanych dzieci. Zdaniem Fundacji szczególnie ważne jest wprowadzenie precyzyjnych reguł dokonywania zmian danych osobowych w księgach parafialnych po całkowitym przysposobieniu dziecka, a także przejrzystych zasad udostępniania danych adoptowanego dziecka oraz jego nowych rodziców biologicznym krewnym ochrzczonego dziecka oraz jego rodzicom chrzestnym.
W księgach inaczej niż w USC
Wystąpienie było pokłosiem sprawy jednej z klientek Fundacji. Kilkanaście lat temu pani Agnieszka (dane zmienione) wraz z mężem adoptowała dziecko. Było to tzw. przysposobienie całkowite, więc dziecko otrzymało nowy akt urodzenia, w którym jako jego rodziców wpisano rodziców adopcyjnych. Niestety, wiele okoliczności wskazywało na to, że stosownych zmian nie naniesiono w aktach parafialnych. Na przykład kilkakrotnie zdarzyło się, że na świadectwie chrztu wystawionym przez parafię, widniały dane rodziców biologicznych dziecka, a brak było informacji na temat rodziców adopcyjnych. Co więcej - z dzieckiem skontaktowała się osoba przedstawiająca się jako jego krewna. Poinformowała, że dane dziecka udostępnił jej ksiądz, gdyż jako matka chrzestna figuruje w akcie chrztu.
Tajemnica adopcji
- Nawet jeśli opisana sprawa ma charakter jednostkowy, nie sposób nie dostrzec, że brak jednolitych i precyzyjnych przepisów wewnątrzkościelnych, które regulowałyby zasady przetwarzania danych osobowych adoptowanych dzieci, stwarza zagrożenie dla prawa do prywatności i poszanowania życia rodzinnego dzieci oraz ich rodziców. Może również prowadzić do naruszenia tajemnicy adopcji - podkreśliła HFPC w swoim liście do Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.
HFPC zwróciła uwagę, że konferencje krajowe w wielu państwach świata uchwaliły już stosowne przepisy w tym zakresie, na co zezwala zresztą Kodeks Prawa Kanonicznego. W Polsce natomiast jedynie niektóre archidiecezje przyjęły instrukcje lub wytyczne dotyczące problemu. W pozostałych dane przetwarzane są na podstawie przyjętych zwyczajów. Taka sytuacja stwarza stan niepewności prawnej i nie zapewnia odpowiedniej ochrony danych osobowych - uważa HFPC.
Fundacja podkreśliła, że przyszłe, ujednolicone przepisy dotyczące zasad przetwarzania danych osobowych adoptowanych dzieci powinny gwarantować poufność danych osobowych oraz respektować prawo do prywatności – zarówno osoby przysposobionej, jak i rodziców adopcyjnych. Powinny także być zgodne z regulacjami zawartymi w ustawie o ochronie danych osobowych, do przestrzegania których zobowiązane są również kościoły i związki wyznaniowe.
