Ustawa o ochronie cudzoziemców wymagała skierowania uwag przez HFPC i SIP

W związku ze zbliżającym się posiedzeniem sejmowej podkomisji nadzwyczajnej w sprawie rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (Dz. U. 128, poz. 1176) organizacje wystosowały wspólne uwagi do projektu ustawy.

Rządowy projekt  nowelizacji ustawy przewiduje udogodnienia dla cudzoziemców w uzyskiwaniu zezwoleniu na pobyt w Polsce.  Według Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka i Stowarzyszenia Interwencji Prawnej nie wszystkie proponowane zmiany zasługują na aprobatę.

Organizacje w przedłożonym dokumencie zawarły blisko 50 uwag do przepisów ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Na szczególna uwagę zasługują przepisy o zatrzymaniu małoletniego cudzoziemca przebywającego na terenie Rzeczpospolitej Polskiej bez opieki art. 398.

Detencja dzieci

Z projektu rządu przewiduje utrzymanie detencji wobec dzieci cudzoziemskich jak również brak zasady, która regulowałaby zakaz detencji w sytuacji, gdy można wykorzystać środek zapobiegawczy w postaci poręczenia majątkowego.

Organizacje, które zgłosiły uwagi postulują za wprowadzeniem całkowitego zakazu przymusowego zatrzymania dzieci cudzoziemskich. Podkreślają, że detencja dzieci przebywających bez rodziców jest niedopuszczalna i może być bardzo krzywdząca dla małoletnich. Przebywanie dzieci w strzeżonym ośrodku nieprzystosowanym dla nich może powodować choroby psychiczne takie jak depresja czy zespół stresu pourazowego.

Dzieci przebywające w ośrodku strzeżonym może powodować depresję czy zespół stresu pourazowego.

Ponadto ustalenia ministerstwa Spraw Wewnętrznych wskazują, że dzieci wobec których zastosowano detencję nie jest realizowany obowiązek szkolny.  W związku z tym można by zastosować rozwiązanie, które pozwoli uzyskać dziecku status uchodźcy i umożliwi umieszczenie małoletniego w placówce opiekuńczo-wychowawczej.

Według HFPC i SIP do przepisów o zatrzymaniu przymusowym dzieci cudzoziemców ustawodawca powinien wprowadzić przesłankę „dobra dziecka". W związku z tym sąd orzekający o detencji wobec dziecka cudzoziemskiego miałby obowiązek brania pod uwagę czy dobro dziecka nie stoi temu na przeszkodzie.

Wstrzymanie wykonania decyzji

Projekt rządowy nie zawiera przepisów o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji skargą do sądu administracyjnego. W związku z tym Helsińska Fundacja i Stowarzyszenie Interwencji Prawnej w przesłanych do podkomisji uwagach zasugerowali utworzenie art. 332 a ustawy. Mimo, że podobne przepisy mają zastosowanie do obywateli krajów członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z ustawa o wjeździe na terytorium Rzeczpospolitej Polski, to wobec nierezydentów takie uregulowania nie występują. W sprawach o wydalenie cudzoziemca spoza krajów członkowskich organizacje widzą potrzebę stworzenia analogicznego rozwiązania.

Zbyt szybkie wykonie decyzji o wydaleniu odbiera prawo do sądu cudzoziemcom spoza UE

Brak uregulowań tej treści mógłby doprowadzić do sytuacji, w której cudzoziemiec zobowiązany byłby do opuszczenia kraju przed rozpatrzeniem jego sprawy. Stanowi to naruszenie zasady prawa do sądu.