ZBP chce pomocy w spłacie kredytów

Taki pomysł narodził się w Związku Banków Polskich. Jego realizacja mogłaby pomóc rozwiązać problemy nie tylko tzw. frankowiczów, ale też osób mających kredyty hipoteczne w złotych czy euro.

Komu pomoc

Najbardziej ryzykownymi hipotecznymi dłużnikami banków są dziś kredytobiorcy frankowi, którzy zadłużyli się kilka lat temu na mieszkania w szwajcarskiej walucie. Jej kurs wynosił wtedy ok. 2 zł lub nieco więcej, a nie ok. 3,5 zł jak dziś. W efekcie ci, którzy np. pożyczyli 300 tys. zł w 2008 r., dziś mają do spłacenia ponad 400 tys. zł. W dodatku ceny mieszkań spadły i lokali nie da się sprzedać po cenie, po jakiej były kupowane.

Według Komisji Nadzoru Finansowego kredyty w szwajcarskiej walucie stanowiły na koniec lipca niemal 40 proc. całej puli kredytów mieszkaniowych i były warte 132,4 mld zł. Ma je ponad pół miliona Polaków. Jak ZBP chce rozwiązać problem? – Widzimy tutaj nie tylko rolę samych banków – kredytodawców, ale także udział BGK, który deklaruje wydatkowanie w sumie 5 mld zł z publicznych środków na tworzenie zasobu mieszkań na wynajem – wyjaśnia Jacek Furga z ZBP.

Od dewelopera ?czy frankowicza?

Chodzi o to, aby BGK za pośrednictwem funduszu, który ma się zajmować inwestowaniem w mieszkania na wynajem, przejmował lokal zadłużonego frankowicza na własność i go wynajmował. – Pierwszeństwo najmu miałby były już właściciel. Jego obciążenia miesięczne malałyby o ratę kredytową, zostawałby mu do płacenia sam czynsz. Po prostu pozbyłby się długu, zostając najemcą, a lokal przejęłoby państwo reprezentowane przez państwowy bank czy inny powołany w tym celu podmiot – tłumaczy Furga.

W przypadku kredytów frankowych ZBP myśli o ich spłacie nową pożyczką, również we frankach. Bankowcy podkreślają, że aby to zadziałało, potrzebne jest nie tylko rozwiązanie finansowe, które pozwoli zniwelować różnice kursowe, ale także podatkowe.

Według Piotra Kuszewskiego, dyrektora Departamentu Inwestycji Kapitałowych w BGK, koncepcja działania funduszu nie przewiduje spłaty kredytobiorców. Poza tym BGK jest w trakcie podpisywania umów z deweloperami na zakup wybranych budynków z mieszkaniami na wynajem. Nie chce więc lokali po frankowiczach czy innych kredytobiorcach.

Raty to nie problem?

– Wiosną podczas Forum Bankowego prezes NBP Marek Belka zwracał bankom uwagę, że kredyty walutowe są jak społeczna tykająca bomba. Mówił wtedy, że bankowcy powinni zaproponować jakieś innowacyjne rozwiązanie – przypomina Halina Kochalska, analityk Open Finance.

Wspomina, że sporo stresu mieli zarówno klienci, jak i banki na początku sierpnia 2011 r., gdy notowania franka przebiły 4 zł. – Banki nie kryły jednak, że prawdziwe problemy z obsługą kredytów mogłyby się pojawić przy kursie 4,5 zł za franka, bo osobie, która w połowie 2008 r. pożyczyła 300 tys. zł na 30 lat i rozpoczęła płacenie rat od 1409 zł, miesięczne obciążenie wzrosłoby do 2191 zł – wylicza Kochalska.

Według Piotra Szpunara, zastępcy dyrektora Departamentu Stabilności Finansowej NBP, na razie nie ma powodów do podejmowania żadnych nadzwyczajnych działań w sprawie frankowiczów. – Nie wydaje się, aby wysokość rat stanowiła dla większości kredytobiorców jakiś szczególny problem – uważa Piotr Szpunar.

Przyznaje, że zobowiązania we frankach stanowią nadal istotna część kredytów mieszkaniowych, ale nie są problemem dla stabilności finansowej banków.

Opinia dla „Rz"

Jacek Furga przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruch. w ZBP