Trudniejszy rok dla banków spółdzielczych

W tym roku powtórzenie ubiegłorocznego wyniku netto przez sektor spółdzielczy będzie bardzo trudne.

Publikacja: 14.08.2013 00:34

Trudniejszy rok dla banków spółdzielczych

Foto: Rzeczpospolita

Na koniec 2012 roku działały w Polsce 572 banki spółdzielcze, z czego 365 było zrzeszonych w BPS w Warszawie, 206 w SGB-Banku w Poznaniu, a jeden – Krakowski Bank Spółdzielczy – działał jako niezrzeszony.

Wynik finansowy netto sektora spółdzielczego wyniósł 967,6 mln zł i wzrósł o 8 proc. wobec poprzedniego roku.Cztery banki poniosły stratę. Były dwie podstawowe przyczyny wzrostu wyniku netto: przyrost wyniku odsetkowego (o ponad 10 proc.), w tym z odsetek od banków, oraz wolniejszy wzrost kosztów operacyjnych niż wyniku z działalności bankowej – wynika z danych KNF. Czynnikiem negatywnie wpływającym na wyniki był wzrost rezerw na kredyty.

Duzi rosną szybciej

Wskaźniki ROA i ROE netto były w bankach spółdzielczych i komercyjnych w 2012 r. takie same. Natomiast wskaźniki C/I (relacja kosztów do dochodów) były dużo wyższe w bankach spółdzielczych (65,8 proc.). Różnica ta wynika z relatywnie dużo większego zatrudnienia i dużo większej liczby placówek spółdzielczych.

Na koniec 2012 r. wszystkie banki spółdzielcze spełniały minimum kapitałowe w kwocie 1 mln euro. Również wszystkie banki spółdzielcze posiadały współczynnik wypłacalności większy niż 8 proc. Minimalny wyniósł 8,1 proc., maksymalny aż 51,1 proc. Widoczna była zależność: im mniejszy bank, tym wyższy współczynnik wypłacalności. Małe banki w większym stopniu niż duże lokują wolne środki w bankach zrzeszających, nie starając się o zwiększenie akcji kredytowej, która jest obarczona wyższym ryzykiem i generuje większy wymóg kapitałowy niż lokaty w banku zrzeszającym.

KNF zwraca uwagę, że banki spółdzielcze osiągnęły w 2012 r. dobre wyniki, ale stało się to w przeważającej mierze dzięki wysokiemu oprocentowaniu nadwyżek środków lokowanych w bankach zrzeszających. To wysokie oprocentowanie było wymuszone przez banki zrzeszone (spółdzielcze), będące właścicielami banków zrzeszających.

W ubiegłym roku zaobserwowano dużo szybszy przyrost należności zagrożonych od sektora niefinansowego niż należności ogółem, zarówno w bankach zrzeszonych, jak i zrzeszających, powodujący konieczność tworzenia większych rezerw niż w latach wcześniejszych.

Dane o podstawowych wielkościach charakteryzujących banki spółdzielcze wskazują na postępujące rozwarstwienie tego sektora. Grupa banków o aktywach powyżej 200 mln zł rozwija się najszybciej i jej udziały w tym sektorze – zatrudnienie, suma bilansowa, wynik finansowy netto, zobowiązania wobec sektora niefinansowego i należności od sektora niefinansowego – rosną, począwszy od 2010 r. Pozostałe grupy tracą na znaczeniu, najsilniej banki o aktywach poniżej 50 mln zł.

Zysk spada ze stopami

Wyraźnie widać, że ten rok jest znacznie trudniejszy dla sektora spółdzielczego. W I półroczu 2013 r. banki spółdzielcze zarobiły 395,6 mln zł, o 28 proc. mniej niż rok wcześniej. Spadek zysku widoczny był już po I kw., kiedy wynik netto zmniejszył się w stosunku do I kw. 2012 roku o 27,5 proc. Dwa banki poniosły stratę w łącznej kwocie 2,3 mln zł – wynika z danych Komisji Nadzoru Finansowego.

W przypadku 71 banków dynamika wyniku netto była niższa niż 50 proc., a wskaźnik kosztów operacyjnych do dochodów C/I przekroczył 80 proc. w 94 bankach.

Ryszard Lorek, prezes SGB-Banku, tłumaczy, że wzrost zysku netto będzie trudniejszy ze względu na skokowy spadek stóp procentowych. Banki spółdzielcze mają duży udział kredytów preferencyjnych, redyskontowych opartych na stopie NBP i marża netto w takich warunkach drastycznie maleje. Są banki, w których kredyty preferencyjne stanowią kilkadziesiąt procent portfela. Biorąc pod uwagę udział przychodów z takich kredytów w wyniku odsetkowym sektora, stanowią one istotne źródło dochodów. W szczególności dotyczy to banków działających na obszarach wiejskich. Stosunkowo najmniejsze znaczenie mają one dla banków, których fundusze własne przekraczają równowartość 5 mln euro.

Banki spółdzielcze stoją też w obliczu zmian regulacyjnych, które są efektem wdrożenia wymogów unijnych. Na projekt pakietu CRD IV składa się dyrektywa (CRD), która zostanie wprowadzona do prawa krajowego, oraz rozporządzenie (CRR), które będzie miało bezpośrednie zastosowanie w państwach członkowskich UE.

W dyrektywie CRD IV mówi się między innymi o kwestiach związanych z tworzeniem banków, buforach kapitałowych, nadzorze, zarządzaniu i ładzie korporacyjnym. W rozporządzeniu CRR znajdą się natomiast regulacje dotyczące m.in. funduszy własnych, wymogów kapitałowych, płynności i lewarowania.

W projekcie pakietu zawarto również liczne delegacje do wiążących standardów regulacyjnych i wykonawczych oraz wytycznych Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego. Ministerstwo Finansów przygotowało już projekt ustawy wprowadzającej te przepisy.

Świat pieniądza

W kolejne środy na łamach dodatku „Finanse i ubezpieczenia" publikujemy zebrane przez „Rz" zaudytowane wyniki instytucji finansowych za 2012 r. Takie podsumowania robimy już od ponad 20 lat: przypomnijmy, że pierwszy ranking banków „Rz" ukazał się w 1991 r. Obecny cykl otworzyliśmy 17 lipca, prezentując dane dotyczące towarzystw funduszy inwestycyjnych, 24 lipca przedstawiliśmy wyniki towarzystw ubezpieczeń majątkowych, 31 lipca towarzystw ubezpieczeń na życie, a 7 sierpnia banków komercyjnych. W przyszłym tygodniu podamy informacje o wynikach biur maklerskich i firm windukacyjnych, a za dwa tygodnie – firm faktoringowych.

Banki
EBC znów obciął stopę depozytową. Czwarty raz w 2024 roku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Banki
Niespodziewany ruch banku centralnego Szwajcarii ws. stóp procentowych
Banki
Szwajcarski bank centralny tnie stopy mocniej niż się spodziewano
Banki
Ludwik Kotecki, RPP: Adam Glapiński złamał naszą dżentelmeńską umowę
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Banki
Były prezes państwowego banku chińskiego idzie do więzienia