Egzamin zawodowy 2020: powtórka z zasad etyki

Egzamin zawodowy dla kandydatów do zawodu adwokata i radcy prawnego odbędzie się od 24 do 27 marca 2020 r. Od kilku tygodni wraz z wydawnictwem C.H. Beck pomagamy w powtórzeniu materiału do egzaminu. Dziś wybrane zagadnienie Zbioru Zasad Etyki.

Czytaj także:

Egzamin zawodowy 2020: powtórka z prawa gospodarczego

Jak napisać apelację - powtórka na egzamin zawodowy dla przyszłych adwokatów i radców prawnych 2020

Egzamin zawodowy 2020: powtórka z prawa gospodarczego

§ 7 Zbioru Zasad Etyki Adwokatów

W czasie wykonywania czynności zawodowych adwokat korzysta z pełnej swobody i niezależności. Na adwokacie spoczywa szczególny obowiązek dbałości o to, aby nie przekroczyć granic prawidłowego reprezentowania interesów klienta.

Orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z 29 kwietnia 2015 r., (sygn. SD 126/14)

Niezachowanie umiaru, współmierności i oględności w wypowiedziach adwokata – § 1 ust. 2, § 4, 7, 13, 16, 17 ZZEAiGZ oraz dobrowolne poddanie się odpowiedzialności dyscyplinarnej

(...) Obwiniony, działając jako pełnomocnik spółki uczestniczył w sporządzaniu, a następnie podpisał pisma, w których zawarł informacje pomawiające, w tym m.in., że jest on osobą nieuczciwą i nielojalną, działa w sposób nie do przyjęcia, poważnie narusza obowiązki lojalności i uczciwego postępowania względem (...). Pisma te zawierały również żądanie, by adresat pisma zaprzestał jakiejkolwiek współpracy z (...). Pisma te wpłynęły negatywnie na wizerunek skarżącego oraz na współpracę z jego kontrahentami. Rzecznik Dyscyplinarny Okręgowej Rady Adwokackiej we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego wniósł o skazanie obwinionego bez rozprawy i wymierzenie mu za zarzucany czyn uzgodnionej z nim kary nagany. (...) Paragraf 7 stanowi, iż na adwokacie spoczywa szczególny obowiązek dbałości o to, aby nie przekroczyć granic prawidłowego reprezentowania interesów klienta. (...) W świetle wyżej wskazanych przepisów należy stwierdzić, że wysyłanie pism naruszających renomę skarżącego przekracza granice prawidłowego reprezentowania klienta. Adwokat bowiem nie może wysyłać pism, wskazujących na negatywną ocenę zachowania przeciwnika swojego klienta do kontrahentów przeciwnika.

Należy podkreślić, że w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w zachowaniu przeciwnika klienta adwokat niewątpliwie może wysłać stosowne pisma wprost do przeciwnika klienta lub podjąć stosowne kroki prawne. Pomawianie zaś przeciwnika klienta przed podmiotami trzecimi ma znamiona nieuczciwej konkurencji jak i naruszenia dóbr osobistych przeciwnika klienta i jako takie stanowi działanie, które może poniżyć w opinii publicznej adwokata wysyłającego pisma pomawiające lub podważyć zaufanie do zawodu (...).

Orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z 19 kwietnia 2017 r., (sygn. SD 97/15)

Podejmowanie czynności zawodowych pomimo zawieszenia w wykonywaniu tychże czynności, działanie na niekorzyść klienta, nienależyta ochrona interesów klienta – § 1 ust. 2, § 6, 7 ZZEAiGZ oraz art. 4b ust. 1 pkt 5, art. 4d ust. 1 PrAdw

(...) Podejmując się czynności w prowadzonych sprawach, a nie mając jako adwokat zawieszony takiego prawa, swoim zachowaniem doprowadził do utraty zaufania swoich klientów, albowiem nienależycie ich reprezentował oraz wykonywał czynności, które nie miały znaczenia prawnego. Co za tym idzie takie zachowanie adwokata może doprowadzić do poderwania zaufania do zawodu adwokata jako takiego.

Ponadto należy zauważyć, iż obwiniony swoim działaniem naruszył również normy z § 6 i § 7 ZZEAiGZ, albowiem mając wiedzę lub mogąc przypuszczać, iż nie ma prawa działania w roli obrońcy ani pełnomocnika, będąc adwokatem zawieszonym, nie mógł wykonywać żadnych czynności w imieniu i na rzecz swoich klientów, bowiem nie był w stanie należycie reprezentować ich interesów. Z tej też przyczyny wszystkie czynności, które były w tym okresie podejmowane przez obwinionego zostały uznane jako nieważne, co skutkowało w wielu wypadkach bardzo poważnymi konsekwencjami, w tym odrzuceniem apelacji i nieuznaniem podjętych czynności z uwagi na fakt, iż dokonywała ich osoba nieuprawniona.

W tym też miejscu należy podkreślić, że to właśnie na adwokacie spoczywa szczególny obowiązek dbałości o to, aby nie przekroczyć granic prawidłowego reprezentowania interesów klienta. Takiej dbałości z pewnością nie możemy zauważyć w działaniu obwinionego. Sam po wielokroć powtarzał, iż nie miał pełnej wiedzy odnośnie do zawieszenia go w czynnościach zawodowych, a jedynie przypuszczał, iż już jest odwieszony. Nie można uznać za jakiekolwiek tłumaczenie adwokata, iż to sekretarka miała wysłać należną do Okręgowej Rady Adwokackie opłatę, a nie dopełniła tego obowiązku.

Należy podkreślić po raz kolejny, iż to adwokat powinien był sam pilnować, czy sekretariat działa we właściwy sposób, a mając jakiekolwiek wątpliwości, rozwiązać je poprzez osobiste potwierdzenie swojej sytuacji w siedzibie Okręgowej Rady Adwokackiej (...).

Orzeczenie Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie z 16 października 2018 r., (sygn. SD 66/17)

Brak zachowania zasad należytej staranności w wykonywania obowiązków zawodowych, prawidłowe reprezentowanie interesów klienta, niestawiennictwo na terminie rozprawy sądowej bez należytego usprawiedliwienia – § 1 ust. 2, § 7, 8, § 30 ust. 1 i 2 ZZEAiGZ

(...) Waga przewinienia dyscyplinarnego, zarzuconego obwinionemu w pkt 1, polegająca w istocie na braku zainteresowania się sprawą zlecaną z urzędu i zaniechaniem rzetelnego zapoznania się z aktami sprawy oraz podjęcia jakichkolwiek działań wynikających z właściwej reprezentacji klienta, przez co naraził swego klienta na brak realnej możliwości obrony swojego stanowiska – jest znaczna.

Stopień winy jest rażący, gdyż znajomość akt jest kardynalnym obowiązkiem pełnomocnika, tym bardziej że pomoc z urzędu świadczona była wobec osoby przebywającej w ośrodku dla uchodźców, cudzoziemca bez znajomości polskiego prawa.

W konsekwencji zaniedbania przypisane obwinionemu z całą pewnością określić można jako wysoce naganne i sprzeniewierzające się podstawowym obowiązkom adwokata pełnomocnika człowieka w toku procesu sądowoadministracyjnego.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie sądów dyscyplinarnych, gdzie jednoznacznie stwierdzono, że „Adwokat, który prowadzi sprawę przed sądem »korespondencyjnie«, nie biorąc udziału w żadnym posiedzeniu sądowym i nie ustanawiając żadnego substytutu do tej sprawy, dopuszcza się poważnego naruszenia obowiązków zawodowych" (orz. WKD z 4.12.1971 r., WKD 53/71). W odniesieniu do ostatniego z czynów, których popełnienia obwiniony został uznany winnym, wskazać należy, że zgodnie z Uchwałą nr 61/2007 Naczelnej Rady Adwokackiej z 15.9.2007 r. w sprawie trybu postępowania adwokatów wyznaczonych z urzędu do oceny zasadności sporządzenia i wniesienia kasacji, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia i skargi konstytucyjnej adwokat wyznaczony z urzędu do sporządzenia skargi kasacyjnej lub skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia oraz skargi konstytucyjnej może odmówić jej sporządzenia, jeżeli uzna, że nie zachodzą przesłanki uzasadniające jej sporządzenie. Przy tym ust. 3 przedmiotowej uchwały precyzuje, że odmowa sporządzenia skargi wymaga formy pisemnej opinii doręczonej bez zbędnej zwłoki klientowi i Dziekanowi ORA.

Mając na uwadze, że pismo przesłane przez obwinionego do jego klienta i do wiadomości WSA ogranicza się do jednozdaniowego stwierdzenia o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej, nie sposób uznać by spełnione zostały wymogi sporządzenia opinii w tym zakresie, która de facto powinna stanowić wyjaśnienie dla klienta okoliczności faktycznych i prawnych, z powodu których nie zachodzą podstawy do wywiedzenia tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Takie podejście świadczy również o braku dołożenia jakiejkolwiek staranności w reprezentacji klienta i lekceważeniu swoich obowiązków zawodowych (...).

Z czego najlepiej się uczyć

- Pakiet: Egzaminy Prawnicze Ministerstwa Sprawiedliwości 2020. Tom 1–3, 2019 r.

- Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce, A. Heliosz, 11. wyd. 2020 r.

- Umowy gospodarcze w przykładach i wzorach, A. Kurczuk-Samodulska, K. Kuszlewicz, 5. wyd. 2019 r.

- Prawo gospodarcze i spółek, dr J. Ablewicz, K. Czajkowska-Matosiuk, 4. wyd. 2018 r.

- Apelacje z prawa gospodarczego na przykładach i wzorach, J. Gręndzińska, M. Rydlichowski, dr D. Wetoszka, 2. wyd. 2018 r.

- Pozwy z prawa gospodarczego na przykładach i wzorach, J. Gręndzińska, M. Rydlichowski, dr D. Wetoszka, 2. wyd. 2018 r.

- Prawo gospodarcze. Podręcznik dla aplikantów, dr D. Wetoszka, 2018 r.

- Kodeks spółek handlowych. Orzecznictwo Aplikanta, 7. wyd. 2019 r.