Egzaminy wstępne na aplikacje 2021: powtórka z prawa gospodarczego

Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską, notarialną oraz komorniczą, zaplanowano na sobotę 25 września 2021 r. Wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy przygotować się do testu. Dziś dalszy ciąg powtórki z prawa gospodarczego.

Pytanie 1. Na czym polega tzw. działalność nieewidencjonowana?

Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn. DzU z 2018 r., poz. 2177 ze zm.), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej. Przez przychód należny rozumie się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Taka osoba może jednak złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Działalność ta staje się działalnością gospodarczą z dniem określonym we wniosku. Jeżeli natomiast przychód należny z działalności przekroczył w danym miesiącu wysokość określoną powyżej, działalność ta staje się działalnością gospodarczą, począwszy od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie tej wysokości. W takim przypadku osoba wykonująca działalność gospodarczą składa wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej w terminie siedmiu dni od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie wysokości.

Powyższe przepisy nie mają zastosowania do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej.

Pytanie 2. Czym jest ulga na start?

Zgodnie z art. 18 PrPrzed przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia i nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez okres sześciu miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej (nie ma to zastosowania do przedsiębiorców spełniających warunki określone w art. 5a ustawy z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników). Przedsiębiorca może zrezygnować z tego uprawnienia przez dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych.

Pytanie 3. Jaką formę prawną może w wyniku przekształcenia przyjąć przedsiębiorca będący osobą fizyczną?

Przedsiębiorca, będący osobą fizyczną, wykonujący we własnym imieniu działalność gospodarczą, może być przekształcony w spółkę kapitałową na zasadach określonych w KSH.

Ponadto przedsiębiorca będący osobą fizyczną, a wykonujący działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej (przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów) może zgodnie z art. 26 § 4–6 KSH przekształcić spółkę cywilną w spółkę jawną. Umowa spółki jawnej nie może być zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy. Przekształcenie wymaga zgłoszenia do sądu rejestrowego przez wszystkich wspólników. Przed zgłoszeniem do KRS wspólnicy muszą dostosować umowę spółki do przepisów o umowie spółki jawnej.

Zgłoszenie spółki jawnej do sądu rejestrowego powinno zawierać:

1) firmę, siedzibę i adres spółki;

2) przedmiot działalności spółki;

3) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo ich adresy do doręczeń, albo adresy do doręczeń elektronicznych;

4) nazwiska i imiona osób, które są uprawnione do reprezentowania spółki, i sposób reprezentacji.

Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek zgłoszenia spółki jawnej do rejestru. Z chwilą wpisu do KRS spółka cywilna staje się spółką jawną. Spółce tej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników.

Pytanie 4. Na czym polega instytucja zawieszenia działalności przez przedsiębiorcę?

Zgodnie z art. 22 i nast. PrPrzed przedsiębiorca niezatrudniający pracowników może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na zasadach określonych w tej ustawie, z uwzględnieniem przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych. Z takiego uprawnienia może skorzystać również przedsiębiorca zatrudniający wyłącznie pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie wychowawczym lub urlopie rodzicielskim, niełączących korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu. W przypadku zakończenia korzystania z urlopów lub złożenia przez pracownika wniosku dotyczącego łączenia korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu pracownik ma prawo do wynagrodzenia jak za przestój, określonego przepisami prawa pracy, do zakończenia okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik spółki cywilnej oraz poza tą spółką może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej w jednej z tych form. Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako wspólnik w więcej niż jednej spółce cywilnej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej w jednej lub kilku takich spółkach. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w spółce cywilnej zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest skuteczne pod warunkiem jej zawieszenia przez wszystkich wspólników.

Długość okresu, na jaki można zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej, jest uzależniona od tego, do jakiego rejestru wpisany jest przedsiębiorca:

1) przedsiębiorca wpisany do CEIDG może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni;

2) przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców KRS może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na okres od 30 dni do 24 miesięcy.

Należy pamiętać, że jeżeli okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej obejmuje wyłącznie pełny miesiąc luty danego roku kalendarzowego, za minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przyjmuje się liczbę dni miesiąca lutego przypadającą w danym roku kalendarzowym. Do obliczania okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.

Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej oraz wznowienie wykonywania działalności gospodarczej następują na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. W przypadku przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej rozpoczyna się od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo we wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej, albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego.

Okres zawieszenia rozpoczyna się:

1) od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia wskazanego w tym wniosku albo do dnia wskazanego we wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej, albo do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego – w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG;

2) od dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, nie wcześniej niż w dniu złożenia wniosku, i trwa do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku – w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców KRS.?Moment zawieszenia, jak i moment wznowienia wykonywania działalności gospodarczej należą do swobodnego uznania przedsiębiorcy. Zgodnie z art. 24 ust. 3 PrPrzed w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców KRS okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej nie może się rozpocząć wcześniej niż w dniu złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i trwa do dnia wskazanego we wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, który nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku. Wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej może być złożony w dowolnym momencie trwania zawieszenia, niezależnie od tego, czy wykonywanie działalności zostało zawieszone na czas określony czy też nieokreślony, w tym także przed upływem wskazanego w ustawie minimalnego okresu zawieszenia. Treść art. 24 ust. 3 PrPrzed, który zastrzega, że w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do rejestru przedsiębiorców KRS wskazany we wniosku dzień zawieszenia albo wznowienia działalności gospodarczej nie może być wcześniejszy niż dzień złożenia wniosku, a także brak analogicznego zastrzeżenia w przypadku przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG sugerują, że wniosek o wpis informacji o zawieszeniu albo wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej może być złożony po dniu, w którym przedsiębiorca faktycznie zawiesił albo wznowił wykonywanie działalności gospodarczej.

Wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do CEIDG następuje na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Zgodnie z art. 19 CEIDG do ewidencji dopisuje do wpisu przedsiębiorcy informację o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, począwszy od dnia następującego po upływie ostatniego dnia okresu zawieszenia wskazanego we wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 24 ust. 1 PrPrzed, chyba że przedsiębiorca złoży wniosek o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej wskazujący inny dzień. W przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego wpisowi z urzędu do CEIDG podlega informacja o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, począwszy od dnia następującego po dniu ustanowienia zarządu sukcesyjnego. Z kolei wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej oraz o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej w przypadku przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS następuje na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym. Zgodnie z art. 20d KRS w przypadku niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej będzie następował przez automatyczne zamieszczenie jej w rejestrze przedsiębiorców w dniu kolejnym po upływie okresu 24 miesięcy od dnia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej. Należy przy tym pamiętać, że w przypadku niezłożenia wniosku o wpis informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej przed upływem okresu 24 miesięcy od dnia złożenia wniosku o wpis informacji o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej sąd wszczyna postępowanie, o którym mowa w art. 24 KRS (postępowanie przymuszające).

Pytanie 5. Jakie są skutki zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej?

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Jednak w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca:

1) może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, w tym rozwiązywania zawartych wcześniej umów;

2) może przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

3) może zbywać własne środki trwałe i wyposażenie;

4) ma prawo albo obowiązek uczestniczyć w postępowaniach sądowych, postępowaniach podatkowych i administracyjnych związanych z działalnością gospodarczą wykonywaną przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

5) wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa;

6) może osiągać przychody finansowe, także z działalności prowadzonej przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej;

7) może zostać poddany kontroli na zasadach przewidzianych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą;

8) może powołać albo odwołać zarządcę sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z 5.7.2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (DzU z 2018 r., poz. 1629 ze zm.).

Z kolei stosownie do postanowień art. 18 CEIDG przedsiębiorca wpisany do CEIDG, który spełnia warunki, o których mowa w art. 22 PrPrzed, może złożyć wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej na zasadach określonych poniżej. Przedsiębiorca zawieszający wykonywanie działalności gospodarczej składa wniosek o zmianę wpisu. Wniosek składa za pomocą formularza elektronicznego (od 10.2021 r. wnioskodawca przy wniosku o wpis za pośrednictwem systemu teleinformatycznego CEIDG wskazuje dane niezbędne do utworzenia adresu do doręczeń elektronicznych bądź wpisu adresu do doręczeń elektronicznych powiązanego z kwalifikowaną usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego do bazy adresów elektronicznych. Po złożeniu wniosku system teleinformatyczny CEIDG przesyła na wskazany w nim adres poczty elektronicznej urzędowe poświadczenie odbioru) bądź osobiście w dowolnym urzędzie lub wysyła przesyłką rejestrowaną. Wniosek o zmianę wpisu w przedmiocie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej powinien zawierać następujące dane:

1) imię i nazwisko przedsiębiorcy, numer PESEL, jeśli taki posiada, oraz datę urodzenia, jeśli nie posiada numeru PESEL;

2) dodatkowe określenia, które przedsiębiorca włącza do firmy, jeśli przedsiębiorca takich używa;

3) numer identyfikacyjny REGON przedsiębiorcy, jeśli taki posiada;

4) numer identyfikacji podatkowej (NIP) przedsiębiorcy, jeśli taki posiada, oraz informacje o jego unieważnieniu lub uchyleniu.

Wniosek nie podlega opłacie (tak samo w KRS). Jest on badany pod kątem poprawności (art. 10, z wyjątkiem ust. 2 pkt 3–6 CEIDG).

Pytania pochodzą z publikacji pt. „Prawo gospodarcze i handlowe",

seria: Repetytoria Becka, Warszawa 2021