Wojsko: kto ma ochraniać kluczowe obiekty?

Resort obrony planuje zrezygnować z usług agencji ochrony, które pracują na rzecz wojska. Pracownicy ochrony zwykle stoją przy szlabanach na wjeździe do jednostek wojskowych albo w miejscach, gdzie ćwiczą żołnierze. To zwykle osoby starsze, z przeszłością w służbach mundurowych.

Według danych resortu obrony SUFO (czyli specjalistyczne uzbrojone formacje ochraniające) osłaniają teraz 332 obiekty należące do Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych. Zadania te realizuje ok. 7 tys. osób.

Z informacji, które dostaliśmy od MON, wynika, że w ubiegłym roku wydatki na ochronę obiektów wojskowych prowadzoną przez SUFO wyniosły 422 mln zł, o 117,5 mln zł więcej niż w 2015 r.

O tym, że MON rozpatruje możliwość ich zastąpienia przez wojskowych, mówił w Polskim Radiu Bartłomiej Misiewicz, rzecznik MON. Jego zdaniem w wielu przypadkach firmy ochroniarskie są niewydolne, a także nie spełniają wymogów dotyczących bezpieczeństwa. Misiewicz na razie nie ujawnił, jakie w tym zakresie rozwiązania przyjmie resort obrony. Czy będzie dążył do powołania państwowej agencji ochrony, czy namawiał jednostki wojskowe do tworzenia pododdziałów wartowniczych.

Pewne jest – o czym poinformował nas resort obrony – że zadania te nie będą realizowane przez żołnierzy Narodowych Sił Rezerwowych oraz Wojska Obrony Terytorialnej, ponieważ ich służba jest rotacyjna.

Pierwsze kroki zostały już poczynione. Przykład? Własny batalion wartowniczy ma tworzona w Redzikowie baza rakietowa. Od nowego roku służba wartownicza wróciła do świętoszowskiej jednostki pancernej. Nie może to jednak dziwić, bo w obydwu miejscach mają stacjonować żołnierze amerykańscy.

Wymiana wart z cywilnych na wojskowe na bramach wejściowych do jednostek jest zrozumiała. Przedstawiciele MON wielokrotnie krytykowali zabezpieczanie obiektów wojskowych przez prywatne firmy ochroniarskie. Na ich niekorzyść przemawiają ujawniane co jakiś czas przez media afery korupcyjne związane z przyznawaniem kontraktów na ochronę jednostek wojskowych.

O tym, że resort obrony wziął się za porządkowanie ochrony obiektów wojskowych, świadczy już przygotowany przez MON projekt nowelizacji ustawy o ochronie osób i mienia. Resort planuje objąć agencje ochrony kontrolą Żandarmerii Wojskowej.

Będzie m.in. sprawdzać zgodność działania prywatnych firm z przepisami, kontrolować uprawnienia pracowników, warunki przechowywania i ewidencjonowania broni oraz amunicji, a także sposoby użycia przez cywilów przymusu bezpośredniego i broni palnej.

Według obowiązujących dzisiaj przepisów nadzór nad SUFO sprawują komendant główny policji, w portach lotniczych - komendant główny Straży Granicznej, a w przypadku obiektów wojskowych - szef MON. Jednak nikt nie ma wątpliwości, że nadzór nad formacjami ochronnymi działającymi na terenach MON „ma charakter iluzoryczny". Bo w rzeczywistości takiej kontroli nikt nie sprawuje. Na tę lukę zwracała uwagę m.in. Najwyższa Izba Kontroli.

Przedstawiciele firm ochroniarskich już alarmują, że działania podejmowane przez MON to pierwszy krok do tego, aby wojsko całkowicie przejęło obowiązki, które teraz wykonują prywatne agencje. Z wyliczeń Polskiej Izby Ochrony wynika, że outsourcing firm ochroniarskich jest ponaddwukrotnie tańszy niż w przypadku zastąpienia ich wojskową wartą.