Cel zmiany? W Sądzie Rejonowym w Chełmie z 41 terminów rozpraw karnych 35 się nie odbyło, bo nie stawił się oskarżony. W Sądzie Okręgowym w Łodzi z 37 takich spraw odroczono 31, a w Sądzie Okręgowym w Nowym Sączu na 35 spraw odwołano 21.
W noweli autorzy chcą także zrezygnować z niepotrzebnych przesłuchań pokrzywdzonych. Chodzi np. o sprawy oszustw internetowych, piramid finansowych czy wprowadzenia do sprzedaży całej serii wadliwych towarów. Podobne ograniczenia mają dotyczyć świadków, o których wiadomo, że nie wniosą do sprawy nic istotnego.
MS myśli także o przebudowaniu postępowania odwoławczego. W apelacji będzie generalny zakaz powoływania nowych świadków czy dowodów w postaci dokumentów. Dopuszczalne będą tylko w wyjątkowych sytuacjach, np. gdy świadek długo przebywał za granicą.
Ważniejsze apelacje
Dzięki zmianom w procedurze wzmocnić się ma rola sądów apelacyjnych. Będą one mogły np. skazać oskarżonego, którego winę sąd pierwszej instancji uznał, ale warunkowo umorzył postępowanie.
Każdy będzie mógł także wskazać skrytkę pocztową do skutecznego doręczenia pism sądowych. Dziś wszystkie doręczenia muszą być dokonane do rąk własnych odbiorcy. Zbigniew Ziobro chce, by do sądów przestały trafiać sprawy niewyjaśnione do końca na etapie śledztwa, kierowane przez oskarżycieli posiłkowych. Dziś, gdy prokuratura dwukrotnie odmówi wszczęcia postępowania przygotowawczego albo dwukrotnie je umorzy, pokrzywdzony nabywa uprawnienia oskarżyciela posiłkowego. A to oznacza, że może wystąpić z aktem oskarżenia. Wtedy sąd musi sam, bez udziału śledczych, wyjaśniać, czy rzeczywiście zostało popełnione przestępstwo. Po zmianie: od powtórnej odmowy wszczęcia albo powtórnego umorzenia postępowania przygotowawczego pokrzywdzonemu będzie przysługiwać zażalenie do prokuratora nadrzędnego. Dopiero gdy ten utrzyma w mocy postanowienie, poszkodowany będzie mógł sam zamienić się w oskarżyciela, a sprawa trafi do sądu.
Kierunek na sprawność
Usprawnienie procedury karnej było zapowiadane od ponad dwóch lat. W środę minister Ziobro ogłosił: likwidujemy jałowe procedury i wprowadzamy rozwiązania, które szanują gwarancje procesowe oskarżonych, ale nie dają możliwości tak ostentacyjnego torpedowania spraw i ich przeciągania.
