Matka niepełnosprawnej od urodzenia córki w 1990 r. zrezygnowała z pracy i nigdy już jej nie podjęła. Gdy jednak w 2020 r. nabyła prawo do emerytury, wystąpiła o dopłatę różnicy między otrzymywanym do tej pory świadczeniem pielęgnacyjnym w obecnej wysokości 1830 zł miesięcznie a znacznie niższą kwotą pobieranej emerytury.
Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje na sprawowanie opieki nad osobą posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności. Od takiego świadczenia odprowadzana jest składka emerytalno-rentowa, która umożliwia nabycie uprawnień emerytalnych osobom pobierającym świadczenie pielęgnacyjne. Z przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych wynika jednak, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury.
Powołując się na taki właśnie powód, prezydent miasta odmówił zarówno przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną córką, jak i ustalenia prawa do takiego świadczenia, pomniejszonego o otrzymywaną emeryturę. Utrzymując odmowę w mocy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Katowicach podkreśliło, że oba organy, związane obowiązującymi przepisami, nie mogły wydać innej decyzji.
Czytaj także:
Mimo to Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględnił skargę i uchylił odmowne decyzje. W ciągu ostatnich lat zmieniła się bowiem wykładnia wspomnianego przepisu w orzecznictwie sądów administracyjnych. Jeszcze w orzeczeniach z lat 2017–2018 Naczelny Sąd Administracyjny wykluczał zarówno możliwość przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie mającej ustalone prawo do emerytury, jak i wyboru świadczenia korzystniejszego w danym momencie. Natomiast w wyroku z 18 czerwca 2020 r. NSA przedstawił rozwiązanie umożliwiające osobie uprawnionej wybór jednego ze świadczeń: pielęgnacyjnego lub emerytalno-rentowego. Za takim rozwiązaniem opowiedział się obecnie również WSA w Gliwicach. Nawiązując do orzeczenia NSA, uznał, że osoba, która spełnia warunki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego i chce je otrzymać, a pobiera emeryturę, powinna mieć możliwość wyboru jednego z tych świadczeń poprzez rezygnację z pobierania świadczenia niższego, w tej sprawie – z emerytury. Wymagałoby to jednak złożenia do organu rentowego wniosku o zawieszenie prawa do emerytury, ponieważ to wstrzymanie jej wypłaty eliminuje negatywną przesłankę wyłączającą nabycie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Organy powinny więc poinformować osobę zainteresowaną o możliwości zawieszenia emerytury i uzależnieniu przyznania świadczenia pielęgnacyjnego od przedstawienia decyzji o wstrzymaniu jej wypłaty – stwierdził sąd. Prezydent miasta i SKO tego nie zrobili, wobec czego odmowę przyznania skarżącej świadczenia pielęgnacyjnego należy uznać za przedwczesną.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sygnatura akt: II SA/Gl 576/20
