Zdanie to potwierdził również NSA w wyroku z 18 października 2017 r. (II FSK 1196/15), podkreślając, że brak jest podstaw do rozróżnienia wskazanych przepisów. Uznał, że w celu ustalenia sensu normy prawnej pozwalającej na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów strat ze sprzedaży wierzytelności uprzednio zarachowanych jako przychód należny, niezbędne jest odwołanie się do wykładni systemowej i logicznej. Sąd przyjął za prawidłowe stwierdzenie, że strata z tytułu zbycia przedawnionych wierzytelności, nawet jeśli były wcześniej zarachowane jako przychód należny, nie może stanowić kosztu uzyskania przychodów.
Sąd wyjaśnił przy tym, że prezentowane wcześniej przez NSA stanowisko należy uznać za nieprawidłowe, ponieważ prowadzi ono do obejścia przepisów prawa. Przyjmując taki pogląd za słuszny, wystarczyłoby sprzedać przedawnione wierzytelności za bardzo niską kwotę, co powodowałoby zwiększenie kosztów uzyskania przychodów.
Nowe terminy przedawnienia w kodeksie cywilnym
Od 9 lipca 2018 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy dotyczące terminów przedawnienia długów. Jedną z wprowadzonych modyfikacji jest regulacja zawarta w art. 118 kodeksu cywilnego, skracająca termin przedawnienia z 10 lat do lat sześciu. Znowelizowany został również termin przedawnienia roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu powołanego do rozpoznania spraw. W tym przypadku termin przedawnienia wynosi również sześć lat. Terminy dotyczące świadczeń okresowych nie zmieniły się i dalej okres ten wynosi trzy lata. Wprowadzona została również nowa zasada dotycząca końca terminu przedawnienia, który przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Zdaniem autora
Jakub Piasecki, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO
Rozbieżne orzecznictwo nie sprzyja prowadzeniu biznesu
Rozbieżności w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego i interpretacje organów podatkowych sprawiają, że powstaje wiele kwestii niejasnych dla podatników. Obecnie prowadzonych jest wiele postępowań dotyczących omawianej materii, które rozstrzygane są w dwojaki sposób, a podatnicy powołujący się na przywoływane wcześniej orzecznictwo liczą na korzystne orzeczenia w ich sprawach. Niewątpliwie, odpowiednia argumentacja zwiększy szansę na otrzymanie takiego wyroku. Analizując jednak kierunek w jakim zmierza linia orzecznicza, dla bezpieczeństwa należy przyjąć, że strata z tytułu odpłatnego zbycia przedawnionych wierzytelności nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, nawet jeśli wierzytelności te wcześniej zostały zarachowane jako przychód należny.
podstawa prawna: art. 118 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1025 ze zm.)
