Po 30 kwietnia banki odmawiają finansowania inwestycji na nieruchomościach rolnych. Trudno też prowadzić z nich egzekucję. To efekt wejścia w życie zmian do ustawy o ustroju rolnym oraz o księgach wieczystych i hipotece.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapowiada, że na początku lipca trafią do Sejmu propozycje zmian, które rozwiążą problem. Mają umożliwić nabycie nieruchomości rolnych w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym przez inne podmioty niż rolnik indywidualny. Dziś przepisy na to nie pozwalają, co paraliżuje egzekucję.
Projekt ma wyłączyć spod stosowania art. 68 ust. 2a ustawy o księgach wieczystych i hipotece wszystkie nieruchomości rolne, do których nie mają zastosowania przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, w tym głównie nieruchomości rolne o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha. Przepis ten przewiduje, że suma hipotek na nieruchomości rolnej nie może przewyższać jej wartości rynkowej ustalonej na dzień ustanowienia hipoteki. Do wniosku zaś o wpis hipoteki do księgi wieczystej dołącza się operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego. Oznacza to, że nie można udzielić kredytu na inwestycję przekraczającą wartość tej nieruchomości.
Ministerstwo chce też, by suma hipoteki na nieruchomości rolnej (objętej działaniem ustawy o ustroju rolnym) nie mogła przewyższać kwoty kredytu lub pożyczki wraz z ich kosztami (odsetki, opłaty, prowizje itp.), a nie, tak jak w obecnym stanie prawnym, wartości rynkowej nieruchomości.
Propozycje te to efekt spotkań ministra rolnictwa m.in. z przedstawicielami Związku Banków Polskich, Krajowej Rady Notarialnej oraz Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych.
