– jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej, wykonywanym przez j.s.t. prowadzące te szkoły, które otrzymują na to dotację celową z budżetu państwa.
W dodanym nowelizacją od 1 września 2016 r. art. 22ae ust. 10a u.s.o. przewidziano, że jeżeli w ciągu roku szkolnego zaistnieje konieczność zakupu dodatkowych kompletów podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych, dostosowanych do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych, w wyniku:
- dostarczenia do szkoły orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia, gdy środki z przekazanej dotacji celowej nie pokryją kosztu zakupu tych kompletów, lub
- braku możliwości uzyskania tych kompletów z innej szkoły w drodze przekazania
– koszt zakupu brakujących kompletów podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych refunduje się ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny.
W dodanych nowelizacją art. 22ae ust. 10b-10c u.s.o. ustawodawca ustalił także warunki dopuszczalności refundowania kosztów zakupu brakujących podręczników lub materiałów edukacyjnych do nowożytnego języka obcego, dostosowanych do stopnia zaawansowania znajomości danego języka, ze środków dotacji celowej przekazanej na kolejny rok szkolny (por. również art. 16 nowelizacji).
Zgodnie z uzupełnionym art. 5a ust. 2a u.s.o. zadaniem oświatowym gminy i powiatu jest m.in. zapewnienie dodatkowej, bezpłatnej nauki języka polskiego osobom, o których mowa w art. 94a ust. 4 i 4b u.s.o., czyli podlegającym obowiązkowi szkolnemu lub obowiązkowi nauki, które nie znają języka polskiego albo znają go na poziomie niewystarczającym do korzystania z nauki. W dodanym nowelizacją art. 94aa u.s.o. przyjęto, że przypadkach uzasadnionych warunkami demograficznymi, jeżeli przyjęcie wskazanych wyżej osób podlegających obowiązkowi szkolnemu wymaga przeprowadzenia zmian organizacyjnych pracy szkoły, w której obwodzie te osoby mieszkają, organ wykonawczy j.s.t. prowadzącej szkołę podstawową lub gimnazjum może wskazać jako miejsce realizacji obowiązku szkolnego:
- inną publiczną szkołę podstawową albo publiczne gimnazjum, prowadzone przez tę j.s.t.,
- publiczną szkołę podstawową albo publiczne gimnazjum, prowadzone przez inną j.s.t., po zawarciu porozumienia z tą j.s.t.
W razie braku możliwości wskazania jako miejsca realizacji obowiązku szkolnego wymienionych wyżej szkół, na wniosek organu wykonawczego j.s.t. prowadzącej szkołę podstawową lub gimnazjum, w których obwodzie mieszkają takie osoby, kurator oświaty wskazuje odpowiednio szkołę podstawową albo gimnazjum, w których będą one realizować obowiązek szkolny.
Przykład
Załóżmy, że z uwagi na duży napływ uczniów przybyłych z zagranicy, którym trzeba zapewnić naukę języka polskiego, część z nich będzie realizować obowiązek szkolny poza gminą miejsca zamieszkania (art. 94aa u.s.o.). Należy pamiętać, że zgodnie z art. 17 ust. 2 u.s.o. droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:
- 3 km – w przypadku uczniów klas I–IV szkół podstawowych albo
- 4 km – w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów.
W myśl art. 17 ust. 3 u.s.o., jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka:
- przekracza te odległości – obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka albo zwrot kosztów przejazdu dziecka środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice, a do ukończenia przez dziecko 7 lat także zwrot kosztów przejazdu opiekuna dziecka środkami komunikacji publicznej,
- nie przekracza tych odległości – gmina może zorganizować bezpłatny transport, zapewniając opiekę w czasie przewozu.
W przypadku realizacji obowiązku szkolnego w innej gminie, koszty dowożenia będzie ponosić gmina, w której obwodzie mieszka dany uczeń.
Rozliczanie dotacji
Przed nowelizacją, pojawiały się problemy z interpretacją i stosowaniem przepisów u.s.o. dotyczących dotowania przedszkoli, szkół i innych placówek z budżetów j.s.t. Nowelizacją, od 1 stycznia 2017 r., uzupełniono regulacje w tym zakresie (przepisy przejściowe związane z udzielaniem dotacji na rok 2017 zawarto w art. 27 nowelizacji).
W art. 3 pkt 26-33 u.s.o. zdefiniowano pojęcia: gmina miejska, gmina wiejska, gmina miejsko-wiejska, rok budżetowy, liczba mieszkańców, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej, a także wskaźnik dochodów podatkowych na jednego mieszkańca w gminie i w powiecie. W art. 78a u.s.o. wprowadzono definicje:
- najbliższej gminy prowadzącej odpowiednio przedszkole, szkołę podstawową, w której zorganizowano oddział przedszkolny, szkołę danego typu i rodzaju lub szkołę, w której zorganizowano internat,
- najbliższego powiatu prowadzącego odpowiednio szkołę danego typu i rodzaju, placówkę danego rodzaju lub szkołę, w której zorganizowano internat, a także
- najbliższego województwa prowadzącego szkołę danego typu i rodzaju.
Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania udostępni na swojej stronie internetowej narzędzie pomocnicze w postaci elektronicznej aplikacji ułatwiającej wyznaczanie najbliższej gminy lub powiatu na potrzeby ustalania wysokości kwoty dotacji.
podstawa prawna: art. 1, art. 7-9, art. 16, art. 19, art. 27, art. 33 ustawy z 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2016 r. poz. 1010)
podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 2 listopada 2015 r. w sprawie sposobu przeliczania na punkty poszczególnych kryteriów uwzględnianych w postępowaniu rekrutacyjnym, składu i szczegółowych zadań komisji rekrutacyjnej, szczegółowego trybu i terminów przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego (DzU z 2015 r. poz. 1942).
Pozostałe zmiany wprowadzone nowelizacją
Do rozwiązań wprowadzonych nowelizacją należą także m.in.:
- zdefiniowanie pojęcia wydatków bieżących oraz określenie zakresu wydatków bieżących będących podstawą do wyliczenia dotacji (art. 78b u.s.o. i art. 79a ust. 1 u.s.o.),
- zdefiniowanie pojęcia statystycznej liczby dzieci, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych oraz wprowadzenie przepisów dotyczących aktualizacji wysokości dotacji w trakcie roku budżetowego (art. 78c u.s.o),
- wprowadzenie zasady ustalania wysokości dotacji w sytuacji, gdy na początku roku, w którym ustalana jest dotacja, j.t.s. nie posiadają jeszcze informacji o ostatecznych kwotach subwencji oświatowej (art. 78d i art. 89c u.s.o.),
- doprecyzowanie przepisów dotyczących rozliczania się między gminami w przypadku, gdy dziecko korzysta z wychowania przedszkolnego w gminie, której nie jest mieszkańcem (art. 79a ust. 2, art. 80 ust. 2a, 2d, 2db i art. 90 ust. 1k, 1ka, 1l, 2c, 2e i 2eb u.s.o.),
- dodanie odrębnej podstawy prawnej dla dotowania przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek, które prowadzą zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w głębokim stopniu (art. 80 ust. 3ac i art. 90 ust. 3ac u.s.o.),
- wprowadzenie obowiązku publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej kwot dotacji oraz statystycznej liczby dzieci, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, a także aktualizacji tych informacji (art. 78e i art. 89d u.s.o.).