Inspirująca czy inspirowana

„Iskrą, która rozpaliła serca ludzi na całym świecie” nazywają Gretę Thunberg autorzy dokumentu opowiadającego o jej działaniach na rzecz klimatu. Premiera w czwartek na Nat Geo People.

Aktualizacja: 17.12.2020 18:05 Publikacja: 17.12.2020 17:59

Inspirująca czy inspirowana

Foto: Wikimedia Commons, Domena Publiczna

Świat dowiedział się o jej istnieniu 20 sierpnia 2018 roku – ten moment został zarejestrowany dokładnie: 15-letnia Szwedka siedziała samotnie pod gmachem Parlamentu w Sztokholmie trzymając w ręce kartonowy transparent: „Szkolny strajk klimatyczny”. A jednak ktoś ją w tamtej chwili sfotografował. Zdjęcie najpierw pojawiło się w serwisie aktywistów klimatycznych „poruszyło ono ludzi na całym świecie” – zwracają uwagę autorzy dokumentu. Fakt, że w ciągu doby zdjęcie w mediach społecznościowych udostępniono kilkadziesiąt tysięcy razy. I wtedy zaczęli do Grety dołączać inni. Coraz więcej ludzi gromadziły cotygodniowe strajki pod hasłem „Piątki dla przyszłości” – przeciwko bierności rządzących w sprawie ocieplania się klimatu. Sfilmowane emocjonalne wystąpienie Grety w tej sprawie miało 9,5 mln wyświetleń na tweeterze. Do stycznia 2019 roku w piątkowych strajkach wzięło udział ponad 17 tys. uczniów w 24 krajach.

Pierwsze spektakularne wystąpienie nastolatki, które przypomina dokument, miało miejsce w czasie szczytu klimatycznego COP24 w Katowicach w grudniu 2018 roku: „Twierdzicie, że kochacie swoje dzieci ponad wszystko, a jednak kradniecie ich przyszłość. Przyszliśmy tu, żeby powiedzieć Wam, że zmiana nadchodzi, czy Wam się to podoba, czy nie” – mówiła do zgromadzonych Greta Thunberg. Swoją bezpośredniość przypisuje zespołowi Aspergera – jak wynika z filmu. Jej zdaniem to nie zaburzenie, a błogosławieństwo, dzięki któremu inaczej postrzega świat i skupia się wyłącznie na rzeczach ważnych. 

Potem udała się w Davos, występowała w parlamentach w Londynie, Paryżu i Strasburgu, przyjął ją prezydent Macron, a także papież Franciszek. I tylko chyba Theresa May, ówczesna premier Wielkiej Brytanii nie zmieniła planu dnia, by spotkać się z Gretą, gdy ta przybyła na spotkanie z tamtejszymi politykami.

Jak pokazuje film Jordana Hilla – z każdym kolejnym wystąpieniem na wiecu i manifestacją, Greta nabiera pewności siebie. Jej gładka, nieśmiała, czasem smutna buzia i dwa dziewczęce warkoczyki pasują jak ulał do historii o dziewczynce poruszającej ludzkie serca, zmiękczającej zatwardziałych chciwych polityków, którzy za nic mają dobro Ziemi. Ale pod jej wpływem – zmienią się na lepsze. Widzowie zobaczą jednak i Gretę późniejszą, okrzepłą i pouczającą wsłuchujących się w jej głos ekspertów. Zadziwiające. Tak jak to, że w ubiegłym, 2019 roku tygodnik „Time” wybrał ją Człowiekiem Roku, dostała też nominację do Pokojowej Nagrody Nobla.

„Gdy wydaje się, że wszystko stracone pojawia się światło, jest nim Greta Thunberg” – słychać narrację filmową. I widać to światło świętości przyćmiło zdolność do racjonalnego przyjrzenia się w dokumencie zjawisku, jakim jest szwedzka nastolatka, a także i jej samej.

By mogła nieść swe orędzie, zrezygnowała bowiem ze szkolnej edukacji, przedkładając nad to – podróże po świecie (trudno się dziwić). W podróż na szczyt ONZ do NY postanowiła popłynąć bezemisyjnym jachtem (z Monako). Wypłynęła żegnana przez media mówiąc: „robię co do mnie należy, zdanie innych mnie nie obchodzi” – co zobaczyć można w filmie. 

Nie ma nic o książce „Sceny z serca” wydanej kilka dni przed pierwszym pojawieniem się Grety przed szwedzkim Parlamentem. Jako autorzy tej manifestacji na rzecz ochrony klimatu podpisani byli rodzice nastolatki (Malena Ernman, śpiewaczka operowa i piosenkarka, Svante Thunberg, aktor i producent). Z lektury dowiedzieć się można m.in., że ruch klimatyczny, który zapoczątkowała Greta, wymyślił jej ojciec. Książka szybko stała się bestsellerem i ukazała w dziewięciu krajach – zapewne przynosząc dochody. Analitycy mediów zwracają też uwagę na wyjątkowo spójne, profesjonalne przekazy formułowane przez Gretę – choć utrzymuje ona, że wszystko jest wyłącznie jej dziełem. Odpowiadająca za jej kontakty z mediami specjalistka z agencji PR-owej, wyjaśniała mediom, że to wyłącznie charytatywna działalność. 

Życie Grety nabiera barw, jej możliwości oglądania świata i przygód – są znacznie większe niż jej rówieśników. W tej sytuacji i zapał do działalności na rzecz klimatu – cokolwiek to znaczy – słabł nie będzie. Tylko, czy przełoży się to na jakiekolwiek wymierne działanie decydentów?

Nie ma wątpliwości, że na ocalenie planety nie zostało dużo czasu i ocieplanie klimatu jest jej śmiertelnym zagrożeniem. Ale Greta Thunberg od niego nie wybawi.

Premiera filmu „Greta Thunberg: głos przyszłości” odbędzie się w czwartek, 17 grudnia o godz. 18.00 w Nat Geo People.

Film
Rusza 17. edycja Międzynarodowego Festiwalu Kina Niezależnego Mastercard OFF CAMERA
Film
Marcin Dorociński z kolejną rolą w Hollywood. W jakiej produkcji pojawi się aktor?
Film
Rekomendacje filmowe na weekend: Sport i namiętności
Film
Festiwal Mastercard OFF CAMERA. Patrick Wilson z nagrodą „Pod prąd”
Film
Nie żyje reżyser Laurent Cantet. Miał 63 lata