Sprawni rybacy z epoki kamienia

Najstarszy na świecie dowód łowienia ryb odnaleziono w jednej z jaskiń w Korei Południowej.

Aktualizacja: 23.08.2018 23:33 Publikacja: 23.08.2018 18:13

Także dzisiaj rybacy łowią ryby różnymi sposobami

Także dzisiaj rybacy łowią ryby różnymi sposobami

Foto: AFP

Karp w galarecie, lin w śmietanie, stek z tuńczyka; od jak dawna ludzie jadają ryby? Może trudno w to uwierzyć, ale rozwinięta technika połowu ryb istniała już 29 000 lat temu. Na jej ślady w postaci ciężarków wapiennych do sieci natrafili archeolodzy w Korei Południowej, w jaskini Maedun, w prowincji Jeongseon. 14 ciężarków odkopali badacze z Uniwersytetu Yonsei w Seulu, pracami kierował prof. Han Chang-gyun. Ciężarki tego rodzaju odkopano już wcześniej w Japonii oraz także w Korei Południowej, lecz te znaleziska są młodsze o 19 000 lat!

Odkopane wapienne ciężarki ważą od 14 do 52 gramów, mają średnicę od 37 do 56 milimetrów. Są w nich wydrążone otwory służące do przymocowania ich do sieci – łowiono nimi niewielkie ryby w niezbyt głębokich rzekach.

Przed tym odkryciem najstarszymi znanymi narzędziami rybackimi były haczyki sprzed 23 000 lat, odkopane na jednej z japońskich wysp.

Czytaj także: Prehistoryczni dentyści. Jak leczono zęby w epoce kamienia łupanego

Najstarsze europejskie ślady rybołówstwa odkryto w Wustermark w Niemczech, 20 km na zachód od Berlina. Spośród sześciu znalezionych haczyków pięć wykonanych jest z rogu jelenia lub renifera, szósty zrobiony jest z kła mamuta, który żył 19 000 lat temu, natomiast sam haczyk ma 12 300 lat.

Odkrycia związanego z połowami dokonano także w Irlandii nad rzeką Liffey przepływającą przez centrum Dublina. W warstwie mułu natrafiono na wiklinową pułapkę. Podobną pułapkę z wikliny odkryto już wcześniej w Irlandii, wiek obu określono na ok. 6500 lat.

Pułapki sprzed 7500 lat odkryto nad rzeką Dubną pod Moskwą, zrobione były z gałęzi sosnowych i koszy wiklinowych, utrzymywano je w wodzie w odpowiedniej pozycji za pomocą sznurów. Zachowały się też ostrza do sprawiania ryb z żeber łosia, kościane haczyki, harpuny, igły do splatania i naprawiania sieci, pływaki z drewna i kory oraz ciężarki do sieci, fragmenty sieci z włókien roślinnych.

Sprzęt rybacki wskazuje, że społeczności u schyłku epoki kamienia były wyżej rozwinięte, niż dotychczas sądzono, pod względem materialnym i społecznym, rybołówstwo z pułapkami wymagało zorganizowanej współpracy. Gospodarka tych ludzi była świetnie dostosowana do pór roku, mieli urozmaicony jadłospis, nie cierpieli głodu. Dzięki zachowanym szczątkom organicznym (ości, wnętrzności ryb, zwierzęce kości, odchody ludzkie) badacze ustalili, że głównymi porami polowania były zima i lato, natomiast czasem połowów były wiosna i początek lata; koniec lata i jesień sprzyjały zbieraniu runa leśnego.

Równie dawne ślady połowu ryb i skorupiaków odkryli francuscy archeolodzy z Uniwersytetu w Rennes. Wzdłuż wybrzeży Bretanii na odcinku 1700 kilometrów zlokalizowali 600 kamiennych tam-pułapek na ryby i kraby. Prawdopodobnie istniały także podobne konstrukcje drewniane, ale zostały rozbite i zniszczone przez fale. Wiek 20 pułapek określono na 7000 do 6000 lat. Różnica między przypływem a odpływem na wodach Bretanii sięga dziewięciu metrów. System pułapek wykorzystywał to zjawisko.

Karp w galarecie, lin w śmietanie, stek z tuńczyka; od jak dawna ludzie jadają ryby? Może trudno w to uwierzyć, ale rozwinięta technika połowu ryb istniała już 29 000 lat temu. Na jej ślady w postaci ciężarków wapiennych do sieci natrafili archeolodzy w Korei Południowej, w jaskini Maedun, w prowincji Jeongseon. 14 ciężarków odkopali badacze z Uniwersytetu Yonsei w Seulu, pracami kierował prof. Han Chang-gyun. Ciężarki tego rodzaju odkopano już wcześniej w Japonii oraz także w Korei Południowej, lecz te znaleziska są młodsze o 19 000 lat!

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nauka
Czy mała syrenka musi być biała?
Nauka
Nie tylko niesporczaki mają moc
Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”