Budżet pompowany przez blokowanie zwrotu VAT firmom

Dochody budżetu z VAT rosną o 7,6 proc., a zwroty VAT dla firm tylko o 2 proc. To może być potwierdzenie obaw biznesu, że uszczelnienie systemu podatkowego odbywa się kosztem przedsiębiorstw.

Aktualizacja: 20.12.2016 19:49 Publikacja: 20.12.2016 19:08

Foto: Bloomberg

W okresie styczeń–październik tego roku wpływy brutto z podatku VAT sięgnęły 183 mld zł, czyli o 5,2 proc. więcej niż w zeszłym roku – wynika z danych, jakie „Rzeczpospolitej" udostępniło Ministerstwo Finansów. Na tej dobrej koniunkturze w znacznie większym stopniu korzysta budżet państwa, bo wpływy netto z tego podatku zwiększyły się o 7,6 proc. (do 110,1 mld zł po październiku). Zwroty VAT dla przedsiębiorstw wzrosły zaś o 2 proc. (do 73,4 mld zł).

Wcześniej także zdarzyły się takie sytuacje, gdy wpływy do budżetu netto rosły szybciej niż zwroty VAT, ale różnica w dynamice (na korzyść kasy państwa) przez ostatnich kilka lat nigdy nie była tak duża.

– Wytłumaczeniem zapewne jest kombinacja kilku czynników, ale duże znaczenie mogą mieć działania fiskusa w zakresie uszczelnia systemu podatkowego – zauważa Łukasz Kozłowski, ekspert organizacji przedsiębiorców Pracodawcy RP.

– Rząd chwali się znaczącymi osiągnięciami w tej kwestii. Pojawia się jednak pytanie, na ile eliminowane są rzeczywiste nadużycia, a na ile po prostu wstrzymuje się zwroty VAT dla przedsiębiorców, którzy z ich wyłudzeniami nie mają nic wspólnego – podkreśla.

Zdaniem przedsiębiorców zjawisko opóźnień zwrotów VAT w ostatnich miesiącach przybiera na sile. – Jak informują nas firmy, fiskus staje się coraz bardziej represyjny – zaznacza Michał Borowski, ekspert BCC. – Przejawia się to i w większej liczbie kontroli, i ich przewlekłości, bo urząd zawsze może powiedzieć, że trzeba coś zweryfikować. Coraz częściej zdarza się też blokowanie firmowych pieniędzy na poczet przyszłym decyzji, czyli takich, od których nie można się nawet odwołać, bo nie zostały jeszcze wydane – wylicza Borowski.

– Dane na temat dochodów i zwrotów VAT wpisują się w obawy, że wynik budżetu jest pompowany przez nie do końca uzasadnione wstrzymywanie wypłat VAT – wtóruje Kozłowski. Bo blokowanie VAT jest po prostu najprostszym sposobem na poprawienie wskaźników walki z luką podatkową.

Dla firm zatrzymanie zwrotu VAT oznacza problem z utrzymaniem bieżącej płynności. – Jeśli są to duże kwoty, może to spowodować lawinę kłopotów – zauważa Borowski.

W przypadku giełdowej spółki Action, jednego z największych w Polsce dystrybutorów sprzętu elektronicznego, informacja, że skarbówka wykryła nieprawidłowości na 58 mln zł (sama spółka broni się, że nigdy nie była świadomym uczestnikiem karuzeli VAT), spowodowała wypowiedzenie umów kredytowych przez banki, a firma musi poddać się restrukturyzacji.

Ministerstwo Finansów odpiera podejrzenia, że walka z przestępczością podatkową uderza rykoszetem w uczciwe firmy. W odpowiedzi na pytania „Rzeczpospolitej" resort podkreśla, że przede wszystkim organy podatkowe dokładają wszelkiej staranności, aby dokonywać zwrotów VAT w ustawowych terminach, bo ich przekroczenie to karne odsetki. Oczywiście jednak podejmowane są czynności, które wykazują zasadność lub brak zasadności zwrotu podatku. „Jedynie w sytuacji, kiedy zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć termin zwrotu do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia" – pisze MF.

Efektem weryfikacji jest wzrost wstrzymanych nienależnych zwrotów VAT. W III kw. było to 0,56 mld zł wobec 0,13 mld zł rok wcześniej.

Im gorszy eksport, tym lepiej dla VAT

Jedną z przyczyn niskiej dynamiki zwrotu VAT może być też sytuacja w wymianie międzynarodowej, bo o zwroty ubiegają się głównie eksporterzy. Według NBP, w październiku eksport spadł o 3,1 proc. rok do roku. Ciekawe też, że największy spadek dotyczył odbiorników telewizyjnych, leków i sprzętu komputerowego, a więc towarów, w przypadku których proceder wyłudzeń VAT był dotąd największy. To może świadczyć o tym, że fiskus na polu walki z przestępcami potrafi być skuteczny.

W okresie styczeń–październik tego roku wpływy brutto z podatku VAT sięgnęły 183 mld zł, czyli o 5,2 proc. więcej niż w zeszłym roku – wynika z danych, jakie „Rzeczpospolitej" udostępniło Ministerstwo Finansów. Na tej dobrej koniunkturze w znacznie większym stopniu korzysta budżet państwa, bo wpływy netto z tego podatku zwiększyły się o 7,6 proc. (do 110,1 mld zł po październiku). Zwroty VAT dla przedsiębiorstw wzrosły zaś o 2 proc. (do 73,4 mld zł).

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet i podatki
Polska w piątce krajów UE o najwyższym deficycie. Będzie reakcja Brukseli
Budżet i podatki
Ponad 24 mld zł dziury w budżecie po I kwartale. VAT w górę, PIT dołuje
Budżet i podatki
Francja wydaje ciągle za dużo z budżetu
Budżet i podatki
Minister finansów: Budżet wygląda całkiem dobrze
Budżet i podatki
Polacy zmienili nastawienie do podatków. Zawinił Polski Ład