Egzaminy adwokacki i radcowski 2019: jak napisać apelację

Od wielu lat część z prawa cywilnego należy do najtrudniejszych podczas sprawdzianu zawodowego.

Aktualizacja: 30.01.2019 08:40 Publikacja: 30.01.2019 07:54

Egzaminy adwokacki i radcowski 2019: jak napisać apelację

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek jd Jerzy Dudek

Tegoroczne egzaminy zawodowe dla adwokatów i radców prawnych odbędą się 26–29 marca 2019 r. Tak jak każdego roku wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się do nich przygotować. Raz w tygodniu, w każdą środę, na łamach „Rzeczpospolitej" będziemy publikować materiały, dzięki którym łatwiej będzie powtórzyć materiał.

Czytaj także:

Egzaminy adwokacki i radcowski 2019: prawo cywilne - kazusy

Powtórka do egzaminu zawodowego na adwokata i radcę prawnego

Dziś publikujemy przykładową apelację w sprawie o eksmisję i na tym kończymy powtórkę z prawa cywilnego.

Za tydzień prawo gospodarcze.

Przykładowa apelacja:

Stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Sopocie wyrokiem z 1.6.2017 r. nakazał pozwanym Tomaszowi Mądremu, Joannie Mądrej oraz Teresie Mądrej opuszczenie i opróżnienie lokalu nr 3 położonego w Sopocie przy ul. Abrahama 100/2b wraz z przynależną komórką lokatorską.

Dodatkowo:

- sąd orzekł, że pozwanym nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego,

- sąd orzekł, że powodem nakazania opróżnienia lokalu jest zajęcie go bez tytułu prawnego,

- sąd nie obciążył pozwanych kosztami procesu.

Stanowisko sądu uzasadnione było faktem, że powódka Maria Kurowska, była małżonka pozwanego Tomasza Mądrego, w toku postępowania o podział majątku wspólnego zawarła z nim ugodę, na mocy której dotychczas wspólny lokal stron przypadł na wyłączną własność pozwanego ze spłatą powódki w terminie jednego miesiąca od zawarcia ugody (tj. do 10.1.2016 r.).

Dodatkowo na mocy porozumienia zawartego z pozwanym poza sądem, powódka miała prawo zamieszkiwać w lokalu przez dodatkowy okres siedmiu miesięcy od dnia otrzymania spłaty.

10.2.2016 r. pozwany przeniósł udział jednej drugiej części prawa własności lokalu na rzecz swojej obecnej żony Joanny Mądrej, z którą pozostaje w ustroju rozdzielności majątkowej. 10.4.2016 r. powódka poinformowała pozwaną Joannę Mądrą o tym, że opuszcza lokal celem zamieszkania w domu aktualnego partnera, wysyłając jednocześnie stosowną informację o rozwiązaniu porozumienia pozasądowego listem poleconym pozwanemu Tomaszowi Mądremu w dwóch egzemplarzach. Pozwany Tomasz Mądry opatrzył je zdaniem „wyrażam zgodę", podpisał i jeden z nich odesłał powódce. W związku z powyższym pozwany Tomasz Mądry wraz z Joanną Mądrą oraz jej córką małoletnią Teresą Mądrą zajęli sporny lokal. Pozwany nie uiścił pomimo upływu terminu uzgodnionej ugodą spłaty.

18.4.2017 r. powódka wezwała pozwanych do wydania lokalu, argumentując to zmianą planów życiowych. Wobec odmowy skierowała pozew do sądu, który orzekł zgodnie z jej żądaniem oddalając wniosek dowodowy dotyczący rozwiązania porozumienia pozasądowego złożony na ostatniej rozprawie, albowiem uznał go za spóźniony.

Wzór apelacji:

Sopot, 12.7.2018 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

Wydział XVI Cywilny – Odwoławczy za pośrednictwem

Sądu Rejonowego

w Sopocie

sygn. akt: I C 117/17

wartość przedmiotu zaskarżenia: 900 złotych (dziewięćset złotych)

Powódka: Maria Kurowska

Pozwani:

1) Tomasz Mądry

2) Joanna Mądra

3) Teresa Mądra

reprezentowani przez

adwokata Wiesława Żbika

z Kancelarii Adwokackiej w Gdańsku, ul. Strzelecka 2,

80-100 Gdańsk

APELACJA

pozwanych od wyroku Sądu Rejonowego w Sopocie z 1.6.2017 r. wydanego w sprawie I C 117/17

Działając w imieniu pozwanych, pełnomocnictwo w załączeniu, zaskarżam w całości wyrok Sądu Rejonowego w Sopocie z 1.6.2017 r. wydany w sprawie I C 117/17, zarzucając mu:

? sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, w szczególności z zeznaniami pozwanych Tomasza i Joanny Mądrej oraz treścią oświadczenia pisemnego powódki polegającą na niezasadnym przyjęciu, że pozwanym nie przysługuje prawo do posiadania spornego lokalu skuteczne wobec powódki.

Mając na uwadze powyższe okoliczności wnoszę o:

? zmianę zaskarżonego orzeczenia w całości poprzez oddalenie powództwa w całości;

? zasądzenie od powódki solidarnie na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego w I instancji według norm przepisanych;

? zasądzenie od powódki solidarnie na rzecz pozwanych zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w II instancji według norm przepisanych.

Nadto w trybie art. 380 kodeksu postępowania cywilnego wnoszę o:

1) rozpoznanie postanowienia sądu I instancji z 2.5.2017 r. w przedmiocie pominięcia dowodu z dokumentu dotyczącego rozwiązania porozumienia pozasądowego upoważniającego powódkę do zamieszkiwania w spornym lokalu (wniosek złożony na ostatniej rozprawie), co do którego pozwani wnieśli zastrzeżenie na zasadzie art. 162 k.p.c.;

2) zmianę powyższego postanowienia poprzez dopuszczenie w postępowaniu dowodowym przed sądem II instancji dowodu ze wskazanego wyżej dokumentu na okoliczność utraty przez powódkę prawa zamieszkiwania w spornym lokalu, albowiem jego przeprowadzenie ma istotny wpływ na prawidłowe ustalenie stanu faktycznego przedmiotowej sprawy, a jego przedłożenie na ostatniej rozprawie nie spowodowało zwłoki w postępowaniu.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 1.6.2017 r. Sąd Rejonowy w Sopocie nakazał pozwanym opuszczenie i opróżnienie lokalu nr 3 położonego w Sopocie przy ul. Abrahama 100/2b wraz z przynależną komórką lokatorską.

W zakresie ustaleń dotyczących stanu faktycznego sprawy był on niesporny między stronami co do podstawowych faktów, również w zakresie obecnego składu właścicielskiego spornego lokalu oraz informacji o chęci jego opuszczenia przez powódkę przekazanej pozwanej Joannie Mądrej oraz pozwanemu Tomaszowi Mądremu.

Powyższe orzeczenie w ocenie skarżącego nie jest słuszne.

W pierwszej kolejności zwrócić należy uwagę, że w ocenie strony pozwanej, powódce nie przysługiwało skuteczne względem pozwanych uprawnienie do władania spornym lokalem. Wskazać należy, że owszem w ugodzie pozasądowej zawarto uprawnienie powódki do dalszego zajmowania lokalu, niemniej jednak poprzez jego opuszczenie dobrowolnie uprawnienia tego się zrzekła, o czym poinformowała pozwaną Joannę Mądrą złożywszy nadto stosowne oświadczenie w formie pisemnej pozwanemu Tomaszowi Mądremu.

Z kolei pozwany, odsyłając powódce podpisany jeden z egzemplarzy opatrzony sformułowaniem „wyrażam zgodę" w sensie prawnym zawarł z powódką porozumienie rozwiązujące ugodę pozasądową. W przekonaniu strony pozwanej zachowanie powódki porównać można do zachowania najemcy, który poprzez wyraźne oświadczenie rozwiązuje stosunek najmu, na co wynajmujący wyraża zgodę, pozbawiając się tym samym skutecznej ochrony przeciwko uprawnionemu. Tym samym żądanie pozwu choćby z tej przyczyny nie zasługiwało na uwzględnienie.

W zakresie powyższego kluczowe dla sprawy było przeprowadzenie dowodu z oświadczenia przekazanego pozwanemu Tomaszowi Mądremu przez powódkę. W tym zakresie i uzasadniając wniosek złożony w trybie art. 380 k.p.c. strona pozwana ma świadomość, że został on złożony na ostatniej rozprawie, niemniej jednak dowód ten winien być przeprowadzony, albowiem ma on zasadniczą wagę dla rozstrzygnięcia, a nadto jego przeprowadzenie (dowód z dokumentu) nie spowodowałoby zwłoki w rozpoznaniu sprawy. Przeprowadzenie powyższego dowodu w sposób istotny pozwoliłoby na poczynienie prawidłowych ustaleń i przyczyniłoby się do wydania prawidłowego orzeczenia. Tym samym rozstrzygnięcie sądu narusza dyspozycję art. 217 § 1 i 2 k.p.c.

Niezależnie od powyższego z daleko posuniętej ostrożności procesowej pozwani podkreślają, co zauważył także sąd I instancji, że uprawnioną do połowy spornego lokalu jest jego obecna żona Joanna Mądra. W związku z tym bezsporne jest, że powódce w stosunku do tej osoby oraz Teresy Mądrej skuteczne prawo do władania lokalem nie przysługiwało. Skoro bowiem pozwana Joanna Mądra wywodzi swoje prawo do władania lokalem z faktu bycia współuprawnioną, nie może ona odpowiadać za ewentualne zobowiązania pozwanego małżonka.

Na marginesie wydaje się, że żądanie powódki wbrew stanowisku zawartemu w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia stanowi również nadużycie prawa podmiotowego, skoro dobrowolnie opuszczając lokal wystąpiła z żądaniem eksmisji osób posiadających do niego prawo, które w ten sposób zaspokoiły swoje potrzeby lokalowe.

Mając na uwadze wszystkie wymienione okoliczności, wnoszę jak na wstępie.

adw. Wiesław Żbik /podpis własnoręczny/

Załączniki:

? odpis apelacji,

? pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej i odpisem dla powódki

? dowód uiszczenia opłaty sądowej w kwocie 200 zł.

Komentarz:

1. Właściwość sądu i termin do wniesienia apelacji

Zgodnie z treścią art. 369 § 1 KPC: „apelację wnosi się do sądu, który wydał zaskarżony wyrok, w terminie dwutygodniowym od doręczenia stronie skarżącej wyroku z uzasadnieniem". Jeżeli strona nie zgłosiła wniosku o uzasadnienie, termin ten biegnie od dnia, w którym upłynął termin do zgłoszenia takiego wniosku. Termin do złożenia apelacji uważa się za zachowany także wówczas, gdy strona przed jego upływem wniosła apelację wprost do sądu II instancji (art. 369 § 3 KPC). W związku z faktem, że w omawianym stanie faktycznym sądem I instancji był sąd rejonowy, właściwy do rozpoznania apelacji jest sąd okręgowy.

2. Wymogi formalne apelacji jako pisma procesowego, rozstrzygnięcia sądu odwoławczego

Wymogi formalne apelacji określa art. 368 KPC, zgodnie z jego brzmieniem apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego. Dodatkowo apelacja powinna zawierać

? oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części. Zakres zaskarżenia w sposób istotny determinuje zakres rozpoznania sprawy przez sąd odwoławczy (art. 378 § 1 KPC),

? zwięzłe przedstawienie zarzutów – KPC poza sprawami rozpoznawanymi w postępowaniu uproszczonym nie zawiera zamkniętego katalogu zarzutów apelacyjnych,

? uzasadnienie zarzutów,

? powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem I instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później,

? wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia.

Tak jak wskazano wyżej sąd odwoławczy jest co do zasady sądem reformatoryjnym. Wniosek taki wynika z treści art. 385 oraz 386 KPC. Co do zasady w razie uwzględnienia apelacji, sąd II instancji zmienia zaskarżony wyrok i orzeka co do istoty sprawy, a w razie jej bezzasadności oddala apelację.

Uchylenie zaskarżonego wyroku jest dopuszczalne w następujących przypadkach:

1) w razie stwierdzenia nieważności postępowania uchylenie w takiej sytuacji jest połączone ze zniesieniem postępowania w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazaniem sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

2) jeżeli pozew ulega odrzuceniu albo zachodzi podstawa do umorzenia postępowania, sąd II instancji uchyla wyrok oraz odrzuca pozew lub umarza postępowanie,

3) nierozpoznania przez sąd I instancji istoty sprawy,

1) gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości

W sprawach rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym należy mieć na uwadze art. 50512 KPC stanowiący, że:

? jeżeli sąd II instancji stwierdzi, że zachodzi naruszenie prawa materialnego, a zgromadzone dowody nie dają wystarczających podstaw do zmiany wyroku, uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania,

? uchylając zaskarżony wyrok sąd II instancji może przekazać sprawę do rozpoznania z wyłączeniem przepisów o postępowaniu uproszczonym także wówczas, gdy sprawa stosownie do art. 5051 KPC podlega rozpoznaniu w tym postępowaniu,

? sąd II instancji oddala apelację również wtedy, gdy mimo naruszenia prawa materialnego lub przepisów postępowania albo błędnego uzasadnienia zaskarżony wyrok odpowiada prawu.

Z punktu widzenia praktycznego niezwykle istotne znaczenie ma treść art. 380 KPC. Zgodnie z jego treścią: „Sąd drugiej instancji, na wniosek strony, rozpoznaje również te postanowienia sądu pierwszej instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy".

Z punktu widzenia formalnego, przesłanki rozpoznania niezaskarżalnego zażaleniem postanowienia są zatem następujące:

? wniosek strony,

? wniosek dotyczy postanowienia sądu I instancji, które nie podlegały zaskarżeniu w drodze zażalenia,

? wniosek dotyczy postanowienia mającego wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

4) Wartość przedmiotu zaskarżenia i opłata sądowa

Wartość przedmiotu zaskarżenia należy określić w sprawach o prawa majątkowe. W niniejszej sprawie jej wysokość określa się przez pryzmat przepisu art. 232 KPC stanowiącego, że: „W sprawach o wydanie nieruchomości posiadanej bez tytułu prawnego lub na podstawie tytułu innego niż najem lub dzierżawa wartość przedmiotu sporu oblicza się przyjmując, stosownie do rodzaju nieruchomości i sposobu korzystania z niej, podaną przez powoda sumę odpowiadającą trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy należnemu od danego rodzaju nieruchomości". Wartość przedmiotu zaskarżenia należy określić w sprawach o prawa majątkowe. Opłata sądowa od apelacji pobierana jest na zasadach analogicznych jak opłata od pozwu lub wniosku wszczynającego postępowanie nieprocesowe z mocy art. 18 ust. 2 KSCU. Opłata sądowa w niniejszej sprawie to 200 zł wyliczona na podstawie art. 27 pkt 11 KSCU.

Tegoroczne egzaminy zawodowe dla adwokatów i radców prawnych odbędą się 26–29 marca 2019 r. Tak jak każdego roku wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy się do nich przygotować. Raz w tygodniu, w każdą środę, na łamach „Rzeczpospolitej" będziemy publikować materiały, dzięki którym łatwiej będzie powtórzyć materiał.

Czytaj także:

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona