Pracownicy zatrudniani na podstawie kodeksu pracy (kp), którzy zostali poszkodowani wskutek mobbingu lub dyskryminacji mogą dochodzić od pracodawcy roszczeń odszkodowawczych. W szczególności mogą się domagać finansowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, jeżeli wskutek mobbingu doznali rozstroju zdrowia, lub odszkodowania w razie rozwiązania z powodu mobbingu umowy o pracę. Przy czym za mobbing, zgodnie z definicją zawartą w art. 94 3 § 2 kp uważa się działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników.
Takich regulacji nie ma w ustawie o Policji. Zresztą w ustawach pragmatycznych innych służb mundurowych podobnie. Wyjątkiem jest ustawa o Służbie Więziennej, w której wprost zapisano, że przełożony jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi, a przepisy art. 943 kp stosuje się odpowiednio. Mogłoby to sugerować, że funkcjonariusze innych służb pozbawieni są ochrony przed tym negatywnym zjawiskiem. Tak jednak nie jest.
Policjant to nie pracownik
Nie ma wątpliwości, że policjant nie może być uznany za pracownika w rozumieniu kodeksu pracy. Stosunki służbowe służb mundurowych, nie są, bowiem stosunkami pracy w rozumieniu prawa pracy, a stosunkami prawnymi o charakterze administracyjno-prawnym. Funkcjonariusz Policji nie korzysta, zatem z ochrony kp dotyczącej mobbingu, co oznacza, że nie przysługują mu związane z tą ochroną roszczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 18 lipca 2012 r. III APa 11/12). Jeżeli bowiem stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, to przepisów kodeksu pracy nie stosuje się, a jeśli już to jedynie w zakresie wskazanym tymi przepisami.
W przypadku funkcjonariusza Policji takimi przepisami szczególnymi będą przepisy ustawy o Policji, dalej uop oraz przepisy rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych z 14 maja 2013 r. w sprawie szczegółowych praw i obowiązków oraz przebiegu służby policjantów (DzU z 2013 r. poz. 644 ze zm.). I w żadnym z tych aktów nie ma odesłań do stosowania przepisów prawa pracy dotyczących równego traktowania w zatrudnieniu, ani też przeciwdziałania zjawisku mobbingu i przysługujących z tytułu naruszenia przez pracodawcę tego obowiązku roszczeń.
Ochrona dóbr osobistych
Nie oznacza to jednak, że poddany mobbingowi policjant nie korzysta z żadnej ochrony. Jak uznał, bowiem Sąd Najwyższy w postanowieniu z 9 maja 2007 r. (I PZP 2/07, OSNP 2008/15-16/224) nie powinno ulegać wątpliwości, że dopuszczalna jest droga sądowa w sprawie, w której funkcjonariusz Policji dochodzi odszkodowania i innych roszczeń z tytułu długotrwałego izolowania go, poniżania oraz pomijania w awansach i szkoleniach przez przełożonych, określonego przez niego w pozwie, jako „mobbing". A Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, w cytowanym wcześniej wyroku z 18 lipca 2012 r. dodaje, że w takiej sytuacji funkcjonariusz może dochodzić swoich praw w ramach ochrony dobór osobistych.
