Prokuratorzy boją się skarg obywateli

Będziemy się mogli domagać odszkodowania już nie tylko od opieszałego sądu, ale i od prokuratury. Do 20 tys. zł wzrośnie kwota, jaką sąd będzie mógł nam przyznać z tego tytułu

Aktualizacja: 31.05.2008 09:08 Publikacja: 31.05.2008 01:08

Prokuratorzy boją się skarg obywateli

Foto: Fotorzepa, Bartosz Siedlik

Projekt zmian w ustawie umożliwiającej obywatelom skarżenie opieszałego wymiaru sprawiedliwości jest już gotowy.

Dziś na pieniądze, i to niewielkie – średnia zasądzana kwota to niewiele ponad 2 tys. zł – liczyć mogą tylko petenci zniecierpliwieni zbyt długim postępowaniem w sądach. To niesprawiedliwe – uznało Ministerstwo Sprawiedliwości i wobec trwających latami postępowań przygotowawczych postanowiło zmobilizować także prokuratorów prowadzących lub nadzorujących te postępowania. Chce też, by zasądzana za opieszałość kwota była dwukrotnie wyższa niż obecnie (dziś maksymalnie 10 tys. zł) i sąd zasądzał ją obligatoryjnie, jeżeli skarżący tego zażąda, a zaniedbania będą ewidentne.

Komu można się będzie poskarżyć na opieszałego prokuratora? Skargę dotyczącą postępowania przygotowawczego wnosi się do prokuratora prowadzącego albo nadzorującego to postępowanie – zapisano w projekcie. Właściwy do jej rozpoznania ma być sąd przełożony nad tym, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy. Zanim jednak ten stwierdzi, czy prokurator rzeczywiście leniwie pracował, będzie musiał ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez prokuratora prowadzącego albo nadzorującego postępowanie przygotowawcze w celu jego zakończenia. Sprawdzając, musi mieć na uwadze: charakter sprawy, stopień jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wnosi skargę, oraz zachowanie samego skarżącego. Wnosząc skargę niezadowolony obywatel może zażądać odpowiedniej sumy pieniężnej.

Projekt stanowi, że gotówkę wypłaci prokuratura okręgowa, w której okręgu prowadzone jest przewlekłe postępowanie. Jeśli zaś postępowania przygotowawcze prowadzą wydziały zamiejscowe biur ds. przestępczości zorganizowanej Prokuratury Krajowej – właściwa prokuratura apelacyjna – ze środków własnych tych prokuratur.

Pomysł nie podoba się prokuratorom. – Może zadziałać nawet odwrotnie – mówi „Rz” Krzysztof Parulski, naczelny prokurator wojskowy. Tłumaczy, że po złożeniu skargi akta sprawy muszą trafić do sądu. Prokuratorzy zamiast pracować, będą więc musieli czekać na ich powrót.

Zbigniew Rzepka ze Stowarzyszenia Prokuratorów RP dodaje, że w postępowaniu przygotowawczym w przeciwieństwie do sądowego są i tak ściśle oznaczone terminy na podejmowanie określonych czynności. Wprawdzie może dojść do przedłużenia śledztwa czy dochodzenia, ale wniosek w tej sprawie trzeba porządnie uzasadnić. W prokuraturach działa bowiem cały system wewnętrznego nadzoru.

Od czterech lat (dokładnie od 17 września 2004 r.) każdy obywatel niezadowolony z tempa, w jakim toczy się jego proces, może się poskarżyć na leniwy sąd. Za skargę płaci 100 zł, ale może zyskać nawet 10 tys. zł i przyspieszenie postępowania. Choć w 2007 r. sądy zapłaciły obywatelom łącznie prawie 700 tys. zł, to przyznawane jednostkowe kwoty są małe. Powód? Każdy sąd uznany za opieszały płaci z własnej kasy.

Czy to dobre rozwiązanie? Zdania są podzielone. – Bardzo złe – ocenia sędzia Waldemar Żurek, rzecznik prasowy Sądu Okręgowego w Krakowie. Dodaje, że świadczy o tym sam fakt, iż pojawia się opinia o oszczędzaniu przez sądy na obywatelach. Pieniądze na rekompensaty powinny pochodzić z budżetu państwa lub specjalnie gromadzonych w tym celu środków.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.lukaszewicz@rp.pl

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"