Nowy proces karny: Akty oskarżenia wracają do poprawki

Sądy zamiast zająć się sprawą, odsyłają akty do prokuratury, bo mają braki formalne. Część zarzutów dziwi śledczych.

Aktualizacja: 05.10.2015 19:41 Publikacja: 05.10.2015 17:46

Nowy proces karny: Akty oskarżenia wracają do poprawki

Foto: Fotolia.com

Jasna teza, wyselekcjonowany materiał i zweryfikowany stan majątkowy oskarżonego – tak po 1 lipca ma wyglądać akt oskarżenia. Do sądów trafiły już pierwsze sporządzone na nowych zasadach. Niewiele z nich zostaje jednak w sądach. W apelacji wrocławskiej do poprawienia odesłano 12 aktów, w krakowskiej 18, w warszawskiej 15, w gdańskiej 16. Powód to braki formalne. Prokurator generalny obiecuje wydać zalecenia, które ułatwią pisanie aktów oskarżenia.

Piszą jak chcą

- Znamy problem i monitorujemy to, co dzieje się na linii prokuratura – sąd po 1 lipca – mówi prokurator Mateusz Martyniuk, rzecznik Prokuratury Generalnej. Dodaje, że PG zwróciła się do wszystkich prokuratur w kraju, by informowały o powodach zwrotów. – Jeśli będą problemy, będziemy wspomagać prokuratorów – zapowiada.

– Zwroty formalne zdarzają się w kilku sytuacjach – mówi prokurator Jacek Skała. –Pierwszy z nich to nieprawidłowe określenie tez dowodowych przez prokuratora lub policję. Kodeks zawiera jedynie wymóg ogólny określania tez, więc sposób ich formułowania należy do uznania organu procesowego – prokuratora – tłumaczy Skała. Jego zdaniem zwroty takie są bezpodstawne, bo to wkroczenie w autonomię oskarżyciela publicznego jako strony postępowania.

Sędziowie obrażeni

- Sędziowie, z którymi rozmawiałem, twierdzili wręcz, że formułowanie tez np. w sprawie o kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości czy o groźby karalne jest dla nich obraźliwe. Doskonale wiedzą bowiem, na jaką okoliczność prokurator chce np. przesłuchania świadka, zatrzymującego pojazd policjanta czy przedstawienia protokołu użycia alcotestu – podaje. Drugi z powodów zwrotów to niewłaściwa, w ocenie sądu, selekcja materiału. Jeśli materiał jest źle podzielony, to zwrot w świetle k.p.k. jest uzasadniony. Selekcja materiałów to jeden z największych absurdów reformy procedury – twierdzą prokuratorzy. I przekonują, że oni tak jak policjanci zamiast prowadzić sprawy, dzielą akta na teczki, a sądy zamiast sądzić, sprawdzają, czy dobrze wszystko do teczek zostało powkładane szukając pretekstu do zwrotu, a zarazem pozbycia się sprawy.

Trzeci powód to brak informacji o stanie majątkowym oskarżonego.

– Taka informacja jest obligatoryjną podstawą zwrotu – przypomina prokurator Piotr Kosmaty z Prokuratory Apelacyjnej w Krakowie. I dodaje, że prokuratorzy w rejonie miewają problem ze zdobyciem aktualnej informacji. Prokurator Anna Zimoląg z PA we Wrocławiu podaje jeszcze jeden powód: niewłaściwe zrozumienie terminu wpływu aktu oskarżenia.

Do końca czerwca prokuratorzy robili co mogli, by wysłać akty oskarżenia na starych zasadach. Część wysłano pocztą z datą stempla pocztowego z ostatnich dni czerwca. Do sądów wpłynęły już po 1 lipca. A sądy odsyłają je teraz prokuraturze celem uzupełnia wedle nowej procedury, bo sugerują się datą wpływu, a nie wysłania.

Akt oskarżenia na nowych zasadach

Co mówi kodeks postępowania karnego

W treści aktu oskarżenia oprócz informacji o ewentualnym zastosowaniu środka zapobiegawczego należy:

- uwzględnić informację o zastosowaniu zabezpieczenia majątkowego;

- zawrzeć wykaz dowodów, o których przeprowadzenie na rozprawie oskarżyciel wnosi;

- do każdego dowodu przedstawić określone tezy dowodowe, czyli jakie okoliczności mają być za jego pomocą udowodnione;

- w miarę potrzeby wskazać sposób i kolejność przeprowadzania dowodów, odrębne listy osób, które mają być wezwane, dokumentów, do odczytania lub jedynie ujawnienia i dowodów rzeczowych, które mają podlegać oględzinom przez sąd.

Jasna teza, wyselekcjonowany materiał i zweryfikowany stan majątkowy oskarżonego – tak po 1 lipca ma wyglądać akt oskarżenia. Do sądów trafiły już pierwsze sporządzone na nowych zasadach. Niewiele z nich zostaje jednak w sądach. W apelacji wrocławskiej do poprawienia odesłano 12 aktów, w krakowskiej 18, w warszawskiej 15, w gdańskiej 16. Powód to braki formalne. Prokurator generalny obiecuje wydać zalecenia, które ułatwią pisanie aktów oskarżenia.

Pozostało 87% artykułu

Ten artykuł przeczytasz z aktywną subskrypcją rp.pl

Zyskaj dostęp do ekskluzywnych treści najbardziej opiniotwórczego medium w Polsce

Na bieżąco o tym, co ważne w kraju i na świecie. Rzetelne informacje, różne perspektywy, komentarze i opinie. Artykuły z Rzeczpospolitej i wydania magazynowego Plus Minus.

Czym jeździć
Technologia, której nie zobaczysz. Ale możesz ją poczuć
Tu i Teraz
Skoda Kodiaq - nowy wymiar przestrzeni
Nieruchomości
Ministerstwo Rozwoju przekazało ważną wiadomość ws. ogródków działkowych
Prawo w Polsce
Sąd ukarał Klaudię El Dursi za szalony rajd po autostradzie A2
Nieruchomości
Sąsiad buduje ogrodzenie i chce zwrotu połowy kosztów? Przepisy są jasne