Adwokat jak ksiądz? Minister Adam Bodnar otrzymał projekty palestry

Do przekazania projektów doszło podczas poniedziałkowego spotkania w Ministerstwie Sprawiedliwości. Odbyło się ono w związku z podpisaniem 13 maja 2025 r. przez Polskę, Konwencji Rady Europy o ochronie zawodu prawnika.

Podczas spotkania Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, mec. Przemysław Rosati wręczył ministrowi sprawiedliwości projekty ustawy o zmianie Kodeksu postępowania karnego i innych ustaw, w szczególności Prawa o adwokaturze, jak też projekt ustawy o regulacji rynku świadczenia pomocy prawnej, które jak czytamy w komunikacie,  przewidują podniesienie standardów ochrony tajemnicy adwokackiej, zmiany w zasadach przeszukania kancelarii, zawieszania adwokatów w wykonywaniu zawodu, postępowania z materiałami objętymi tajemnica adwokacką ujawnionymi w toku przeszukania i dokonywania oględzin nośników zawierających takie materiały oraz wzmocnienia niezależności zawodu adwokata.

Czytaj więcej

Prawnicy

Adwokaci Palikota: prokuratura złamała święte prawo

Obrońcy Janusza Palikota zarzucili prokuraturze złamanie tajemnicy adwokackiej i obrończej po zar...

Tajemnica adwokackiej nie będzie można uchylić

Co konkretnie proponuje palestra? Przede wszystkim chce, aby tajemnica adwokacka (radcowska) miała charakter bezwzględnej. Obecnie ma w polskim prawie charakter tzw. tajemnicy względnej. Oznacza to, iż sąd – w określonych sytuacjach – może uchylić tę tajemnicę. Jak zauważa NRA, prowadzi to do sytuacji, w której prokurator lub sąd ma otwartą możliwość przesłuchania adwokata na okoliczności objęte tajemnicą adwokacką. W związku z tym samorząd proponuje zrównanie tajemnicy adwokackiej i radcowskiej z tajemnicą obrończą i spowiedzi. Nie będzie więc możliwości jej uchylenia.

W praktyce oznacza to, że adwokat nie będzie mógł być przesłuchiwany na okoliczności, o których dowiedział się w związku z udzielaniem pomocy prawnej – bez względu na to, czy występował jako obrońca, czy jako pełnomocnik czy też tylko udzielił porady prawnej. Podobnie, dokumenty i inne dowody zawierające informacje chronione tajemnicą zawodową będą podlegały szczególnej ochronie – bez możliwości ich wykorzystania w toku postępowania karnego.

Adwokatura chce też wprowadzenia zakazu dokonywania oględzin wszelkich nośników danych – np. komputerów, telefonów, dokumentów, pendrive’ów – jeśli zawierają informacje chronione tajemnicą zawodową. Jak wyjaśniono w komunikacie, w praktyce oznacza to, że prokuratura i policja nie będą mogły uzyskać dostępu do takich danych w uproszczony sposób, np. pod pretekstem tzw. czynności technicznej. Taki zakaz ma także przeciwdziałać obchodzeniu przepisów o przeszukaniu i utrwalać najwyższe standardy ochrony relacji klient–adwokat.

Czytaj więcej

Bezpłatna pomoc prawna

Zagrożenie dla tajemnicy adwokackiej i radcowskiej w kartach pomocy prawnej. RPO pisze do MS

Karty nieodpłatnej pomocy prawnej w obecnej formie mogą naruszać tajemnicę adwokacką lub radcowsk...

Przeszukanie kancelarii tylko przy obecności dziekana rady adwokackiej

Projekt przewiduje nowy obowiązek: przed rozpoczęciem przeszukania kancelarii adwokackiej (lub innego miejsca należącego do adwokata lub przez niego użytkowanego) organy ścigania będą zobowiązane zawiadomić dziekana właściwej okręgowej rady adwokackiej. Jednocześnie proponuje się zapis, że dziekan lub osoba przez niego wyznaczona musi mieć możliwość udziału w czynności przeszukania od momentu jej rozpoczęcia.

Jak podkreśla Naczelna Rada Adwokacka, przepis ten ma fundamentalne znaczenie – wprowadza bowiem formalny udział organów samorządu zawodowego w procesie, który niesie ryzyko naruszenia tajemnicy zawodowej.

Czytaj więcej

Opinie Prawne

Rafał Rozwadowski: Tajemnica adwokacka i radcowska nadal zagrożona

Trwają prace nad ustawą o systemach sztucznej inteligencji. Pomimo zmian w projekcie, wprowadzony...

Zawieszenie adwokata w wykonywaniu zawodu – tylko decyzją sądu

Inna propozycja dotyczy środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia adwokata w wykonywaniu zawodu. Obecnie może być on stosowany na etapie postępowania przygotowawczego na podstawie decyzji prokuratora. Projekt ustawy zmienia ten stan rzeczy – decyzję o zawieszeniu będzie mógł podjąć wyłącznie sąd, i to tylko wtedy, gdy zarzucane przestępstwo ma bezpośredni związek z wykonywaniem zawodu adwokata lub radcy prawnego.