Naczelna Rada Adwokacka pracuje obecnie nad zmianami w kodeksie etyki zawodowej. Najwięcej emocji budzą kwestie dotyczące dopuszczalnego zakresu reklamy swoich usług. Opracowując zmiany, samorząd adwokacki zlecił badania ankietowe dotyczące oczekiwań w tej kwestii, zarówno swoich członków, jak i osób, do których ta reklama jest adresowana. Najważniejsze pytanie zadane klientom dotyczyło tego, gdzie w szukają oni adwokata, gdy już chcą skorzystać z jego usług.
Oczekiwania klientów
Miażdżąca większość (72,4 proc.) wciąż najbardziej ufa w tej kwestii rekomendacjom rodziny lub znajomych, którzy wcześniej korzystali z usług danego pełnomocnika. Tylko niecałe 40 proc. kieruje się reklamami, przy czym jako ich źródło wskazują głównie internet, media społecznościowe czy portale porównawcze. Dwukrotnie mniej (20,4 proc.) korzysta z pierwszej kancelarii (np. ich domu, lub sądu). Niemal tyle samo (19,4 proc.) współpracuje regularnie z jakąś kancelarią. Niecałe 3,8 proc. woli samodzielnie prowadzić sprawę.
Czytaj więcej
Czy zapłacenie za pierwsze miejsce w wyszukiwarce to delikt? Adwokaci czekają na jasne reguły.
Co do powodów ograniczania możliwości marketingu, najwięcej odbiorców wskazało konieczność ochrony klientów przed nieuczciwą reklamą (64 proc.) Pozostałe wskazania to możliwość odróżnienia adwokata od „zwykłego prawnika” (61,2 proc.), zachowanie wysokiej jakości usług (58,2 proc.) tradycje zawodu i zaufanie do niego (52,4 proc.) oraz dostęp do rzetelnej informacji handlowej (55,2 proc.). Co ważne, na te same czynniki swoich odpowiedziach zwracali uwagę także adwokaci.
Ankieta wskazał też że choć komunikacja online nie budzi kontrowersji wśród klientów, to wciąż wysoko cenią oni tzw. „tradycyjne” sposoby promowania się, np. szyldy z informacją. Dobrze postrzegana jest też osobista aktywność adwokata o charakterze edukacyjnym, jak blogi czy wystąpienia eksperckie. Negatywne skojarzenia budzą natomiast wszelkie formy płatnej promocji, oraz te kojarzone ściśle z „reklamowaniem się” w szczególności w sposób nachalny i natarczywy. Ogólnie, klienci wskazują, że obecna działalność marketingowa adwokatów jest zgodna z ich oczekiwaniami i zgodne z ochroną ich interesów.
Wysoko oceniają komunikaty w rzetelny sposób informujące o specjalizacji adwokata, ogólnych statystykach dotyczących kancelarii, ale też o statystykach wygranych spraw. Ich akceptacji nie zyskuje natomiast reklama porównawcza, szczególnie gdy pełnomocnik sam oceniał się jako „najlepszy” lub gwarantował wygranie sprawy. Źle postrzegane było też odwoływanie się negatywnych emocji oraz nieodpowiedni język w przekazach marketingowych.
Ankieta pokazał również, że oferta marketingowa adwokatów jest średnio widoczna dla klientów (ok 63% nie widziała lub nie jest pewna czy widziała reklamę adwokata), chociaż większość z nich wie w jaki sposób znaleźć adwokata (ok 50%). Pokazuje to spory potencjał do rozszerzenia możliwości prowadzenia odpowiednich działań marketingowych. Ogólnie rzecz biorąc klienci nie są skłonni do całkowitej liberalizacji przepisów. Prócz wskazanych wyżej oczekiwań, wskazują oni także na duże znaczenie budowania wizerunku adwokata jako profesjonalisty.
Oczekiwania adwokatów
Liberalizacji przepisów oczekuje zaś większość ankietowanych adwokatów – choć pewne ograniczenia powinny pozostać. Uczciwość i rzetelność wobec klienta, godność zawodu, tajemnica adwokacka i prawo klienta do rzetelnej informacji handlowej – to najważniejsze zasady, które powinny być chronione przez przepisy dotyczące reklamy usług adwokackich.
Bardziej podzielone opinie dotyczą płatnych form reklamy takich jak: ogłoszenia w prasie, pozycjonowanie, reklama w wyszukiwarkach, płatne artykuły. Adwokaci nie akceptują reklamy, która pojawia się w niestosownych miejscach, kojarzy się z masowością i natarczywością (np. ulotki w sklepie). Dopuścić zaś należy treści o charakterze informacyjno – edukacyjnym: np. informacja o specjalizacji, przytaczanie ogólnych statystyk dotyczących kancelarii, cytatów z publikacji, opinii klientów na temat współpracy z kancelarią.
Respondenci nie akceptują m.in. reklam porównawczych, wprowadzających w błąd, odwołujących się do emocji. Krytycznie oceniają wpływ obecnych przepisów Kodeksu Etyki Adwokackiej na sytuację klientów poszukujących pomocy prawnej, jak i samych kancelarii adwokackich. Choć dopuszczają oni łączenie usług prawniczych z innymi specjalnościami, to większość uważa że nie powinno to dotyczyć współpracyz podmiotami trzecimi takimi jak „kancelarie odszkodowawcze” i „kancelarie frankowe” nie powinno być dozwolone.
W badaniu wzięło udział 2156 adwokatów i 312 aplikantów adwokackich, (razem 2468 odpowiedzi). Większość respondentów prowadzi jednoosobowe kancelarie (61%), blisko 21% pracuje w kancelarii do 5 osób, 11% w kancelarii powyżej 5 osób, a 7% w korporacji lub kilkudziesięcio-osobowej strukturze. Ponad połowa odpowiadających pracuje w kancelarii w mieście powyżej 500 tys. mieszkańców (55%). Respondenci łączą zazwyczaj obsługę klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców (51%). Blisko jedna piąta wskazała na dominującą obsługę klientów indywidualnych, 16% - na dominującą obsługę przedsiębiorców. Najmniej odpowiedzi wskazywało na obsługę wyłącznie przedsiębiorców (7%) oraz wyłącznie klientów indywidualnych (6%).
13 stycznia br. na posiedzeniu plenarnym NRA opracowane zostanie wstępne brzmienie nowych przepisów dotyczących reklamy. Po sporządzeniu ich uzasadnienia przeprowadzone zostaną konsultacje zarówno wewnątrz samorządu, jak zewnętrznie. Potem projekt (z ewentualnymi zmianami) wróci na posiedzenie plenarne, które będzie mogło już ostatecznie go przyjąć.
