KRS: nowe uprawnienia notariuszy mogą być niekonstytucyjne

Krajowa Rada Sądownictwa ma wątpliwości co do zgodności z Konstytucją przyznania notariuszom prawa do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prawa do orzekania w sprawach dotyczących wydawania nakazów zapłaty.

Publikacja: 14.11.2022 11:26

Krajowa Rada Sądownictwa

Krajowa Rada Sądownictwa

Foto: PAP/Radek Pietruszka

Przyjęty w październiku przez rząd projekt nowelizacji Prawa o notariacie przewiduje, że rejenci będą mogli dokonywać m.in. wpisów hipotek do ksiąg wieczystych na takich samych uprawnieniach jak urzędnicy sądów. Ma skrócić to oczekiwanie na tę czynność prawną i przyczynić się do obniżenia kosztu kredytów dla tysięcy Polaków.

W myśl projektu notariusze zyskają także nowe kompetencje do wydawania notarialnych nakazów zapłaty. Nakazy te będą ograniczone do roszczeń niewątpliwych i bezspornych, wykazywanych dokumentami załączonymi do wniosku o wydanie nakazu. Notarialny nakaz zapłaty nie zastąpić orzeczenia sądu, ale jeżeli dłużnik nie wniesie sprzeciwu, nakaz będzie stanowił tytuł egzekucyjny. Po nadaniu mu klauzuli wykonalności stanie się podstawą do prowadzenia egzekucji przez komornika lub inny organ egzekucyjny.

Czytaj więcej

Nowe uprawnienia dla notariuszy. Kredytobiorcy nie będą już czekali miesiącami

Na ostatnim posiedzeniu Krajowa Rada Sądownictwa zaopiniowała 7 projektów aktów prawnych, w tym przyjęła negatywną opinię wraz z uwagami dotyczącą rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw. W uwagach podkreślono wątpliwości co do zgodności z Konstytucją RP przyznania notariuszom prawa do dokonywania wpisów w księgach wieczystych oraz prawa do orzekania w sprawach dotyczących wydawania nakazów zapłaty.

KRS zwróciła uwagę, że notariusz nie jest, tak jak sędzia, niezawisły w swych decyzjach, a możliwość otrzymania przez niego wynagrodzenia może w odbiorze społecznym wystawić na próbę ocenę jego bezstronności, np. w sprawach dotyczących nakazu zapłaty.

Zdaniem Krajowej Rady Sądownictwa proponowane zmiany legislacyjne przyznają notariuszom zbyt daleko idące uprawnienia dotychczas zastrzeżone tylko dla sądów, a do tego mogłyby doprowadzić do zaburzeń w strukturze nadzoru sądów, ponieważ część orzeczeń zostałaby z niego wyłączona. - Zgodnie z założeniami projektu, wpis do księgi wieczystej dokonany przez notariusza miałby stanowić czynność orzeczniczą, a to byłoby naruszeniem zasady bezstronności i zasady sprawiedliwości proceduralnej (art. 45 ust. 1 Konstytucji) - wskazano.

Przyjęty w październiku przez rząd projekt nowelizacji Prawa o notariacie przewiduje, że rejenci będą mogli dokonywać m.in. wpisów hipotek do ksiąg wieczystych na takich samych uprawnieniach jak urzędnicy sądów. Ma skrócić to oczekiwanie na tę czynność prawną i przyczynić się do obniżenia kosztu kredytów dla tysięcy Polaków.

W myśl projektu notariusze zyskają także nowe kompetencje do wydawania notarialnych nakazów zapłaty. Nakazy te będą ograniczone do roszczeń niewątpliwych i bezspornych, wykazywanych dokumentami załączonymi do wniosku o wydanie nakazu. Notarialny nakaz zapłaty nie zastąpić orzeczenia sądu, ale jeżeli dłużnik nie wniesie sprzeciwu, nakaz będzie stanowił tytuł egzekucyjny. Po nadaniu mu klauzuli wykonalności stanie się podstawą do prowadzenia egzekucji przez komornika lub inny organ egzekucyjny.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów