Reklama
Rozwiń
Reklama

Ważny wyrok Sądu Najwyższego. Zasada prawna ustanowiona przez tzw. neosędziów nie istnieje

Zasada prawna ustanowiona przez tzw. neosędziów Sądu Najwyższego nie istnieje - stwierdził w środę Sąd Najwyższy i nie uznał obowiązywania uchwały o mocy zasady prawnej podjętej przed miesiącem przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej SN.

Publikacja: 19.11.2025 18:40

Ważny wyrok Sądu Najwyższego. Zasada prawna ustanowiona przez tzw. neosędziów nie istnieje

Foto: Fotorzepa / Danuta Matłoch

To kolejny element konfliktu trawiącego polski wymiar sprawiedliwości związanego ze statusem tzw. neosędziów, czyli tych powołanych po 2017 r. Ważność powołań jest kwestionowana z uwagi na nominację z udziałem kwestionowanej Krajowej Rady Sądownictwa.

Coraz większy bałagan w Sądzie Najwyższym. Podważona zasada prawna wydana przez tzw. neosędziów

We wtorek Izba Karna SN rozstrzygała zagadnienie prawne dotyczące zakresu czasowego ochrony obowiązywania immunitetu formalnego sędziego i prokuratora. Co istotne, przed miesiącem na niemalże identyczne pytanie prawne odpowiedział siedmioosobowy skład Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN, w którym zasiadali tzw. neosędziowie, stwierdzając, że byłych sędziów i prokuratorów nie chroni immunitet za czyny popełnione podczas pełnienia służby. Tamtej uchwale nadano moc zasady prawnej, co oznacza, że wiąże ona wszystkie inne składy Sądu Najwyższego.

Czytaj więcej

Byli sędziowie i prokuratorzy bez immunitetów. Ważna uchwała Sądu Najwyższego

Podczas wtorkowej rozprawy prokurator IPN, który przedstawiał swoje stanowisko, wniósł o umorzenie postępowania w związku z dokonanym przed miesiącem rozstrzygnięciem problemu prawnego. Izba Karna nie umorzyła jednak sprawy, wydała orzeczenie i uznała, że zasada prawna ustanowiona przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej nie obowiązuje, bo nie została wydana przez sąd.

Uzasadniając rozstrzygnięcie, sędzia Waldemar Płóciennik podkreślił, że związanie zasadą prawną wynika z uchwały będącej decyzją Sądu Najwyższego. – Tymczasem skład sądu, który podjął uchwałę w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej powoduje, że w świetle uchwały trzech połączonych izb, nie mamy do czynienia z Sądem Najwyższym jako organem bezstronnym i niezależnym. Oznacza to, że uchwała jest dotknięta bezwzględną przyczyną odwoławczą i sprzeczna jest z orzeczeniami europejskich trybunałów – mówił Płóciennik.

Reklama
Reklama

Immunitet nie chroni byłych sędziów i prokuratorów. Sąd Najwyższy zdecydował

W rezultacie Izba Karna SN odpowiedziała na zagadnienie prawne. – Immunitet formalny przysługuje osobie posiadającej odpowiednio status sędziego albo prokuratora – stwierdził w środę SN. Argumentując decyzję, sąd wskazał, że z ustaw wyraźnie wynika związanie immunitetu ze statusem sędziego i prokuratora. – Gdy ustawodawca chce, żeby immunitet był szerszy, to wyraźnie to stanowi. (…) Obecnie tego nie ma. Gdyby chciał wprowadzić taki zapis, to pewnie by go wprowadził – wskazał SN.

Orzeczenie to jest zbieżne z zakwestionowaną uchwałą Izby Odpowiedzialności Zawodowej sprzed miesiąca. W tamtym wyroku uznano, że immunitet formalny przysługuje sędziemu i sędziemu w stanie spoczynku oraz prokuratorowi i prokuratorowi w stanie spoczynku wyłącznie w okresie pozostawania przez nich w określonym w ustawie stosunku służbowym.

Czytaj więcej

Kiedy immunitet przestaje chronić sędziego i prokuratora? Sąd Najwyższy zdecyduje

Październikowe rozstrzygnięcie Izby Odpowiedzialności Zawodowej SN w kwestii immunitetów sędziów i prokuratorów zapadło wskutek pytania prawnego, które zadała Małgorzata Manowska, I prezes tego sądu. Z kolei zagadnienie prawne, na które odpowiedziała w środę Izba Karna, skierował w maju katowicki sąd apelacyjny. Sąd ten rozpatrywał zażalenie prokuratury na decyzję sądu I instancji o umorzeniu sprawy karnej byłych prokuratorów i sędziów PRL, których prokuratura IPN oskarżyła o nadużycie uprawnień podczas sprawowania swoich urzędów i doprowadzenie do bezprawnego pozbawienia wolności.

Sąd w Katowicach nie wydał jednak orzeczenia. Uznał bowiem, że najpierw należy rozstrzygnąć wątpliwości dotyczące zakresu czasowego ochrony immunitetu. Uściślając, sąd miał wątpliwości, czy sędziowie i prokuratorzy są objęci immunitetem za czyny popełnione w czasie sprawowania urzędu, w sytuacji, kiedy kwestia pociągnięcia ich do odpowiedzialności pojawiła się już po zakończeniu tego okresu, ale nie pozostają w stanie spoczynku.

Sygnatura akt: I KZP 1/25

To kolejny element konfliktu trawiącego polski wymiar sprawiedliwości związanego ze statusem tzw. neosędziów, czyli tych powołanych po 2017 r. Ważność powołań jest kwestionowana z uwagi na nominację z udziałem kwestionowanej Krajowej Rady Sądownictwa.

Coraz większy bałagan w Sądzie Najwyższym. Podważona zasada prawna wydana przez tzw. neosędziów

Pozostało jeszcze 91% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Sądy i trybunały
Awantura w Trybunale Stanu. Jest śledztwo ws. naruszenia nietykalności cielesnej
Podatki
Darowizna od rodzica powinna iść na konto dziecka. Bo fiskus ją opodatkuje
Prawo drogowe
RPO chce ważnej zmiany dla kierowców przyłapanych przez fotoradar
Sądy i trybunały
Jest decyzja SN ws. sędziego Jakuba Iwańca
Materiał Promocyjny
Jak budować strategię cyberodporności
Nieruchomości
Koniec z anonimowym przeglądaniem ksiąg wieczystych. Rykoszetem dostaną notariusze
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama