Co ma zrobić turysta, który straci paszport za granicą

Rz: Jak można wrócić do kraju, gdy za granicą skradziono nam paszport?

Grzegorz Michalski:  Każdy polski urząd konsularny wydaje paszport tymczasowy. Pozwala wrócić do kraju lub do miejsca zamieszkania w innym państwie po zakończonym wypoczynku. Dokument ten jest niesprawiedliwie nazywany „zjazdówką", mimo że może być ważny 12 miesięcy.

O tym, ile będzie wynosił termin ważności, decyduje konsul na podstawie indywidualnych potrzeb składającego wniosek. Zaznaczam, że konsul honorowy nie jest uprawniony do wydawania paszportów.

Co trzeba zrobić, aby uzyskać taki paszport?

Należy wypełnić wniosek, załączyć jedno zdjęcie i złożyć w konsulacie. Z tym że w innych państwach fotografowie nie zawsze wiedzą, jak powinno wyglądać zdjęcie do polskiego paszportu. Dlatego warto zabrać z Polski jedno lub dwa zdjęcia paszportowe. Należy je trzymać osobno, by nie zginęły razem z pozostałymi rzeczami. Konsul może też powiadomić, w jakich punktach fotograficznych jest szansa na zrobienie poprawnego zdjęcia.

Co jeszcze należy zrobić, gdy zginą nam dokumenty?

Przede wszystkim ich utratę zgłasza się, wraz z podaniem okoliczności zdarzenia, na najbliższym posterunku policji czy żandarmerii. Jednocześnie należy powiadomić konsula. To ważne, bo bariery językowe, mogą utrudnić choćby sporządzenie protokołu policji, gdy zniknięcie dokumentu było efektem np. napadu.

Protokół z policji nie jest niezbędny do wyrobienia paszportu tymczasowego.

Czy jest on przydatny w innych sytuacjach?

Załóżmy, że do konsulatu mamy kilkaset kilometrów. A w celu potwierdzenia danych osobowych, co jest warunkiem otrzymania paszportu tymczasowego, turysta musi osobiście stawić się w konsulacie. Bez policyjnego dokumentu może to być trudne. W krajach wiosny arabskiej są zaostrzone warunki podróży. Częste są kontrole np. w pociągach. I osobie podróżującej do konsulatu jedynie protokół może zaoszczędzić innych problemów.

Zdarza się, że dokumenty giną dzieciom, które na wyjeździe są pod opieką innych osób niż rodzice.

Gdy zabieramy wnuki czy dzieci znajomych, o pewne rzeczy warto zadbać jeszcze przed wyjazdem. Warto mieć oświadczenie notarialne potwierdzające, iż osoba, która nie jest mamą czy tatą, na czas wakacji została uprawniona przez rodziców do wykonywania opieki nad dzieckiem. Jest to bardzo cenny dokument, zwłaszcza gdy zginą paszporty. Na posterunku policji i przed konsulem można wykazać, że dzieci są pod opieką danej osoby, a to usprawni dalsze procedury. Posiadanie upoważnienia sprawdza się też w podróżach poza obszar Unii Europejskiej. W wielu krajach można spotkać się z pytaniem, na jakiej zasadzie dzieci, które np. nie są rodziną, przebywają z daną osobą. Oświadczenie rozwiewa wątpliwości.

A co, gdy stracimy także dowód osobisty i prawo jazdy? Możemy je wyrobić za granicą?

Pozostałych dokumentów nie możemy odtworzyć za granicą. Dlatego protokół z policji jest bardzo ważny, gdy poruszamy się np. wynajętym samochodem. Pozwoli dokończyć podróż.

Co ma zrobić turysta, który stracił także pieniądze?

Jest to najtrudniejsza sytuacja. Dlatego nie należy nosić wszystkich w jednej kieszeni. W pierwszej kolejności trzeba telefonicznie skontaktować się z konsulem. Wówczas turysta może uzyskać pomoc od konsula honorowego w dotarciu do urzędu konsularnego. Ponadto najbliżsi mogą przekazać z kraju  środki pieniężne za pośrednictwem np. Western Union. Rodzina w Polsce może także wpłacić pieniądze na konto Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Konsul może z tych pieniędzy udzielić pomocy w postaci zakupu biletu na dojazd do konsulatu.