Potrzeba czynów, nie gestów

Rozmowa z profesorem Wojciechem Materskim, specjalistą ds. postsowieckich archiwów

Aktualizacja: 07.04.2011 20:44 Publikacja: 07.04.2011 20:41

"Rz": Dostaliśmy kolejnych 11 tomów akt śledztwa katyńskiego.

Wojciech Materski:

To rozczarowujące. Mieliśmy dostać 10 tomów z klauzulą „do  użytku służbowego” i trzydzieści parę z „klauzulą tajności”. Tymczasem dostaliśmy niemal wyłącznie te pierwsze. Niczego nowego raczej tam nie znajdziemy.

Czyli kolejny pusty gest.

Jest jedno pocieszenie. Rosjanie powoli zbliżają się do ściany, zawężają sobie pole manewru. Docieramy do tych trzydziestu kilku tomów z klauzulą „tajne” i „ściśle tajne”, na których nam zależy. Taktyka wydawania nam po trochu nieważnych papierów niedługo się wyczerpie.

Na jakich dokumentach katyńskich najbardziej nam zależy?

Na protokołach centralnej trójki, która na Łubiance sporządzała listy śmierci i wysyłała je do poszczególnych obozów, oraz na pro- tokołach końcowych komand katów, które dokonały zbrodni. Najważniejsze są infor- macje na temat 7305 więźniów zamordowanych przez NKWD na tzw. Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainie.

Dlaczego najważniejsze?

Do dziś nie wiemy, kogo zamordowano na Białorusi. Dlatego domagamy się „listy białoruskiej”. Nie jesteśmy też pewni, gdzie ci więźniowie zostali pogrzebani. A co za tym idzie, gdzie budować cmentarze. Dzieci ofiar nie mają gdzie zapalić świeczek.

Część ludzi zamordowanych na  Ukrainie leży zapewne w Bykowni.

Zapewne. Problem w tym, że więźniów (w przeciwieństwie do jeńców z Katynia) Sowieci pozbawiali wszystkich przed- miotów i dziś bardzo trudno jest zidentyfikować te ciała. W Bykowni znaleziono tylko jeden nieśmiertelnik. Żeby mieć pewność, potrzebujemy sowieckich dokumentów. Te dokumenty w archiwach są.

Słabo wygląda to wielkie polsko-rosyjskie odprężenie...

Taktyka Rosjan jest prosta – jak najwięcej gestów i obietnic. Ale mało konkretów.

—rozmawiał Piotr Zychowicz

"Rz": Dostaliśmy kolejnych 11 tomów akt śledztwa katyńskiego.

Wojciech Materski:

Pozostało 96% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!