Wczasy od generała

To wzruszający film o kobiecej solidarności w ośrodku dla internowanych w Gołdapi

Aktualizacja: 05.08.2010 21:27 Publikacja: 05.08.2010 21:25

Wczasy od generała

Foto: PAP

W lesie Kumiecie koło Gołdapi, niemal na granicy z ówczesnym ZSRR, między styczniem a lipcem 1982 roku internowano 391 kobiet – działaczek opozycji demokratycznej. Autor filmu Tomasz Orlicz odtworzył historię tego miejsca.

W czasie II wojny światowej mieściła się tam polowa kwatera Luftwaffe i marszałka Goeringa, jej dowódcy. W lesie do dziś jest wiele bunkrów. Na bazie dwóch z nich po wojnie wybudowano ośrodek wypoczynkowy dla pracowników Radiokomitetu. Właśnie tam na przełomie 1981 i 1982 roku trafiły bohaterki filmu.

– Dostawałam trzy razy dziennie jeść. Mogłam się wreszcie wyspać, wypocząć – wspomina ze swadą jedna z internowanych. – Jak wyszłam z obozu, to byłam jak po sanatorium. Czułam się świetnie.

– Wolność miałyśmy całkowicie odebraną – uważa inna. – Jak ktoś o tym zapomniał, to mu o tym drastycznie przypominano.

Wszystkie pamiętają, że choć mieszkały w pięknym lesie, wydawał im się ciężki i ponury. Początkowo wspominają tamten czas z humorem i dystansem, ale wiele ma traumę do dziś. Nie mogły wychodzić poza teren ośrodka, a jedynym dostępnym na spacery terenem był wewnętrzny taras pawilonów, w których były zakwaterowane. Początkowa surowa dyscyplina z czasem uległa rozluźnieniu. Mówią, że to dlatego, iż żołnierze nie wiedzieli, jak postępować z kobietami, a one ciągle mnożyły problemy, by wywalczyć coraz to większe obszary wolności. Nie marnowały czasu w przymusowym odosobnieniu – prowadziły bogate życie kulturalne. Zbierały się na występy Haliny Mikołajskiej, uczyły języków obcych, prowadziły niekończące się dysputy. Pomocą był im także kapelan, ksiądz Aleksander Smędzik. – Mówiłem prosto do nich: czego płaczecie, jesteście na wczasach, macie je za darmo – wspomina chwile, gdy dodawał uwięzionym otuchy.

Na msze chodziły wszystkie, także ateistki – w akcie duchowego sprzeciwu przeciw uwięzieniu. Najtrudniejsze chwile przychodziły, gdy przyjeżdżały na widzenia rodziny. Oddzielone od bliskich szerokim stołem tylko przez godzinę mogły cieszyć się ich bliskością. Odosobnienie zahartowało je i nauczyło niepoddawania się losowi. W geście solidarności dla koleżanki, której nie chciano pozwolić na wyjazd na pogrzeb syna, podjęły głodówkę. Kiedy wreszcie dostała zgodę, złożyły się na taksówkę dla niej, bo tylko tak mogła zdążyć na tę uroczystość. A droga nie była krótka – jechała aż do Szczecina...

Wydarzenia sprzed lat wspominają m.in.: Anna Walentynowicz (195 dni w Gołdapi), Anna Skrzeszewska (164 dni), Joanna Duda-Gwiazda (52 dni), Barbara Trzeciak (46 dni).

Opowieści gołdapskiego lasu | 23.46 | TVP INFO | środa

[ramka] [b]Wybrane z tygodnia[/b]

[srodtytul]Jeszcze za mną zatęsknisz – Zbigniew Cybulski[/srodtytul]

23.50, TVP Info, sobota

Film Piotra Łazarkiewicza o legendzie polskiego kina.

[srodtytul]Fotografie mojego taty[/srodtytul]

0.28, TVP 2, niedziela

Portret znanego pisarza – Józefa Hena, widziany oczami syna Macieja. Plik rodzinnych zdjęć z czasów dzieciństwa i młodości wywołuje wspomnienia bliskich, znajomych, przyjaciół. Bohater filmu dzieli się nimi z synem i widzami.

[srodtytul]Bibuła[/srodtytul]

12.00, TVP 2, poniedziałek

Czteroodcinkowy cykl Jana Strękowskiego o początkach konspiracji i narodzinach podziemnego ruchu wydawniczego w PRL.

[srodtytul]Profesor[/srodtytul]

12.00, TVP Kultura, wtorek

Film o Zbigniewie Raszewskim (1925 – 1992) – znawcy teatru, profesorze Instytutu Sztuki PAN oraz PWST w Warszawie, przez 36 lat redaktorze „Pamiętnika Teatralnego”.

[srodtytul]Stadion, czyli Jarmark Europa[/srodtytul]

17.05, TVP Kultura, czwartek

Opowieść Andrzeja Sapii o ostatnich miesiącach najsławniejszego w środkowo-wschodniej Europie bazaru – Jarmarku Europa przez wiele lat umiejscowionego na terenie Stadionu Dziesięciolecia w Warszawie.

[/ramka]

Telewizja
Międzynarodowe jury oceni polskie seriale w pierwszym takim konkursie!
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Telewizja
Arya Stark może powrócić? Tajemniczy wpis George'a R.R. Martina
Telewizja
„Pełna powaga”. Wieloznaczny Teatr Telewizji o ukrywaniu tożsamości
Telewizja
Emmy 2024: „Szogun” bierze wszystko. Pobił rekord
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Telewizja
"Gra z cieniem" w TVP: Serial o feminizmie w dobie stalinizmu